19. júní - 19.06.1987, Qupperneq 80

EGVH.VERA
t>AÐ SEM EG Bt
segir Katrín Jónsdóttir, 22 ára lesbía
að hefur lítið farið fyrir um-
fjöllun um málefni lesbía
í fjölmiðlum, þó hommar hafi
átt fremur upp á pallborðið
og þá aðallega í tengslum við um-
ræðuna um eyðni. En hvort sem
fólki líkar betur eða verr eru lesbí-
urnar til og standa í stöðugri bar-
áttu fyrir tilverurétti sínum. Katrín
Jónsdóttir, sem er 22 ára háskóla-
nemi, samþykkti að ræða þessi
mál í viðtali við 19. júní, en hún
kom úr felum fyrir rúmu ári.
„Það var ekki auðveld ákvörðun að
koma í þetta viðtal en ég tók hana að
lokum í þeirri von að þetta geti orðið
öðrum lesbískum konum stuðningur í
baráttu þeirra“ sagði Katrín.
„Það tók mig átta ár eða svo að
safna hugrekki til að ganga í Samtök-
in 78 en þá var ég búin að fylgjast
með starfi þeirra lengi. Ég fór fyrst á
skrifstofu Samtakanna í apríl 1986
með mikinn skjálfta í hnjánum og
ógleði. Það hjálpaði mér mikið til að
ná fótfestu að ég komst í kynni við
nokkrar stelpur í Samtökunum og við
hittumst 2-3 í mánuði til að spjalla
saman.“
BOTNAÐI EKKI í NEINU
Skömmu eftir að ég gekk í Sam-
tökin gekk yfir mjög erfitt
tímabil sem stóð í einn og hálf-
an mánuð. Allar hugsanir mínar
voru þvers og kruss og ég botnaði
ekki neitt í neinu. Það að vera lesbísk
var nú orðið áþreifanlegt og allt öðru-
vísi en á meðan ég var bara að hugsa
um þetta án þess að gera nokkuð í
því.
Fyrst sagði ég tveimur nánustu
vinkonum frá þessu og þær voru mjög
VIÐTAL: VILBORG DAVÍÐSDÓTTIR
jákvæðar, sögðu að þær hefði grunað
þetta allan tímann. Viðbrögð þeirra
voru mikill léttir og hjálpuðu mér
mikið. Svo talaði ég við mömmu
stuttu seinna.
Það var erfitt því ég var búin að
búa til lygavef, sagðist vera á ein-
hverjum stöðum sem ég var ekki á og
fór á bak við hana. En mamma tók
þessu vel, sagðist hafa haft grun um
að ég væri lesbísk og studdi mig í því.
Ég beið miklu lengur með að tala
við pabba og þurfti að herða mig upp
í það, hann tók þessu ekki eins vel.
En það var gott að ljúka þessu af,
enda hefur mér alltaf gengið mjög illa
við að látast vera eitthvað annað en
ég er.
Ég bjóst við mun neikvæðari við-
brögðum en raun varð á og ég undir-
bjó mig alltaf mjög vel áður en ég
sagði einhverjum frá þessu.
Það hjálpaði mér líka að ég las
viðtal í einu dagblaðanna við tvær
lesbíur og gerði mér þá betur grein
fyrir því að ég var ekki ein og lesbíur
eru ekki bara einhverjir skuggar í
þjóðfélaginu. Við verðum að láta vita
að við séum sýnilegar, við höfum allt-
af verið til og verðum alltaf til.
AÐKAST AF GÖTUNNI
/
g held að þetta hafi gengið
ágætlega vegna þess að ég á
mjög góða fjölskyldu og vini,
viðhorfin hafa ef til vill breyst
eitthvað líka. En ég hef orðið fyrir
aðkasti og þá sérstaklega frá fólki úti
á götu, bæði krökkutn og fullorðnum.
Ég held að slíku fólki hljóti bara að
líða eitthvað illa, ég get ekki skilið
það öðruvísi.
Það er mjög sárt að mega ekki
elska þann sem maður vill, það hljóta
að vera mannréttindi að mega það án
þess að manni sé útskúfað. Því miður
eru sumir af þeim, sem eru eitthvað
óöruggir með sig og kynhneigð sína
þannig að þeir reyna að sanna fyrir
sjálfum sér og öðrum að þeir tilheyri
ekki þessum hópi með því að sýna
hommum og lesbíum reiði og fyrir-
litningu.
Fólk fær oft útrás fyrir þetta í fjöl-
miðlum, skrifar lesendabréf og vitnar
í biblíuna. Það segir að það sé ekki
eðlilegt að þær manneskjur elskist
sem geta ekki átt barn saman. Það
finnst mér alveg fáranlegt, það er
einsog fólk hafi samfarir eingöngu til
að eiga börn.
HRÆÐSLA I KÖRLUM
ru meiri fordómar gagnvart
lesbíum en hommum?
„Það er mismunandi.
Hommum leyfist oft meira á
tilfinningasviðinu en körlum og mað-
ur heyrir oft að körlum þyki ógeðs-
legt að sjá karlmenn faðmast en bara
æsandi að sjá konur saman. Þetta er
hálfvelgja. Hin hliðin er sú að karl-
menn vita ekki alveg hvernig þeir
eiga að bregðast við lesbíum.
Ef þeir vita að þeir hafa ekkert
líkamlegt aðdráttarafl fyrir konuna
þá vita þeir ekki almennilega hverju
þeir eiga að spila út. Það er einsog
það hvarfli ekki að þeim að andlegt
atgervi geti skipt máli.
Þriðji hópurinn heldur því fram að
það eina sem þurfi til að kippa öllu í
lag sé að lesbían fái „góðan drátt“,
hún hafi bara ekki hitt á sannan
karlmann sem geti græjað þetta fyrir
hana. Þetta er auðvitað algjört kjaft-
æði.
Ég held að orsökin fyrir þessu við-
horfi sé hræðsla í karlmönnum. Ef
konur geta lifað og starfað án þeirra
bæði innan og utan heimilis þá geta
þeir ekki staðsett okkur og það kippir
fótunum undan ímyndinni."
- Þú nefnir biblíuna áðan, hvað
með kristna trú og afstöðu hennar til
samkynhneigðs fólks?
„Kristið siðgæði, eins og við
mennirnir höfum afskræmt það
hugtak, er sá almesti tvískinningur og
hræsni sem til er! Fólk getur farið í
einhverjar fallegar siðgæðiskápur til
að sýna góða mynd af sjálfu sér en
farið úr þeim aftur og hagað sér eins
og því sýnist án þess að vera góðar
manneskjur í raun.“
BANNAÐ AÐ AUGLÝSA
jölmiðlarnir?
„Fjölmiðlarnir virðast ekki
fjalla um okkar mál nema til að
geta slegið einhverju upp. Sam-
tökin héldu til dæmis blaðamanna-
fund nýlega um eyðni en það komu
bara tveir blaðamenn. Okkur er
bannað að auglýsa í útvarpinu og DV
80