Morgunblaðið - 05.02.2009, Qupperneq 19

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. FEBRÚAR 2009
SÚ var tíðin, að fólk gat fengið
kreditkort í hvaða banka sem var og
sums staðar, til dæmis í Bandaríkj-
unum, þurfti alls ekki að biðja um
þau. Þau komu óumbeðin inn um
bréfalúguna og ekki var óalgengt,
að fólk væri með 10 eða 20 og jafn-
vel fleiri kort. Nú er hins vegar öld-
in önnur.
Vegna fjármálakreppunnar eru
bandarískir bankar og aðrar lána-
stofnanir svo mjög á verði gagnvart
væntanlegum korthöfum, að segja
má, að þeir séu farnir að stunda um-
fangsmiklar persónunjósnir. Að því
er fram kemur í bandarískum fjöl-
miðlum fylgjast stóru kreditkorta-
fyrirtækin, til dæmis American Ex-
press, ekki aðeins almennt með
viðskiptavinum sínum, t.d. hvort
þeir hafi fasta vinnu eða hafi greitt
skuldir sínar skilvíslega, heldur er
„leyniþjónusta“ fyrirtækisins einnig
farin að skoða þróun fasteignaverðs
í íbúðahverfi viðkomandi. Þá er
einnig kannað hvort hann sé í starfi,
sem á undir högg að sækja í krepp-
unni, og því líklegri en ella til að
missa vinnuna.
Hvert er mynstrið?
Mesta athygli vekur þó, að Am-
erican Express er farið að skoða
hvar og hvernig viðskiptavinurinn
notar kreditkortið. Þannig má kom-
ast að því hvort mynstrið er það
sama og hjá „slæmu“ korthöfunum,
sem eyða yfirleitt um efni fram og
komast síðan í vanskil.
Í Bandaríkjunum fjölgar þeim
stöðugt, sem missa kortið sitt vegna
vanskila og margir bankar, t.d. GE
Money Bank, sem gefur út Accept-
card, hafa gripið til þess með öðru
að hækka aldurstakmark korthafa
og lækka lánsupphæðina, sem er til
ráðstöfunar.
Hertar kröfur á
Norðurlöndum
Á Norðurlöndum, til dæmis í
Danmörku, hafa kröfur til handhafa
kreditkorta einnig verið hertar en
talsmaður Danske Bank, sem er
samstarfsaðili American Express í
Danmörku, segir, að þar fyrir utan
sé ekkert verið að forvitnast um hag
eða kortanotkun viðskiptavinanna.
Eina skilyrðið sé, að þeir standi í
skilum mánaðarlega.
svs@mbl.is
Kortaval Háar kortaskuldir eru
mikið vandamál í bönkunum vestra.
Skyndilegur endir á
kortaveislunni miklu
Bandarískir bankar og lánastofnanir beita „leyniþjónustu-
aðferðum“ við að kanna stöðu og greiðslugetu korthafa
Strassborg. AP. | Evrópuþingið sam-
þykkti í gær með miklum meirihluta
ályktun um að hvetja aðildarríki
Evrópusambandsins til að taka við
föngum úr Guantanamo-fangabúð-
unum á Kúbu. Felur ályktunin í sér
að séu fangar ekki álitnir ógn við ör-
yggi beri aðildarríkjunum að gera
allt sem í þeirra valdi stendur til að
taka við þeim. Greiddu 542 þing-
menn atkvæði með tillögunni, 55
voru henni andvígir og 51 sat hjá.
Einstök aðildarríki hafa þegar lýst
yfir áhuga á að taka við föngum úr
búðunum, sem Barack Obama
Bandaríkjaforseti hefur fyriskipað
að skuli lokað innan árs.
Fram að þessu hefur hins vegar
ekki verið lögð fram sameiginleg
stefna Evrópusambandsríkjanna í
málinu, sem stefnt er að því að verði
rætt á fundi dómsmálaráðherra
ríkjanna 27 í lok mánaðarins.
Á sama tíma sakaði lögmaður eins
fangans í búðunum bresk stjórnvöld
um að láta undan „ólöglegum kröf-
um“ frá Bandaríkjunum, eftir að
Hæstiréttur Bretlands ákvað að
birta ekki sönnunargögn um meintar
pyntingar á manninum.
Lögmenn mannsins, sem heitir Bi-
nyam Mohamed, segja umbjóðanda
sinn þannig hafa sætt pyntingum af
hálfu bandarísku leyniþjónustunnar
og þeirrar bresku, MI5, eftir að hann
var tekinn höndum í Pakistan árið
2002 og síðan fluttur til Marokkó og
Afganistans.
Samvinnan yrði endurskoðuð
Dómararnir, John Thomas og
David Lloyd Jones, báru því hins
vegar við að Bandaríkjastjórn hefði
hótað því að endurskoða samvinnu
leyniþjónusta ríkjanna ef gögnin
yrðu gerð opinber.
Segja lögmenn Davids Milibands,
utanríkisráðherra Bretlands, að hót-
unin gildi þó skipt hafi verið um for-
seta og hefur lögmaður Mohameds,
Bretinn Stafford Smith, skorað á for-
setann að láta af þessum þrýstingi.
Þrýst á aðildarríkin
 ESB-ríkin taki við föngum frá Guantanamo-búðunum
 Bresk stjórnvöld vöruð við að birta gögn um pyntingar
Reuters
Árið 2002 Loka á fangabúðunum.
HORFUR voru á því í gær að skyndiverkföllum breskra
verkamanna færi að ljúka en þeir hafa verið að mót-
mæla því að erlendir verktakar og erlent vinnuaafl
skuli víða vera að störfum í Bretlandi þrátt fyrir vax-
andi atvinnuleysi. Hér fagna verkfallsmenn við olíu-
hreinsunarstöð skammt frá Grimsby áfangasigri en
hann felst í því að breskir verkamenn fái helming starf-
anna undeildu.
Reuters
Verkfallsmenn fagna áfangasigri