Faxi - 01.12.1993, Blaðsíða 23

Starfið
innan
LÍl
Landssamband íslenskra útvegs-
manna var stofnað í Reykjavík 17.
janúar 1939. Það voru þrjú félög
útgerðarmanna og Félag íslenskra
botnvörpuskipaeigenda (FIB) sem
stóðu að stofnun félagsins. Þessi félög
voru: Útvegsbændafélag Keflavíkur,
stofnað 1936, Útvegsbændafélag
Vestmannaeyja, stofnað 1922, og
nýstofnað útvegsmannafélag í
Hafnartírði. Það vafðist í upphafi fyrir
mönnum, hvort félagið skyldi starfa í
tveimur deildum, önnur fyrir FÍB og hin
fyrir vélbátaeigendur, en samþykkt var
að starfa í einu félagi og verður að telja
það hafa verið heillaspor.
Fyrsti formaður LÍÚ var Kjartan
Thors frá Reykjavík og einnig var Elías
Þorsteinsson úr Keflavík kjörinn í
stjómina. Til þess að fjölga félögum
innan raða LIÚ var Baldvin Þ.
Kristjánsson ráðinn til að fara um landið
og hvetja til stofnunar útvegs-
mannafélaga. Varð honum vel ágengt
Frá upphafi hafa útgerðarmenn af
Suðumesjum starfað dyggilega í LIÚ.
Ber þar að sjálfsögðu hæst, að Sverrir
Júlíusson, útgerðarmaður úr Ketlavík,
síðar alþingismaður og forstjóri
Svipmynd frá aðalfundi LÍÚ árið 1992 sem haldinn var á Akureyri. I ræðustól er forinaður LIÚ, Kristján
Ragnarsson. Honuin til vinstri handar við háborðið má sjá þá Þorstein Pálsson, sjávarútvegsráðherra,
Þórarinn V. Þórarinsson, framkvæmdastjóra VSI, Birgir Isleif Gunnarsson, Seðlabankastjóra og Þórð
Ásgeirsson, forstjóra Fiskistofu. Ljósm.: Ljósmyndastofa Páls Akureyri.
Fiskveiðasjóðs, var formaður LÍÚ
samfleytt í 26 ár. Þótti mörgum
stundum nóg um áhrif
Suðumesjamanna innan LIÚ og var þá
talað um Suðurnesjavaldið. Enda var
það svo, að eftir að útvegsmannafélögin
á Suðurnesjum sameinuðust, þá varð
það stærsta félagið innan LÍÚ og hefur
lengstum verið það. Hvort vald
Suðurnesjamanna var mikið eða lítið
skal látið liggja á milli hluta, en hitt er
víst að úr röðum þeirra komu
áhugasamir félagar sem höfðu mikið til
málanna að leggja.
Sú regla var viðhöfð í Útvegs-
mannafélagi Suðumesja, að ávallt var
boðað til aðalfundar, þegar tilkynning
barst um, hvenær halda skyldi aðalfund
LÍÚ. Undantekningarlaust mætti
fonnaður LIÚ á aðalfund félagsins og
hafði þar framsögu um stöðu
útgerðarinnar á hverjum tíma. Flutti
Itann inn á fundinn fregnir af nýjustu
atburðum og urðu orð hans ætíð
grundvöllur mikilla og gagnlegra
umræðna. Á aðalfundunum komu síðan
fram ýmsar tillögur sem samþykkt var
að fulltrúar félagsins skyldu leggja fram
á aðalfundi LIÚ. Lögð var mikil
áhersla á að allir fulltrúamir mættu þar.
Einnig var þess ávallt gætt, að sjá til
þess, að fulltrúamir skiptu sér niður á
þær málefnanefndir sem starfa áttu á
fundinum. Þar sem Útvegsmannafélag
Suðumesja var oftast eitt stærsta félagið
innan LIÚ, þá er það ekki að undra, að
margar tillögur þaðan hlutu
brautargengi. Eftir hvem aðalfund LÍÚ
var síðan farið yfir það hjá ÚFS,
hvemig málum þaðan hefði reitt af.
Þegar Verðlagsráð sjávarútvegsins
var sett á laggimar af LÍÚ árið 1950, þá
varð Karvel Ögmundsson fyrsti
formaður þess. Aðrir formenn voru
Finnbogi Guðmundsson og Sverrir
Júlíusson. Hlutverk ráðsins var að
stuðla að fiskverði sem tæki mið af
söluverði til fiskkaupenda, tilkostnaði
útgerðar og tilkostnaði fiskkaupenda.
Árið 1961 voru sett sérstök lög um
Verðlagsráðið Sjávarútvegsins sem eftir
það starfaði eftir sérstökum reglum.
Starfsemi LÍÚ hefur verið þróttmikið
frá upphafi og hafa stjómendur þess lagt
sig fram um að bæta hag umbjóðenda
sinna. Jafnframt hafa þeir tekið virkan
þátt í efnahagsumræðu í þjóðlífinu á
hverjum tíma. Síðustu áratugina hefur
Kristján Ragnarsson verið formaður
LIÚ en hann var kjörinn á aðalfundi
LIÚ í Vestmannaeyjum árið 1970 og
hafa því aðeins þrír menn gegnt
formannsstarfinu. Hér fara á eftir nöfn
þeirra útgerðarmanna af Suðumesjum
sem hafa setið í stjórn LÍÚ sem
aðalmenn eðavaramenn:
Sverrir Júlíusson.........Keflavík
formaður 1944 - 1970
I stjóm sem aðalmenn:
Finnbogi Guðmundsson ......Gerðum
Margeir Jónsson...........Keflavík
Tómas Þorvaldsson........Grindavík
Þorsteinn Jóhanness..........Garði
Ólafur Bjömsson...........Keflavík
Gunnlaugur Karlsson.......Keflavík
Eiríkur Tómasson.........Grindavík
Oskar Þórhallsson.........Keflavík
í stjóm sem varamenn:
Ólafur Jónsson...........Sandgerði
Þorbergur Guðmundsson........Garði
Þórarinn Guðbergsson ........Garði
Jón Ægir Ólafsson........Sandgerði
Hilmar Magnússon..........Keflavík
Pað eru ötullr og fnunsýnlr
útvegsmeim á Siiðmnesjum
- segir Krist ján Kagnarsson
Kristján Ragnarsson, formaður LÍÚ, var
fundarritari á stofnfundi Útvegs-
mannafélags Suðumesja, og hefur hann
síðan þá setiö flesta aðalfundi félagsins.
Faxi hitti Kristján að máli og átti við hann
stutt spjall urn samstarf LÍÚ og ÚFS í
þessi þijátíu ár.
Fyrir rúmum þrjátíu árunt var tekin upp
sú stefna innan LÍÚ að styrkja stöðu
samtakanna með því að stuðla að samruna
hinna ýmsu úlvegsmannafélaga I
einstökum landshlutum. Markmiðið með
því vtir m.a. að rnenn gætu þá aðeins orðið
þátttakendur í starfi LÍÚ í gegnum þessi
landshlutafélög. Það var ekki auðhlaupið
að koma þessu í gegn og staðan í þessum
rnáluni var mjög misjöfn eftir landsltlutum.
Á Suðumesjum og víða annars staðar vom
einstök, öflug félög starfandi, en t.d. á
Norðurlandi var ennþá lítið um slík félög.
Það var okkar gæfa, að félögin á
Suðurnesjum áttu mjög framsýna
forsvarsmenn, sem lögðu sig frant um það
að sameina félögin og það hefur sýnt sig
að hafa verið mikið heillaspor.”
Voru áhrifútyegsmama qfSuSiimesjuni
mikil innanLÍÚ?
Þau hafa verið ntikil allt frá stofnun
félagsins. Fyrstu árin vom kannski áhrif
togaramanna nieiri innan félagsins, en efúr
að Sverrir Júlíusson varð formaður árið
1944, þá komst jafnvægi á irtálin. Hann var
síðan fomiaður í 26 ár. Þegar svo félögin
syðra sameinuðust, þá varð það félag
stærsta aðildarfélagið og sem slíkt hefur
það ávallt sett mark siu á starf LÍÚ. Enn í
dag er félagið næststærst, aðeins
Norðlendingíu eru stærri og markast það
að sjálfsögðu af [xiirri miklu togaraútgerð
sem þar er.”Þú spurðir áðan um samsttufið
milli félaganna. Það hefur ávallt verið
áberandi, hvað Útvegsmannafélag
Suðumesja hefur verið vírkt í starfi, Stjómir
þess hafa starfað ötullega, aðalfundir em
haldnir reglulega og allt starfið er mjög
markvisst. Þá hafa þeir verið mjög
tillögugóðir á aðalfundum LÍÚ og hafa
fylgt málum vel eftir. Þeir hafa sýnt
sanngimi í tillögum sínum t.d. varðandi
friðun á veiðisvæðum og hafa ekki krafist
meir af öðmm en þeir em sjálfir úlbúnir að
fóma. Þar á ég t.d. við um tillögur um
veiðibann yfir aðalhrygningartímann.”
Hvað um framú'ðina?”Eg er þess fullviss,
að ef félagið heldur áfram starfi sínu af
sama áhuga, þá verður íriuntíð þess bjöit.
Ég vil alla vega óska félaginu heilla á
þessuni tímamótum og vonast áfram eftir
eins góðu samstarfi og það hefur verið
hingað úl.”
FAXI 183