Faxi - 01.12.1993, Qupperneq 20

markmið félagsins var að sjálfsögðu
að gæta hagsmuna félagsmanna í
hvívetna: Efla skyldi öryggi sjávar-
útvegsins sem atvinnuvegar og gera
hann arðvænlegan. Unnið skyldi að
því að auka þekkingu þjóðarinnar á
þýðingu sjávarútvegsins og skyldi
það gert með því að birta skýrslur og
greinar í fjölmiðlum þeirra tíma.
Lögð skyldi áhersla á að stuðla að
framförum á sviði fiskveiða og
fiskiðnaðar. Einnig skyldi hugað að
hagsmunum varðandi sölu fisks og
fiskafurða.
A stofnfundinum voru lög félagsins
samþykkt og stjórn kosin. í hinni
fyrstu stjórn sátu sem aðalmenn
Þórður Guðmundsson, Gísli Sig-
hvatsson og Þorbergur Guðmunds-
son. Varð Gísli fyrsti formaður
félagsins. A fundinum var síðan
samþykkt að fela stjóminni að ganga
til samninga um ráðningakjör á
bátunum fyrir hönd félagsins. Fyrstu
árin sinnti félagið mest samninga-
málum. Síðla árs 1943 ræddi
Finnbogi Guðmundsson um það,
hvort ekki væri rétt að skipta LÍÚ í
tvær deildir, aðra fyrir stórút-
gerðamenn og hina fyrir smá-
útvegsmenn. Var samþykkt að vinna
að þessu máli. A sama fundi var
kosin nefnd til að semja um kaup á
beitu hjá útgerðarstöðvum í
Sandgerði. Stuttu seinna ræddu
félagsmenn um þörf á áreiðanlegri
veðurfregnum, kaup og hæfni
ráðskvenna í verbúðum og gæslu
veiðarfæra í sjó fyrir ágangi togara.
Tókst upp úr því að fá setuliðið til að
birta veðurfregnir í verstöðvunum og
einnig var ráðin sérstök kona til að
se&ja ráðskonum verðbúðanna til í
þeirra fræðum. Má á þessu sjá, að af
mörgu var að taka á þessum fyrstu
árum Útvegsbændafélags Gerða-
hrepps.
Þann 10. desember 1944 var síðan
samþykkt að félagið skildi gerast
deild í LÍÚ. Varð Finnbogi Guð-
mundsson þar fljótlega kosinn í
stjórn og hann ásamt Þorsteini
Jóhannessyni voru lengi aðalmenn í
stjórn samtakanna. A sama fundi
voru til umræðu fisktökumál, en þar
var um að ræða ísfiskflutninga til
Bretlands á þeim hildartímum sem
þá ríktu vegna seinni heim-
styrjaldarinnar.
✓
Utvegsmannafélag
Grmdavíkur
Tómas Þorvaldsson
Félagið var stofnað 15. júní 1945
og var stofnfundurinn haldinn í
Kvenfélagshúsinu kl. 10 síðdegis. Til
fundarins var boðað af Baldvini
Kristjánssyni, fulltrúa Lands-
sambands íslenskara útvegsmanna í
þeim tilgangi að kanna, hvort
útgerðarmenn í Grindavík vildu
stofna með sér félag. Baldvin hafði
framsögu í málinu og rakti í upphafi
sögu Landssambandsins og las hann
m.a. upp úr lögum þess og skýrði
starfsemina. Hvatti hann heimamenn
eindregið til að stofna félag sem yrði
þádeildíLÍÚ.
Eftir nokkrar umræður, m.a. af
hálfu þeirra Rafns Sigurðssonar og
Guðsteins Einarssonar, lagði Baldvin
fram eftirfarandi tillögu: Fundur
útgerðarmanna í Grindavík haldinn
15. júní 1945 samþykkir að stofna
útgerðarmannafélag sem gangi í
Landssamband íslenskra útvegs-
manna. Fór svo að fundarmenn
samþykktu tillöguna samhljóða.
Lagði Baldvin þá fram tillögu að
lögum fyrir félagið og var samþykkt
að heiti þess yrði Útvegsmannafélag
Grindavíkur. Félagsgjald var ákveðið
kr. 15.00 og því til viðbótar árgjald til
LIÚ samkvæmt lögum þess. I fyrstu
stjórnina voru kosnir þeir Rafn
Sigurðsson, Ámi Guðmundsson og
Guðsteinn Einarsson og varamenn
þeir Guðmundur Jónsson, Oskar
Gísalson og Sigurður Þorleifsson.
Rafn var einnig kjörinn fulltrúi á
aðalfund LÍÚ.
Segja má, að útvegsmannafélagið í
Grindavík hafi verið n.k.
vinnuveitendafélag jafnframt, því
þeir sem voru með útgerðina voru
aðalvinnuveitendur í plássinu og
þurftu því að standa að öllum kaup-
og kjarasamningum, jafnt á sjó og í
landi. Það voru því höfuðatriðin í
starfi félagsins. Stundum kom til
átaka um þessi mál, en aldrei urðu
þau alvarlegri en svo að þau leystust
ekki á endanum. Þótt til verkfalla
kæmi, þá dró það aldrei neinn dilk á
eftir sér. Menn úr röðum
útvegsmanna voru framámenn í
stjórn sveitarfélagsins og þar unnu
þeir að ýmsum framfaramálum t.d.
hafnamálum.
Oft á tímum var mikill fjöldi
aðkomumanna á vertíðum í
Grindavík og setti það mikinn svip á
bæjarlífið. Útgerðirnar gerðu sitt til
að búa vertíðarfólkinu sem besta
aðstöðu. Á fundum útvegsmanna-
félagsins voru hin ýmsu mál rædd og
þó ekki hafi verið unnið
sameiginlega að slíkum málum, þá
báru menn sig saman og þannig
virkaði félagið sem upplýsingamiðill
þess tíma. Þar myndaðist samstaða
um mörg veigamikil mál. Einnig var
reynt að hafa sem mesta samvinnu
við önnur félög á svæðinu og samflot
um samninga. Einkum var þetta
auðvelt eftir að útgerð hafði eflst svo
í Grindavík að hún var á svipuöum
nótum og norðanvert á nesinu. Átti
þetta jafnt við um útgerðina og
fiskvinnslustöðvar.
Á fundi hinn 13. október 1963 var
tekin fyrir lillaga frá LÍÚ, þar sem
gert er ráð fyrir að LIÚ verði
framvegis eingöngu byggt upp af
félögum útvegsmanna af stórum
svæðum. Með hliðsjón af þessari
tillögu samþykkti fundurinn að
Útvegsmannafélag Grindavíkur
gangi í sameiginlegt félag fyrir allt
svæðið sunnan Hafnarfjarðar. Skyldi
gerð krafa um að stjórnarmenn af
stærri útgerðarsvæðunum, þ.e.
Keflavík, Sandgerði og Grindavfk,
verði ekki færri en tveir og til-
svarandi frá smæni útgerðarstöðum.
Urðu því Grindvíkingar frá upphafi
þátttakendur í Útvegsmannafélagi
Suðurnesja og hafa starfað þar af
krafti æ síðan.
, Stofnun
Útvegsmannafélags
Suðurnesja
Eins og fram hefur komið þá ríkti
mikil samvinna milli útvegsmanna á
Suðurnesjum og höfðu félögin á
svæðinu oft samráð milli sín, þegar
veigamikil mál bar á góma. Ekki átti
þetta hvað síst við um starfið innan
LÍÚ eins og síðar mun verða komið
að. Þá höfðu menn ávallt pata af hvor
öðrum, þegar yfir stóðu samninga-
viðræður við sjómenn um nýja
kjarasamninga, eða þegar þurfti að
ræða hinar ýmsu aðgerðir stjórn-
valda. Það fékk því ágætan hljóm-
grunn hér syðra, þegar stjóm LÍU hóf
í byrjun sjöunda áratugsins baráttu
fyrir því, að útvegsmannafélögin í
hinum ýmsu landshlutum sam-
einuðust.
LÍÚ var stofnað 1939 og aðilar að
því gátu orðið hin ýmsu útvegs-
mannafélög vítt og breitt um landið
og einnig gátu einstaklingar úr
röðum útgerðarmanna átt beina aðild
að samtökunum. Fyrir atbeina LIÚ
voru seinna mynduð landshluta-
samtök og urðu útgerðarmenn að
vera félagar í slíkum félögum til að
Haffierg (íK 377 frá Grindavík. Petta fallega skip var smíðað 1962, þá 156 tonn. Var síðan breytt
1982 og varð þá 162 tonn. Ljósm. Snorri Snorrason.
180 FAXI