Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.08.2001, Síða 46

Frjáls verslun - 01.08.2001, Síða 46
VIÐTflL ÞORSTEINN OG INGIBJÖRG staða flokksins er einstök, svo það vaknar sú spurning hvernig Þorsteinn skýri þessa stöðu, ekki sem fyrrverandi stjórnmála- maður, heldur út frá sjónarhóli stjórnmálaskýranda. „Það má ef til vill kalla það því nafni að ég hafi verið eins konar stjórnmála- skýrandi þegar ég var í blaðamennsku, en það er löngu liðin tíð og ég ætla ekki að setja þann hatt upp - að minnsta kosti ekki í dag. En staðreynd er að pólítikin á íslandi hefur í áratugi legið öðruvísi en víðast í Evrópu, sérstaklega á Norðurlöndum. Ein ástæðan fyrir styrkri stöðu Sjálfstæðisflokksins á seinni hluta 20. aldar er að í lok ijórða áratugarins má segja að Sjálfstæðisflokk- urinn hafi stolið kjarnanum úr velferðarsteihu jafnaðarmanna og orðið breiður flokkur, sem íhaldsflokkar í nágrannalöndunum urðu ekki. Flokkurinn fékk lika mikil ítök í verkalýðshreyfing- unni. Hin ástæðan er að á sama tíma urðu meiri átök og klofn- ingur á vinstri vængnum í íslenskum stjórnmálum en víðast ann- ars staðar. Kratarnir voru veikari en kommúnistar og sósíalistar. Þetta varð löng þróun, sem féll í annan farveg en víða annars staðar í Evrópu.“ En hefur þá dvölin erlendis fengið Þorstein til að líta stöðu Is- lands öðrum augum en áður? „Nei, en íslenskt þjóðfélag breyt- ist ört, bæði af því að umheimurinn og hagkerfi okkar er að breytast. Menn hljóta alltaf að meta hagsmuni Islands í ljósi nýrra og breyttra aðstæðna. Breytingar í sjávarútvegi eru hluti af breyttum aðstæðum og grundvallarmáli skiptir að hagkerfið hefur verið opnað og ijármálamarkaðurinn er orðinn frjáls. Þó að ekki hafi tekist að viðhalda stöðugleikanum í gengismálum um sinn og fá nægjanlega mikla erlenda Jjárfestingu inn í landið, hef- ur með þessum brejtingum verið plægður jarðvegur fyrir alveg nýtt viðskiptaumhverfi á Islandi. Aðalatriðið er að við einangr- umst ekki í þeirri alþjóðavæðingu, sem nú ræður svo miklu um efnahagslega framþróun." London hefur verið góður sjónarhóll til að fylgjast með útrás íslenskra fyrirtækja undanfarin ár og Þorsteinn hnykkir á að hún sé hluti af jákvæðri þróun er hafi átt sér stað í íslensku hag- kerfi og atvinnulífi. „Fyrirtæki þurfa á því að halda að hasla sér völl erlendis og líka að fá ijárfestingar heim. Nýju tæknifyrirtæk- in hafa sótt út og byggja á nýrri þekkingu og hugviti, sem verð- ur til af áræði í skapandi umhverfi. En rótgróin fyrirtæki sækja lika út. Islensk fyrirtæki stýra bróðurpartinum af þvi sem kem- ur á fiskmarkaðina í Hull og Grimsby, Islendingar stýra fisk- markaðnum í Bremerhaven og þýsk úthafsveiði er að stórum hluta í höndum íslenskra fyrirtækja. Islensk fisksölufyrirtæki hafa langa reynslu og mikla þekkingu til að byggja á. íslensk ijár- málafyrirtæki eru að skjóta rótum erlendis og það styrkir innviði íslensks hagkerfis, sem verður um leið miklu burðugra til að takast á við veruleikann. Þó það sé nú afturkippur í alþjóðlegu efnahagslífi þá eru þetta samt hjól, sem halda áfram að snúast. Eg sá tölur um það á dögunum að nú störfuðu jafnmargir hjá fyr- irtækjum í íslenskri eigu erlendis og samanlagt eru á sjónum og í fiskvinnslu heima. Það hefðu einhvern tímann þótt tíðindi til næsta bæjar.“ Utanríkisráðuneytið hefur undanfarin ár lagt mikla vinnu í að styðja við þessa útrás íslenskra fyrirtækja og sama gildir í sendi- ráðinu í London. Þorsteinn bendir á að grunnurinn sé þátttakan í efnahagssamvinnunni innan Evrópska efnahagssvæðisins, að- ildin að innri markaðnum þar og alþjóðleg samvinna. „í sendi- ráðinu hér er sérstakur starfsmaður, sem sér um sambandið við fyrirtækin. Við höfum trú á því að mjór sé mikils vísir. Iitil fyrir- tæki hafa ekki burði til að leita sjálf fyrir sér og aðstoðin við þau skiptir miklu máli. Þetta er mjög mikilvægur hluti af þjónustu sendiráðsins. Bretland er stærsta útflutningsland íslendinga." Utlendingar kvarta oft sárlega yfir því hvað það sé erfitt að hafa samband við Islendinga því þeir svari helst ekki bréfum. Þorsteinn kannast við að hafa heyrt þetta. „Bretar skrifa bréf, en tala minna í síma. Þessu er öfugt farið með íslendinga," segir hann brosandi. „Eg held þó tæplega að þetta komi í veg fyrir að menn nái saman. En íslensk fyrirtæki eru oft lítil og ráða ekki við eftirspurn á stórum markaði, svo þau þurfa að finna sér horn, sem hentar." En það er fleira en hið pólitíska og viðskipta- lega hlutverk sendiráða, sem er þeim Þorsteini og Ingibjörgu of- arlega í huga. Þau eru á því að í Bretlandi séu margir ónýttir möguleikar hvað varði kynningu á íslenskri menningu og á Is- landi almennt því það sé mikill íslandsáhugi í Bretlandi. „Það er svo margt efnilegt fólk hér í námi eða að hasla sér völl á ýmsum sviðum og hér er jarðvegur til að plægja, sem hægt væri að leggja meiri áherslu á,“ segir Þorsteinn. Ingibjörg bendir á að ís- lendingar eigi marga frábæra listamenn en samkeppnin hér sé gífurlega mikil um athygli fólks. „I nútímalist standa íslenskir listamenn þeim bresku fyllilega á sporði og það væri gaman að geta komið þessu á framfæri hér. Ut- lendingar hugsa gjarnan um landslagið þegar Island er annars vegar og átta sig ekki á hvað margt er að gerast þar í menningar- efnum. Þeim fer fækkandi, sem halda að það búi eskimóar á Is- landi,“ segir Ingibjörg en bætir við hlæjandi að hún hafi reyndar nýlega setið til borðs með einum sem var ekki með þá hluti alveg á hreinu. Ingibjörg er líka á því að Islendingar geti nýtt sér hreina loftið á Islandi. „Það er ekkert venjulegt hvað fólk er orkuríkt heima,“ segir hún sposk. „Það eru mikil verðmæti í góða loftinu og í fá- menninu. Við Islendingar tökum þessu sem sjálfsögðum hlut, en í raun eru þetta ómetanleg gæði. Mér finnst ungt fólk oft ekki kunna að meta Island sem skyldi fyrr en það hefur búið erlendis. Eg er ekki með heimþrá, en ég er mikill Islendingur í mér og sakna til dæmis útsýnisins, Jjallanna, fámennisins og kyrrðarinn- ar. Hér þarf að aka í að minnsta kosti 34 klukkustundir til að sjá eitthvað sem líkist fjöllum.“ Þegar þau Ingibjörg og Þorsteinn bera saman bækur sínar um þetta nefna þau að margs megi sakna að heiman. En það kemur löndum heima kannski jafnmikið á óvart og þeim sjálfum að á ferð um Wales, þar sem þau lentu í rigningu og roki, urðu þau glöðust við að upplifa bæði rok og lárétta rigningu á íslenska vísu. Það er margs að sakna í útlandinu. ffl Átök Þorsteins og Davíðs Oddssonar um formannskjörið 1991 í Sjálfstæðisflokkn- um eru ein mestu átök í síðari tíma íslenskri stjórnmálasögu. Slík átök eru ef- laust eitt það harkalegasta sem flokksformaður getur lent í. „Harkalegt er ekki of sterkt orð, en þannig er pólitíkin. Átök eru hluti af pólitíska lífinu “ 46
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168

x

Frjáls verslun

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.