Sameiningin - 01.06.1908, Blaðsíða 18

114
„Systir góð! sérðu það, seru eg sé?“
Langt er nú orðið síðan þessi söfnuðr — Fyrsti lút-
erski söfnuðr í Winnipeg — var stofnaðr. Margir liöf-
um vér hér verið lionum samtíða um mörg ár og liaft ná-
kvæmlega sömu tœkifœri til þess að þekkja hann og alH
hans starf. En live undr mikið mönnum hefir missýnzt
um það, hvaða verk hann væri að vinna!
Sumir hafa ekkert getað séð þar annað en kúgun og
yfirgang í andlegum og veraldiegum efnum. Og víst eru
þeir ekki svo fáir, sem enn hafa ekki komið auga á það
fegrsta í þeim félagskap, en það er líknarstarfsemin.
Annars eru Islendingar lítt glöggir í þeim efnum.
Islenzki skáldskaprinn ber yfirleitt vott um það og ann-
ars margt annað, sem Islendingar rita. Þeir sjá miklu
betr hið illa í fari manna en hið góða. Neyðin er alli-
staðar á ferðinni. Þeir sjá hana. Líknin kemr á eftir,
hógvær og kærleiksrík. Þeir sjá hana ekki. Oft hefir í
blöðunum á Islandi verið farið sterkum orðum um hall-
æri og neyð, sem þrengdi að fólki hér í landi. Aldrei
sést þar getið um hina miklu líknarstarfsemi, sem hér er
haldið uppi. Þegar farið var að hafa kassana hér við
kirkjudyrnar til f jársamskota í því skyni að bœta úr bág-
índum fátœklinga, þá var sagt frá því í blöðunum þar og
aðal-áherzlan lögð á það, hve skýran votí þetta bæri um
hallærisneyð hér vestra. Kærleiks-umhyggjunnar, sem
á bak við þetta felst, var öldungis ekkert minnzt; líklega
ekkert eftir henni tekið.
Merkustu skáldsagna-höfundar annarra þjóða, sem
átakanlegast lýsa neyð og böli manna, draga líka ætíð
upp jöfnum höndum kærleiksmyndir þeirra, sem líkn-
andi hjálparhendr rétta þeim, sem bágt eiga.
Oestr Pálsson hefir komizt lengst íslenzkra skálda í
því, að lýsa átakanlega böli og neyð þeirra, sem bágt
hafa átt hjá þjóð vorri. En lengra komst hann ekki.
Síðan hafa þau flest, íslenzku skáldin, stefnt í sömu
átt, og hafa vanalega haft frá illu einu að segja. En
lestr slíkra bóka, þótt vel kunni að vera ritaðar, og þótt
myndirnar, sem þar eru dregnar upp, sé ef til vill alveg
réttar, getr þó aldrei haft nein göfgandi áhrif.