Fréttablaðið - 23.06.2011, Blaðsíða 20

20 23. júní 2011 FIMMTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
Ekki er laust við að þeir sem fylgst hafa með rannsóknum á Íslandssögu
undanfarna áratugi undrist stundum orð
alþingismanna þegar þeir fara að vísa til
sögunnar. Í ræðum þeirra gætir einatt
viðhorfa sem rekja má til sagnfræðirita
eða sagnfræðiumræðu nítjándu aldar
og fyrri hluta þeirrar tuttugustu. Þegar
þessi sögufróðleikur hljómar í þingsöl-
um hefur hann þó oftast farið gegnum
mörg stig endurvinnslu síðan hann kom
fyrst fram.
Nú hefur Alþingi stofnað prófessors-
stöðu í minningu eins ágætasta sagn-
fræðings og textafræðings nítjándu
aldar. Meginatriði í frétt um starfið er
að prófessornum beri að stjórna mál-
þingi á afskekktum stað á Vestfjörðum
einu sinni á ári. Ekki er fullljóst af frétt-
um hvort embættið sé á sviði sagnfræði.
Þó má ætla að það verði veitt sagnfræð-
ingi eða a.m.k einhverjum sem stundað
hafi árangursríkar og mikils metnar
rannsóknir á sögu og menningu þjóðar-
innar.
Með þessari samþykkt hefur Alþingi
tekið viturlega ákvörðun sem gæti orðið
til góðs. Í reglugerð ætti að kveða á
um að alþingismenn skuli taka þátt í
málþinginu fyrir vestan og njóta þar
fræðslu um nýjustu viðhorf og niður-
stöður rannsókna á sögu Íslands og
menningu. Samgöngur við staðinn ættu
að tryggja að þar geti menn einbeitt sér
að náminu. Hæfilegt væri svo að pró-
fessorinn héldi þingmönnum við efnið
með vikulegum fyrirlestrum í Alþingis-
húsinu á starfstíma Alþingis. Þar hófust
einmitt háskólafyrirlestrar fyrir einni
öld.
HALLDÓR
Hrafnseyrarþing
Menning
Vésteinn
Ólason
fyrrverandi
prófessor
ums.is
SÍÐASTI DAGUR FYRIR
GREIÐSLUSKJÓL NÝRRA UMSÓKNA
UM GREIÐSLUAÐLÖGUN ER
30. JÚNÍ 2011
Breytt viðhorf
Vindar almenningsálitsins eru svipt-
ingasamir. Samkvæmt nýrri könnun
MMR eru um 67 prósent Íslendinga á
móti því að Geir H. Haarde, fyrrver-
andi forsætisráðherra, verði dreginn
fyrir landsdóm fyrir vanrækslu í
embætti í aðdraganda bankahruns-
ins. Þetta er merkilegt í ljósi þess að í
þjóðarpúlsi Gallup í september í fyrra
voru rúmlega 61 prósent hlynnt
því að Geir yrði ákærður. Hér
býr þjóð sem á annaðhvort
erfitt með að ákveða sig eða
er fljót að fyrirgefa.
Sá útvaldi
Hugsanlega skýrist
þessi viðhorfsbreyting að einhverju
leyti af því að Geir er einn ákærður.
Í sama þjóðarpúlsi fyrir tæpu ári
vildu nefnilega 64 prósent að Árni
Mathiesen yrði ákærður og ríflega 55
prósent vildu sjá Ingibjörgu Sólrúnu
Gísladóttur fyrir landsdómi. Minni-
hluti, tæp 45 prósent, vildi aftur
á móti að Björgvin G. Sigurðsson
yrði ákærður. Þau þrjú sluppu með
skrekkinn en ekki Geir.
Sammála um markmið?
Steingrímur J. Sigfússon, for-
maður VG, ræddi í fyrradag
við Smuguna um nýja skýrslu
OECD um Ísland en
í henni er
varað við breytingum á kvótakerfinu.
Steingrímur sagði í tilefni þess það
vissulega vera hag allra að tryggja
hagkvæmni, menn deildu hins vegar
um útfærslur og hversu miklu mætti
breyta. „Að öðru leyti eru menn sam-
mála um markmið,“ sagði Steingrímur
svo. En er ekki einmitt málið að
menn eru ósammála um markmið?
Ríkisstjórnin virðist vilja nota fiskveiði-
stjórnunarkerfið til að koma til móts
við byggðasjónarmið og margt
fleira en stuðningsmenn núver-
andi kerfis leggja höfuðáherslu
á hagkvæmni og arðsemi. Eru
þetta ekki ólík markmið?
bergsteinn@frettabladid.is
magnusl@frettabladid.is
Hæfilegt væri svo að prófessorinn héldi þingmönnum
við efnið með vikulegum fyrirlestrum í Alþingishús-
inu á starfstíma Alþingis.
F
réttir Fréttablaðsins af stundvísi flugfélaga hafa vakið
talsverða athygli og viðbrögð. Blaðið sagði frá því í fyrra-
dag að yfir sumarmánuðina, þegar ferðalög landsmanna
eru í hámarki, var í fyrra einungis rúmlega þriðjungur
flugferða Iceland Express um Keflavíkurflugvöll á
áætlun og tæplega 74 prósent ferða Icelandair. Hins vegar var
norræna flugfélagið SAS á áætlun í rúmlega 93 prósentum tilvika.
Frétt blaðsins var tilkomin
vegna fjölda ábendinga frá les-
endum um miklar seinkanir í
millilandaflugi að undanförnu,
einkum hjá Iceland Express.
Leitað var til Isavia ohf., hluta-
félags í eigu ríkisins sem rekur
flugvelli landsins, til að fá tölur
um stundvísi flugfélaga. Þær
var ekki hægt að fá frá fyrirtækinu. Fréttablaðið fékk upplýs-
ingarnar um sumarmánuðina í fyrra eftir öðrum leiðum.
Í kjölfar fréttarinnar lét Iceland Express Fréttablaðinu í té
upplýsingar um stundvísi sína undanfarna níu mánuði, sem sýna
að ástandið var betra í vetur, nema í desember. Undanfarna daga
hafa hins vegar verið miklar seinkanir á áætlun félagsins. Ice-
landair lét blaðið einnig hafa upplýsingar um stundvísi sína það
sem af er þessu ári, sem sýnir betri tölur en í fyrrasumar. Þegar
leitað var til Isavia um nýjar tölur var svarið hins vegar aftur nei,
þrátt fyrir að vitað sé að fyrirtækið heldur tölfræðinni saman.
Upplýsingar um stundvísi flugfélaga eru að sjálfsögðu mikil-
vægar upplýsingar fyrir neytendur. Flugfélag, sem er iðulega
of seint – jafnvel óhóflega seint, eins og Iceland Express var í
fyrrasumar og hefur verið aftur undanfarið, er augljóslega að
selja neytendum gallaða vöru.
Iceland Express hefur stuðlað að virkri samkeppni á markaði
fyrir millilandaflug og oft á tíðum boðið neytendum lægra verð
en keppinautarnir. En auðvitað skiptir það neytandann máli hvort
áætlunin stenzt, því að tíminn er líka peningar. Sá sem missir
af tengiflugi, mikilvægum fundi eða degi í fríi vegna seinkana
verður fyrir tjóni sem flugfélagið bætir oft ekki.
Þess vegna er það í rauninni sjálfsögð krafa að fyrst upplýsing-
arnar um stundvísi flugfélaga sem fljúga um Keflavíkurflugvöll
eru til, séu þær birtar opinberlega. Það myndi auðvelda neyt-
endum að ákveða við hvaða flugfélag þeir eiga að skipta og auka
aðhald með flugfélögunum. Bæði íslenzku flugfélögin hljóta að
stefna að því að ná sambærilegum árangri í stundvísi og keppi-
nauturinn SAS; það er augljóslega hægt. Markmið IE um 75%
stundvísi er hins vegar ekki mjög metnaðarfullt.
Gísli Tryggvason, talsmaður neytenda, sagðist í Fréttablaðinu
í gær íhuga að krefjast upplýsinganna – og ætti klárlega að gera
það, bregðist Isavia ekki við að fyrra bragði.
Isavia ber fyrir sig að sem hlutafélag sé það undanþegið upp-
lýsingalögum. Þó liggur fyrir Alþingi frumvarp um að hlutafélög
þar sem ríkið á meirihluta, eins og í Isavia, hafi upplýsingaskyldu
gagnvart almenningi. Meðal annars í því ljósi ætti Isavia að birta
tölurnar án frekari málalenginga.
Upplýsingar um stundvísi flugfélaga eru
mikilvægar fyrir neytendur:
Af hverju leynd?
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN