Faxi - 01.12.1993, Blaðsíða 21

Fiskaðgerðarhús við Duusgötu á fvrstu árum Útvegsbændafélags Keflavíkur. Ljósm. Bvggðasafnið
á Vatnsnesi.
geta tilheyrt LÍÚ. Það var síðan í
nóvember 1963, nánar tiltekið þann
12. þess mánaðar kl. 21, að haldinn
var fundur í húsi Olíusamlagsins í
Keflavík og var það tilgangurinn
með fundinum að stofna eitl út-
gerðarmannafélag fyrir Suðurnesin.
Upphaf fundargerðar
stofnfundarins er
svohljóðandi
Ár 1963, þriðjudaginn 12. nóv-
ember kl. 21:00 var haldinn
stofnfundur útvegsmannafélags fyrir
Suðumes. Til fundarins var boðað af
Landssambandi útvegsmanna í
samræmi við 3. gr. samþykkta LIÚ.
Á fundinum voru mættir eftirtaldir
útvegsmenn: Margeir Jónsson,
Þorsteinn Jóhannesson, Bcnedikt
Jónsson, Sigurþór Guðfinnsson,
Guðsteinn Einarsson, Tómas
Þorvaldsson, Sigurður Magnússon,
Þorsteinn Halldórsson, Þórður
Jóhannesson, Jón Sæmundsson,
Hreggviöur Bergmann, Jóhannes
Jóhannesson, Guðfinnur Sigurvins-
son, Páll Axelsson, Ásgrímur
Pálsson, Lárus Sumarliðason,
Þórólfur Sæmundsson, Páll Ó.
Pálsson, Jónas Jónasson, Óskar
Jónsson, Jón Danielsson og Sigurður
Gíslason. Fundarstjóri var kjörinn
Margeir Jónsson og Kristján
Ragnarsson fundarritari.”
Til fundarins voru mættir tveir
fulltrúar LÍÚ, þeir Sigurður H.
Egilsson og Kristján Ragnarsson, en
Sigurður var þá framkvæmdastjóri
félagsins. Fyrsta mál á dagskrá
fundarins var að Sigurður Egilsson
las og skýrði tillögu að samþykktum
fyrir félagið, en þær voru í alls 19
greinum. Var að því loknu samþykkl
með samhljóða atkvæðum að stol'na
félagið og nefna það Útvegs-
mannafélag Suðurnesja. Sam-
þykktirnar voru síðan bornar upp
grein fyrir grein og voru samþykktar
nokkrar breytingar við einstaka
greinar. M.a. var það samþykkt, að
við stjórnarkjör yrði þess gætt, að
tveir stjórnarmenn væru frá
Grindavík og einn til vara, þrír úr
Keflavík og Njarðvíkum og einn til
vara og tveir úr Garði og Sandgerði
og tveir til vara. Einn varamaður
skyldi vera óbundinn við byggðarlag.
Samþykktir hins nýja
‘ félags
voru eins og áður sagði í 19
greinum. Ekki er ástæða að rekja þær
allar hér, en rétt er að geta um
meginatriði þeirra. I annarri grein er
það sagður tilgangur félagsins að
safna í einn félagsskap öllum
fiskiskipaeigendum á Reykjanes-
skaga og vera á verði um hags-
munamál þeirra. Á það við um kaup-
og kjarasamninga við stétlarfélög
sjómanna, innkaup á rekstrarvörum
og þau mál önnur er snertu atvinnu
og afkomu félagsmanna. I fjórðu
grein er kveðið á um, hverjir geta
orðið félagar í ÚFS og var það
nokkuð opið. Þeir einstaklingar eða
félög sem eru eigendur fiskiskipa eru
þar fyrst tilnefndir, en einnig geta
þeir orðið félagar sem hafa stundað
úgerð á svæðinu, þótt þeir um
stundarsakir hafi ekki skip til
umráða. I sjötlu grein er nákvæm
lýsing á skráningu félaga og
skipastóls og ber félögum skylda til
að tilkynna félaginu nákvæmlega
allar breytingar sem verða á hverjum
tíma. Hvert ár, eigi síðar en 1. júlí,
skal stjóm félagsins senda skrá yfir
félaga og gjaldskyldar eignir þeirra
til LÍÚ. Auk stjómar skal á aðalfundi
kjósa 12 manna trúnaðarráð og var
það hlutverks þess að taka ákvarðanir
um vinnustöðvanir og uppsögn
kjarasamninga. Eitl af megin-
verkenfum Úlvegsmannafélags
Suðumesja er gerð kjarasamninga. 1
m'undu grein samþykkta félagsins
kemur fram, að félagið hefur forsvar
um alla kjarasamninga fyrir hönd
félaga sinna og hefur heimild til að
undirrita bindandi samninga án þess
að samþykki hvers einstaks félaga
þurfi að koma til hverju sinni. Slík
undirskrift skal þó ætið gerð með
þeim fyrirvara að hún sé háð
samþykki stjómar LÍÚ. Trúnaðaráði
er og heimilt að fela stjórn
samningaumleitanir og samnings-
gerð um kjaramál. Áður en
stofnfélagar undirrituðu sam-
þyktirnar, þá var samþykkt að gefa
þeim útvegsmönum sem ekki væru
viðstaddir fundinn, kost á því að
gerast stofnfélagar óski þeir þess
fyrir 25. nóventber 1963. Fyrsta
stjórn félagsins var þannig skipuð:
Ásgrímur Pálsson, Benedikt Jónsson
og Margeir Jónsson úr Keflavík.
Tómas Þorvaldsson og Þórarinn
Pétursson úr Grindavík. Olafur
Jónsson og Guðmundur Jónsson úr
Sandgerði og Garði. Til vara voru
kjörnir Þórólfur Sæmundsson úr
Keflavík, Sigurður Gíslason, Grinda-
vík, Páll Ó. Pálsson og Þorsteinn
Jóhannesson úr Sandgerði og Garði
og Magnús Ágústsson úr Vogum. I
lok lundarins fagnaði Margeir
Jónsson stofnun félagsins og hvatti
félagsmenn til að standa fast saman
og benti á í því sambandi að á næstu
dögum yrði ráðið mikilvægum
málum sem snertu sjávarútveginn.
Fvrsti
stjórnarfundurinn
var haldinn í húsakynnum
Olíusamlags Keflavíkur þann 23.
nóvember. Þar kom í ljós, að Ólafur
Jónsson taldi sig ekki geta orðið
félagi að sinni og tók því Páll Ó.
Pálsson sæti hans í aðalstjórn.
Stjórnin skipti með sér verkum og
var Þórarinn Pétursson tilnefnur
fomiaður, Margeir Jónsson gjaldkeri
og Páll Ó. Pálsson ritari. Állt frá
upphafi hefur ÚFS haft aðstöðu í
húsnæði OSK, bæði skrifstolu-
aðstöðu og fundarherbergi.
Starfsemi félagsins
Óhætt er að segja, að þeir sem
gerðu tillögur að samþykktum að
félaginu, hafi ekki verið margorðir
um markmið þess, en áður en langt
var um liðið, þá spannaði starfsemi
þess allt sem nefnt var í lögunum og
meira til. Þungamiðjan í starfinu var
að sjálfsögðu að hafa með höndum
hvers konar samningagjörð um kaup-
og kjör við stéttarfélög sjómanna.
Þótt oftast hafi sá háttur verið hafður
á, að LIÚ færi sameiginlega með
samninga, þá þurfti ávallt að ræða
um samningana á félags- og
stjórnarfundum. Einnig voru ýmsir
sérsamningar við félögin á svæðinu í
höndum stjórnarinnar og síðar
starfsmanna félagsins. Sjálfsagt hefur
mörgum útgerðarmanninum verið
vafi í huga, þegar tillagan um
sameiningu útvegsmannafélaganna
bar fyrst á góma, en nánast aldrei
hefur verið um ósamkomulag að
ræða í félaginu um nokkurt mál.
Flest mál hafa lilotið faglega meðferð
hjá stjórn og á félagsfundum og
síðan verið leidd til lykta með
samhljóða samþykki. Gæti þessi saga
ef til vill verið þeim að leiðarljósi
sem í dag efast um getu Suður-
nesjabúa til að starfa í einu, sam-
eiginlegu sveitarfélagi. Ekki verður
hér farið út í það að rekja náið
starfssögu félagsins, en þó þykir rétt
að drepa á nokkra þætti úr starfinu í
þessi þrjátíu ár. I ágætu viðtali við
Margeir Jónsson sem birt er í blaðinu
kemur einnig fram ágæt frásögn á
FAXI 181