Bankablaðið - 01.07.1985, Blaðsíða 41
41
ADOLF B.IÖRNSSON
Einn þeirra sem hafa unnið nær allt
ævistarf sitt í banka er Adolf Björns-
son í Útvegsbankanum, en hann hóf
störf þar árið 1934 og starfar enn, þótt
hann sé kominn yfir sjötugt, en Adolf
fæddist 12 apríi árið 1912 í Hafnar-
firði, en Björn faðir hans var þekktur
skútuskipstjóri og síðar togaraskip-
stjóri í Hafnarfirði. Adolf sinnti fé-
lagsmálum alla tíð og gegndi auk
annars, ýmsum trúnaðarstörfum fyr-
ir bankamenn og lagði skólanum gott
lið frá öndverðu.
Við hittum Adolf að máli og spurðum
fyrst, hvers vegna hann væri enn að
vinna, kominn með þrjú ár yfir sjötugt.
51 ÁR í SAMA BANKA
- Það er nú of mikið sagt að ég sé enn
starfandi bankamaður, en það er rétt ég
vinn ennþá í bankanum, hefi sérstök
verkefni með höndum. Ég er stundum
spurður að þessu, hvort ekki sé tími til
kominn að fara að breyta til, eftir að hafa
starfað í hálfa öld, eða 51 ár á sama
vinnustaðnum.
Það er ekki auðvelt að svara þessu, en
eiginlega má segja að ég treysti mér ekki
til þess að yfirgefa þetta allt. Allt þetta
fallega unga fólk, gamla starfsfélaga og
þetta sérstaka andrúmsloft sem hér ríkir.
- Að vísu hefur margt breyst. Þegar
ég kom í bankann stjómuðu hér þeir
Helgi Guðmundsson, Jón Ólafsson og
Jón Baldvinsson, sem þá voru hér
bankastjórar.
Ég byrjaði í sparisjóðnum, en þar
stjómaði Brynjólfur heitinn Jóhannes-
son, leikari og þar var nú ekki verið með
neinn leikaraskap. Ekki svo að neitt væri
að Brynjólfi að finna, en ég segi frá
þessu, vegna þess að Brynjólfur var dáð-
ur leikari og menn urðu oft dálítið undr-
andi að hitta þennan frægðarmann í
bankanum. Ein frú í Hafnarfirði, mikill
aðdáandi Brynjólfs á leiksviði, sagði
einu sinni við mig eftir að hafa séð
Brynjólf í bankanum:
- Heyrðu Adolf. Ég sá hann Brynjólf
í bankanum. Hann lítur bara út eins og
venjulegur maður?
- Þér hefur ekki dottið í hug að fara á
sjóinn, eins og faðir þinn?
- Nei. Samt var ég á síld á togurunum
á sumrin þegar ég var í skóla, en þetta
átti ekki við mig. Pabbi var hinsvegar
sjómaður í orðsins fyllstu merkingu, var
með skútu, Morgunstjömuna og síðan
með togarann Víði frá Hafnarfirði.
Með pabba vom margir góðir og
merkir sjómenn, meðal annars Kristján
Jónsson, sá mikli garpur, sem líklega er
kunnari undir nafninu Stjáni blái. Faðir
minn leyfði þó mönnum ekki að nota það
nafn í návist sinni, því hann hélt mjög
upp á Kristján.
Yfír hália öld
í sama banka
- Svo aftur sé vikið að bankamálum.
Hver voru tildrögin að stofnun Banka-
mannaskólans?
„Annatímar í bönkum 1985"
FRUMKVÆÐIÐ UM
SKÓLANN KOM FRÁ
BANKAMÖNNUM
- Ég held að það megi fullyrða að opin-
bert frumkvæði að skóla fyrir banka-
menn hafi komið frá Sambandi ísl.
bankamanna, en allt frá upphafi hefur
það verið eitt af markmiðum samtakanna
að vinna að fræðslu um bankamál og
bankastörf. Og árið 1938 ritaði Sveinn
heitinn Þórðarson, síðar aðalféhirðir
Búnaðarbankans grein um Bankamanna-
skóla.
Þessi hugmynd var síðan töluvert
rædd og fleiri rituðu um málið, þótt það
yrði ekki fyrr en tveim áratugum síðar,
sem hugmyndin varð að veruleika, en þá
var dr. Jóhannes Nordal fenginn til þess
af SÍB, að gera tillögu um málið, hvað
hann gerði og SÍB sendi bönkunum, eða
stjórnum þeirra þessar tillögur, eftir að
hafa skoðað þær vel. í þessum tillögum,
var áherslan lögð á byrjendanámskeið,
sem var mikilvægt, því slík námskeið
verða til þess að byrjendur í bönkum
læra viss grundvallaratriði fyrr en unnt er
í þeim smástörfum, sem þeim eru gjarn-
an fengin, svona til þess að byrja með.
Þetta auðveldar líka samstarfsfólkinu
dagana, því oft getur farið töluverður
tími í að segja óvönu fólki fyrir verkum
og hafa auga með því, að allt fari nú að
þeirri reglu, sem nauðsynleg er í banka.
Þá var einnig rætt um framhaldsnám-
skeið í einstökum greinum.
Þannig stóð á að ég var um þetta leyti
formaður SÍB og við í stjórninni ræddum
við fulltrúa ríkisbankanna, sem sýndu
hugmyndinni skilning og áhuga og það
varð úr að skipuð var þriggja manna
nefnd árið 1958, og sat ég í nefndinni,
ásamt Hauki Þorleifssyni, aðalbókara
Búnaðarbankans og dr. Jóhannesi
Nordal, sem þá var bankastjóri í Lands-
bankanum.
MENN TOLDU AÐ ALLIR
GÆTU UNNID í BANKA
Þessi nefnd komst að þeirri niðurstöðu,
að rétt væri að byrja á námskeiðum f'yrir
nýliða í bönkum, eða fyrir byrjendur, og
jafnframt að skipuð yrði sérstök skóla-
nefnd, sem rnyndi þá gera námsskrá og
kanna möguleika á fræðslu, eða nám-
skeiðum í einstökum greinum.
Ég geri ráð fyrir að aðrir muni síðan
rekja söguna, því Bankamannaskólinn
hefur þróast mikið og er nú kominn í fast
form og að honum standa nú, auk SÍB og
ríkisbankanna, þeir bankar, sem síðar
hafa komið til skjalanna og eins spari-
sjóðirnir.
- Telur þú sem reyndur bankamaður,
að vel hafi tekist til?
- Það er enginn vafi á því, og ber þar
margt til. Sú skoðun var lengi ríkjandi að
allir gætu unnið í banka, að ekki sé nú
talað um það að stjórna bönkum. Það
töldu allir sig geta.
Meðan bankarnir, eða peningastofn-
anir voru minni í sniðum og starfsmenn
tiltölulega fáir, var þetta allt auðveldara
en núna er, eftir að verkefni bankanna
urðu fjölþættari og vinnan færðist yfir á
tölvur og margháttaðan tækjabúnað.
Vaxtakerfið er einnig flóknara og gengi á
erlendri mynt breytist frá degi til dags.
Færslum og viðskiptamönnum hefur
einnig fjölgað stórlega og má nú heita að
almenningur hafi nær dagleg samskipti
við banka, eða sparisjóði, en áður snérist
þjónustan fyrst og fremst um fyrirtæki
og svonefnda undirstöðuatvinnuvegi.
Mér er stórlega til efs, að unnt hefði ver-
ið að þróa bankakerfið svona fljótt og
vel, án þess að hafa Bankamannaskól-
ann, eða hliðstæða fræðslustofnun.
Þá hefur Bankamannaskólinn einnig
eflt tengsl milli bankamanna úr hinum
ýmsu bönkum, en allir sem reynslu hafa
í bankastörfum vita, að það getur komið
sér vel í samstarfi milli banka og pen-
ingastofnana að bankamenn viti deili
hver á öðrum.