Morgunblaðið - 31.01.2009, Blaðsíða 20

FL Group Forveri Stoða átti metið.
AFKOMA Eimskipafélagsins á síð-
asta rekstrarári er versta afkoma
nokkurs íslensks félags á einu ári
frá upphafi.
FL Group, sem nú heitir Stoðir,
átti Íslandsmetið í tapi á undan
Eimskipafélaginu, en félagið skil-
aði liðlega 67 milljarða króna tapi á
árinu 2007. Þá sló FL Group met
Dagsbrúnar frá árinu áður, en
Dagsbrún hafði tapað um 7 millj-
örðum króna á árinu 2006.
Öll þessi félög eiga það sameig-
inlegt að hafa tapað miklum á fjár-
festingum. Eimskipafélagið tapaði
miklu á fjárfestingum í frysti-
geymslum, flugfélagi og á fleiri
sviðum. FL GRoup tapaði meðal
annars á fjárfestingum í banda-
ríska félaginu AMR, Commerzbank
og FinAir. Dagsbrún fór að sama
skapi illa út úr fjárfesingum í Bret-
landi, þegar félagið keypti Wynde-
ham Press Group, auk þess sem Ny-
hedsavisen í Danmörku kostaði sitt.
Mesta tap
sögunnar
Eimskipafélagið
slær met FL Group
20 FréttirVIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 31. JANÚAR 2009
FRÉTTASKÝRING
Eftir Björgvin Guðmundsson
og Þórð Snæ Júlíusson
FÉLAG á eyjunni Tortola geymdi
hlutabréf í Landsbankanum fyrir
bankann sjálfan og seldi honum þau
síðan aftur nokkrum árum síðar
þegar starfsmenn sem áttu kaup-
rétti nýttu þá. Með þessu varði
bankinn sig fyrir hækkunum á
hlutabréfunum sem starfsmennirnir
áttu rétt á að kaupa án þess að það
hefði áhrif á eiginfjárstöðu bank-
ans.
Landsbankinn seldi
Félagið sem geymdi hlutinn fyrir
Landsbankann heitir Peko Invest-
ment Company Ltd. Það er skráð í
Road Town, höfuðborg Tortola
eyju, en hún er ein Bresku jóm-
frúareyjanna. Félagið fékk leyfi til
að stunda bankaviðskipti hérlendis í
mars 2005. Umsjónaraðili félagsins
samkvæmt skráningarvottorði er
Landsbanki Íslands. Peko hóf að
kaupa hluti í Landsbankanum í apr-
íl 2005. Á sama tíma seldi Lands-
bankinn stóran hluta í sjálfum sér.
Í lok júlí átti Peko alls 129,7 milljón
hluti í Landsbankanum, eða 1,46
prósent, og var ellefti stærsti eig-
andi hans.
Í byrjun mars 2007 seldi Peko
síðan öll hlutabréf sín í Landsbank-
anum, 129,7 milljónir hluta. Í sömu
viku keypti Landsbankinn í Lúx-
emborg nánast sama magn bréfa,
128,5 milljónir.
Selt til lykilstarfsmanna
Hinn 30. mars 2007 tilkynnti
Landsbankinn að hann hefði keypt
81,5 milljón hluti í bankanum á fyr-
irfram ákveðnu gengi 3,12, og að
hluturinn hefði í framhaldinu verið
seldur til lykilstarfsmanna vegna
nýtingar á áunnum kaupréttar-
samningum þeirra. Gengi bréfa í
bankanum þann dag var 31,8. Þorri
kaupréttanna miðaðist við gengið
3,12 og því gátu starfsmennirnir
selt bréfin samdægurs á um tíföldu
verði. Af því greiddu þeir síðan
35,72 prósent tekjuskatt. Morgun-
blaðið sagði frá því á fimmtudag að
stjórnendur bankans hefðu meðal
annars notað félög skráð í Panama,
Zimham Corp. og Empennage Inc,
til að kaupa hlutabréf í bankanum
og geyma þangað til að starfsmenn
nýttu sér kauprétti sem þeir áunnu
sér samkvæmt samningum.
Félag frá Tortola geymdi
bréf fyrir Landsbankann
Peko Investment geymdi hlutabréf fyrir bankann vegna kaupréttarsamninga
ÞETTA HELST ...
● ÚRVALSVÍSITALA Kauphallarinnar
lækkaði um 0,56% í viðskiptum gær-
dagsins og stendur í 904,4 stigum.
Ekkert félag hækkaði í verði, en
Bakkavör lækkaði um 3,63% og
Marel um 1,23%. Sem fyrr var velta
á hlutabréfamarkaði lítil, eða um 90
milljónir króna, samanborið við 11,1
milljarðs króna veltu á skuldabréfa-
markaði. bjarni@mbl.is
Úrvalsvísitalan
lækkaði í gær
● FME hefur lagt
stjórnvaldssektir
á tæplega 30 að-
ila frá miðju ári
2007 til ársloka
2008. Hæsta
sekt sem lögð var
á lögaðila er 20
milljónir króna en
ein milljón króna
á einstakling.
Þremur málum
var vísað til lögreglu.
Á vef Fjármálaeftirlitsins kemur
fram að nokkur málanna sneru að
brotum gegn reglum um virka eign-
arhluti samkvæmt lögum um fjár-
málafyrirtæki. Meðal annars var um
að ræða brot sem laut að því að ekki
var sótt fyrirfram um að fara með
virkan eignarhlut.
FME vísaði þremur
málum til lögreglu
Olía Norskur olíu-
borpallur.
● EF LAGT er mat á nýsköpun í hag-
kerfinu eru Íslendingar í 14. sæti
ríkja í Evrópu og er það svipuð
frammistaða og síðastliðin fimm ár
þar sem Ísland hefur verið í 13.-15.
sæti. Þetta kemur fram í nýrri skýrslu
European Innovation Scoreboard
2008 þar sem borin er saman ný-
sköpun í ríkjum Evrópu. Í mörg ár
hafa Finnar verið í einu af efstu sæt-
unum en á fundi Samtaka atvinnu-
lífsins í síðustu viku var því lýst
hvernig Finnar sköpuðu með mark-
vissum hætti nýsköpunarsamfélag
að lokinni efnahagskreppunni sem
yfir þá gekk á árunum 1991-1994.
Í fjórtánda
sæti yfir nýsköpun
● NORSKI olíu-
sjóðurinn hefur
sett bandaríska
stórfyrirtækið Tex-
tron Inc. og kan-
adíska námufyr-
irtækið Barrick
Gold Corp. á
svartan lista af
áhyggjum út af því
að starfsemi fyr-
irtækjanna tveggja stangist á við
strangar siðareglur í fjárfest-
ingastefnu sjóðsins.
Textron fer á listann vegna þess
að vopnaframleiðsluarmur þess
framleiðir klasasprengjur, að sögn
Kristin Halvorsen, fjármálaráðherra
Noregs. bvs@mbl.is
Á bannlista hjá
norska olíusjóðnum
Kristin Halvorsen
Eftir Grétar Júníus Guðmundsson
gretar@mbl.is
TAP Eimskipafélagsins á síðasta
rekstrarári, sem lauk þann 31. októ-
ber síðastliðinn, nam um 648 millj-
ónum evra. Það svarar til um 95
milljarða íslenskra króna, miðað við
núverandi gengi. Árið áður var tap
félagsins um 9 milljónir evra eða um
1,3 milljarðar króna.
Eigið fé Eimskipafélagsins var
neikvætt um 134 milljónir evra í lok
október 2008, eða um 20 milljarða
króna. Heildareignir félagsins námu
um 1.944 milljónum evra en heild-
arskuldir um 2.078 milljónum.
Ljóst var í júnímánuði síðastliðn-
um að eitthvað hafði farið úrskeiðis í
rekstri Eimskipafélagsins. Þá upp-
lýstu stjórnendur félagsins að gerð
hefðu verið mistök í fjárfestingum.
Sindri Sindrason, stjórnarformaður
sagði af þessu tilefni í samtali við
Morgunblaðið að það hefði verið
verulegt áfall fyrir Eimskip, að fyr-
irtæki sem félagið fjárfesti í tveimur
árum fyrr, frystigeymslu- og flutn-
ingafyrirtækið Innovate í Bretlandi,
væri að fara í vaskinn. Hafði stjórnin
þá ákveðið að afskrifa eignarhlutinn
í Innovate á einu bretti, tæpa 9 millj-
arða íslenskra króna á þeim tíma.
Heildartap af aflagðri starfsemi
Eimskipafélagsins á árinu er um 466
milljónir evra, en kæligeymslustarf-
semi félagsins í Norður-Ameríku,
sem er í söluferli, færist með aflagðri
starfsemi. Ábyrgð vegna XL Leisure
Group er um 227 milljónir evra og er
færð til gjalda. Virðisrýrnun vegna
frystigeymslustarfsemi í Hollandi
nemur um 35 milljónum evra, en sú
starfsemi er í sölumeðferð. Tap af
frystigeymslustarfsemi nam 107
milljónum evra, sem skýrist m.a. af
háum fjármagnskostnaði, sam-
kvæmt tilkynningu félagsins.
Gylfi Sigfússon, forstjóri Eim-
skipafélagsins, segir að sérstakur
sérfræðingur hafi verið ráðinn til að
fara yfir starfsemi félagsins. Hann
muni vonandi ljúka sínu starfi fljót-
lega. „Stjórnin vill fá skýringar á því
hvers vegna verið er að afskrifa hátt
í hundrað milljarða króna, en þar í
eru fjárfestingar sem spurt er um
hvers vegna ráðist var í,“ segir Gylfi.
Þá segir hann að unnið sé að fjár-
hagslegri endurskipulagningu fé-
lagsins með innlendum og erlendum
ráðgjöfum. Unnið sé að samkomu-
lagi við lánveitendur en þeir sýni því
ferli sem í gangi er góðan skilning.
Ýmislegt fór úrskeiðis
Miklar afskriftir, gjaldfærsla ábyrgða, há fjármagnsgjöld og
mistök í fjárfestingum skýra mikið tap Eimskipafélagsins
Morgunblaðið/Ómar
Óskabarnið Rekstur Hf. Eimskipafélags Íslands gekk ágætlega þegar
flutningar voru burðarásinn í starfseminni eins og í upphafi.
 


#$#
$%&
'#(#
')(#

 
 
%*++,
##$
)()
-)(.

 !
"  #
,*))%
%*+&$
-%(,
-#(%

$%&'
(
+*%/)
+*..,
-%()
-#()

    0)+
$))
-)($
-)(%

● BAUGUR hefur sagt upp öllum 15
starfsmönnum sínum á Íslandi og
ætlar að loka skrifstofu sinni við
Túngötu í Reykjavík. Þá verður
starfsmönnum félagsins í Bretlandi
fækkað um helming, úr 29 í 16.
Að sögn Gunnars Sigurðssonar,
forstjóra Baugs, er verið að laga
starfsemi Baugs Group að breyttum
aðstæðum. Stærstur hluti eigna fé-
lagsins sé í Bretlandi en engar eignir
á Íslandi. Baugur hafi tilkynnt sum-
arið 2008 að starfsemin yrði færð
frá Íslandi. Baugur Group rekur versl-
anir í Bretlandi og Danmörku. mbl.is
Öllum sagt upp á
skrifstofu Baugs
GÓÐGERÐARSAMTÖK hafa á stundum verið fengin
til að vera skráð eigendur (beneficial owner) félaga eða
sjálfseignarsjóða í skattaskjólum. Það er líka þekkt að
slík félög hafi verið skráð eigendur án vitneskju for-
svarsmanna félaganna.
Í einhverjum tilvikum er þetta gert til að hylja slóð
fjárfesta, sem vilja ekki að nafn þeirra sjálfra komi
fram. Þá eru einnig til dæmi um að þetta fyrirkomulag
sé viðhaft til að komast hjá því að greiða lögbundin
gjöld. Þekkt er svokallað Rauða kross svindlið, sem
meðal annars er sagt frá á heimasíðu bandaríska fjár-
málaráðuneytisins. Með tilvísun í Rauða krossinn er átt
við hvernig góðgerðarfélög eru notuð til að koma fjár-
magni undan en ekki að samtökin sjálf standi að svindl-
inu.
Í frétt í Morgunblaðinu í gær kom fram að Rauði
krossinn hefði verið skráður eigandi (beneficial owner)
sjálfseignarsjóðsins Aurora, sem síðan átti félagið Zim-
ham. Það félag átti hlutabréf í Landsbankanum á móti
kaupréttum starfsmanna.
Eftir því sem Morgunblaðið kemst næst er það Rauði
krossinn í Panama eða Guernsey sem um ræðir.
Ekki var átt við að Rauði krossinn á Íslandi hefði átt
þarna hlut að máli.
Hjálparstarf Rauði krossinn kemur
að hjálparstarfi víða um heim.
Góðgerðarfélög notuð eða
misnotuð í skattaskjólum
ÞRJÁR leiðir eru færar við af-
greiðslu kauprétta.
Í fyrsta lagi að kaupa bréfin á
þeim degi sem kauprétturinn var
nýttur. Þá yrði bankinn að kaupa
bréfin á gengi þess dags. Með því
myndi töluverður kostnaður leggj-
ast á bankann þar sem bréf hækk-
uðu í flestum tilfellum mikið frá því
að kaupréttir voru gerðir og þar til
þeir voru nýttir.
Í annan stað gat banki keypt
bréfin og átt þau sjálfur þangað til
kæmi að nýtingu kaupréttar, sem í
flestum tilfellum var nokkur ár.
Slík eign var hins vegar dregin frá
eigin fé bankans og rýrði þannig
meðal annars útlánagetu hans.
Þriðji möguleikinn, og sá sem
Landsbankinn valdi, var að láta fé-
lag sem var ekki í eigu bankans
„geyma“ hlutabréfin sem starfs-
menn hans áttu kauprétt á fram að
nýtingu. Bankinn gerði síðan samn-
ing við félagið um að kaupa bréfin
til baka á umsömdu gengi eftir
nokkur ár þegar kom að því að nýta
kaupréttinn. Félagið, sem í sumum
tilvikum var í eigu sjálfseign-
arsjóða, fékk síðan greidda þóknun
sem samsvaraði þeim kostnaði sem
„geymsla“ hlutanna bakaði því.
Afgreiðsla kauprétta