Morgunblaðið - 04.04.2009, Blaðsíða 14

14 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. APRÍL 2009
Morgunblaðið/Heiddi
Endurhæfing Ögmundur Jónasson og Pétur Magnússon skoðuðu aðstöðuna
á Hrafnistu en skelltu sér þó ekki í heita pottinn í þetta skiptið.
TVÆR nýjar deildir voru teknar
formlega í notkun á Hrafnistu í
Reykjavík í gær, er Ögmundur Jón-
asson heilbrigðisráðherra og Pétur
Magnússon, forstjóri Hrafnistu,
skrifuðu undir samstarfssamning
um rekstur þeirra.
Um er að ræða 20 skammtíma-
hvíldarrými með endurhæfingu og
30 dagvistarrými með endurhæf-
ingu. Rýmin eru ætluð skjólstæðing-
um heimahjúkrunar á öllu höfuð-
borgarsvæðinu og á Landspítala.
Áhersla er lögð á líkamlega og and-
lega endurhæfingu þeirra sem nýta
sér þjónustuna, sem mikil þörf er
sögð hafa verið fyrir meðal eldri
borgara í Reykjavík.
„Að undanförnu hafa staðið yfir
umfangsmiklar framkvæmdir og
endurbætur á húsnæði Hrafnistu í
Reykjavík,“ segir Pétur og kveður
með framkvæmdunum verið að
koma til móts við vaxandi kröfur nú-
tímans um aðbúnað aldraðra. „Þetta
hefur hins vegar líka leitt til fækk-
unar heimilismanna og því geta stoð-
deildir á borð við iðjuþjálfun og
sjúkraþjálfun nú tekið að sér að-
hlynningu þeirra sem nýta sér þessa
þjónustu,“ segir Pétur.
Einstaklingar sem koma í hvíld-
arinnlögn með endurhæfingu eiga
þess kost að búa á Hrafnistu í allt að
sex vikur. Áhersla er þá lögð á ein-
staklingsmiðaða endurhæfingu, m.a.
með iðjuþjálfun, sjúkraþjálfun og
sundi. Markmiðið með innlögnunum
er m.a. að veita einstaklingnum
aukna færni til þess að búa lengur í
eigin húsnæði.
Þeim einstaklingum sem koma í
dagvistun með endurhæfingu er boð-
ið upp á markvissa endurhæfingu en
eiga þess jafnframt kost að nýta sér
aðra þjónustu sem Hrafnista hefur
upp á að bjóða. Þó að meginmark-
miðið með dagvistinni sé endurhæf-
ing verður jafnframt lögð áhersla á
að rjúfa félagslega einangrun hinna
öldnu með félagsskap og afþreyingu.
Segir Pétur þessa starfsemi flétt-
ast vel inn í það fjölbreytta starf sem
fyrir sé Hrafnistu og samræmast vel
þeirri stefnu stjórnvalda að einstak-
lingar geti dvalið sem lengst heima.
annaei@mbl.is
Gert auðveldara að dveljast heima
 Áhersla er lögð á líkamlega og andlega endurhæfingu á nýjum deildum Hrafnistu í Reykjavík
 Rýmin ætluð skjólstæðingum heimahjúkrunar á öllu höfuðborgarsvæðinu og á Landspítala
FRÉTTASKÝRING
Eftir Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
SALA á ríkisbönkum eða sameining,
dreifð eignaraðild að bönkunum, er-
lend eignaraðild og áframhaldandi
rannsókn á bankahruninu eru áber-
andi áhersluatriði þegar stefnuyfir-
lýsingar og ályktanir stjórnmála-
flokka eru skoðaðar, sem tengjast
endurskipulagningu bankakerfisins
eftir hrunið í haust.
Íslenska fjármálakerfið er meira
og minna komið í hendur ríkissjóðs
eftir að neyðarlögin voru sett í októ-
ber sl. Ekki aðeins stóru viðskipta-
bankarnir þrír, heldur einnig Straum-
ur og Sparisjóðabankinn. Nokkrir
sparisjóðir standa tæpt en eftir eru
smærri fjármálafyrirtæki sem virðast
hafa tekið minni áhættu og gleypa nú
einhverja mola sem detta af borðum,
eins og MP banki með SPRON.
Mistókst einkavæðingin?
Þessi staða hefur orðið stjórnmála-
flokkum að umtalsefni á landsfundum
þeirra og flokksþingum þar sem allir
tala um uppstokkun á fjármálakerf-
inu með einum eða öðrum hætti. Far-
ið er að tala um að ein af ástæðum
hrunsins hafi verið eignarhaldið á
bönkunum, að það hafi ekki verið
nógu dreift. Einkavæðing bankanna
hafi mistekist.
Vafalítið af þeim sökum leggja
flokkarnir mikla áherslu á að eignar-
aðildin verði dreifð og sumir vilja fá
inn erlenda kröfuhafa sem eigendur,
eins og Framsóknarflokkurinn, Sjálf-
stæðisflokkurinn og Samfylkingin.
Vinstri grænir vilja ekki að ríkið
sleppi alfarið hendi sinni af bönkun-
um heldur verði áfram inni sem eig-
andi að hluta.
Jafnframt er kallað eftir breyttri
löggjöf um fjármálafyrirtækin, eftirlit
með þeim verði hert, dregið verði úr
bankaleynd og komið í veg fyrir að
bankar geti lánað til hlutabréfakaupa
í sjálfum sér, ekki síst til eigenda
þeirra. Flestir flokkar leggja tölu-
verða áherslu á að við rannsókn á
bankahruninu verði fengnir til starfa
óháðir sérfræðingar og helst erlendir.
Það hefur nú að einhverju leyti þegar
verið gert, eins og með ráðningu Evu
Joly. Jafnframt er tekið skýrt fram,
eins og hjá Sjálfstæðisflokknum, að
við rannsóknina verði ekkert skilið
undan. Sækja eigi þá til saka sem
brotið hafi lög í aðdraganda banka-
hrunsins.
Tími uppgjörs er því greinilega
runninn upp. Stjórnmálaflokkar vilja
koma í veg fyrir að hlutirnir endur-
taki sig á bankamarkaðnum. Ekki er
mikið horft inn á við í þeim efnum,
nema í einhverjum tilvikum er talað
um að setja sér siðareglur.
Rannsókn á svo kannski eftir að
leiða í ljós hvort ábyrgð stjórnmála-
manna hafi verið einhver.
Spilin stokkuð upp á nýtt
 Flokkarnir kalla eftir dreifðri eignaraðild banka og frekari rannsókn á hruninu
 Eftirlit með fjármálafyrirtækjum verði hert til muna og dregið úr bankaleynd
Kröfuhafar fái hlut í nýju ríkisbönkunum.
Samið verði við erlenda eigendur krónubréfanna.
Lífeyrissjóðum veitt heimild til að eiga gjaldeyrisviðskipti.
Sameining tveggja ríkisbanka gæti verið fýsilegur kostur.
Ríkið ábyrgist lán til skamms tíma á milli banka.
Endurskoða lög um Seðlabankann og Fjármálaeftirlitið.
Rannsaka þarf ástæður bankahrunsins og skilja ekkert undan.
Lagaumhverfið verði endurskoðað í ljósi reynslunnar og eftirlit aukið.
Ríkisbönkunum verði komið í dreifða einkaeign og m.a. í erlenda eign.
Stuðla að nauðsynlegri endurreisn virks hlutabréfamarkaðar.
Tryggja fjármagn og heimildir í rannsókn bankahrunsins.
Þeir sem brotið hafa lög verði sóttir til saka.
Sett verði öflug löggjöf um fjármálamarkaðinn og eftirlit með honum.
Endurskoða regluverk við stjórnun peningamála.
Bankakerfið verði endurreist og bankarnir endurfjármagnaðir.
Opinber rannsókn erlendra sérfræðinga á bankahruninu.
Afturvirk lög sem ógilda alla fjármálagerninga síðustu tveggja ára.
Heildarskuldir þjóðarbús verði metnar og gert upp við lánardrottna.
Stjórnendur og eigendur banka gerðir ábyrgir fyrir því sem upp á vantar.
Móta reglur fyrir fjármálakerfið sem byggjast á ábyrgð og siðferði.
Sterkar og sjálfstæðar eftirlitsstofnanir geti framfylgt reglunum.
Ríkið marki stefnu um dreifða eignaraðild að fjármálastofnunum.
Erlend eignaraðild mikilvæg til að skapa traust.
Takmarka bankaleynd til að auðvelda eftirlit.
Aðskilja viðskipta- og fjárfestingarbankastarfsemi.
Takmarka heimildir banka til lánveitinga til kaupa í sjálfum sér.
Ríkisbönkum fækkað með sameiningu og hluti bankanna í ríkiseigu.
Bankar sinni aðeins inn- og útlánastarfsemi fyrir almenning.
Bankar í fjárfestingar- og áhættustarfsemi alfarið á ábyrgð eigenda sinna.
Félagsleg eign og hlutverk sparisjóðanna verði tryggð.
Aukið eftirlit með fjármálaþjónustu innlendra og erlendra aðila.
Lög komi í veg fyrir óeðlilega viðskiptahætti, s.s. krosseignatengsl
Bankaleynd afnumin ef grunur er um óeðlilega viðskiptahætti.
Endurskipulagning
fjármálakerfisins
Áherslur flokka fyrir þingkosningar 25. apríl 2009
X-B Framsóknarflokkurinn
X-D Sjálfstæðisflokkurinn
X-F Frjálslyndi flokkurinn
X-O Borgarahreyfingin
X-S Samfylkingin
X-V Vinstrihreyfingin – grænt framboð
Í HNOTSKURN
»Áherslumálin hér til hliðareru í tilviki nokkurra
flokka alls ekki tæmandi,
heldur tæpt á því helsta.
»Meðal þess sem ekki er álistanum er að Vinstri
grænir og Borgarahreyfingin
nefna einir flokka frystingu
eigna auðmanna meðan á
rannsókn stendur.
»Næst verða teknar fyrir íblaðinu áherslur flokk-
anna í velferðarmálum.
UMFERÐIN á þjóðvegum lands-
ins, mæld á 16 völdum talning-
arstöðum á Hringveginum, var mun
minni í mars síðastliðnum, en í
sama mánuði árin á undan.
Umferðin á þessu stöðum er
14,8% minni í mars í ár en hún var í
mars í fyrra. Umferðin í mars núna
minnkar það mikið að hún er minni
en hún var í mars 2005.
Fyrstu þrjá mánuði ársins 2009
hefur umferð á þessum 16 talning-
arstöðum dregist saman um 3,3%.
Bent er á það á vef Vegagerð-
arinnar, sem reiknar þessar tölur
út, að páskar voru í mars í fyrra en
verða í apríl í ár. Umferð er alla
jafna mikil á þjóðvegunum um
páska og samanburður því erfiður.
Segir Vegagerðin að betri sam-
anburður ætti að fást að aprílmán-
uði liðnum.
Ef litið er til einstakra landshluta
kemur í ljós að mesti samdráttur
umferðar í mars er á Norðurlandi,
eða 19,7%. Samdráttur umferðar á
Austurlandi er 19%, á Vesturlandi
17,8%, á Suðurlandi 11,5% og 9,7% í
nágrenni höfuðborgarinnar.
sisi@mbl.is
Minni um-
ferð um
þjóðvegi
Samdrátturinn var
15% í marsmánuði
FARÞEGUM
sem fóru um
Flugstöð Leifs
Eiríkssonar
fækkaði um
tæplega 37% í
mars miðað við
sama mánuð í
fyrra, úr 147
þúsund farþeg-
um árið 2008 í 93 þúsund farþega
nú.
Bent er á það á vef flugstöðv-
arinnar, að páskarnir voru í mars
2008 en eru núna í apríl að þessu
sinni. Samanburður er því ekki
raunhæfur, því fólk er venjulega
mikið á faraldsfæti um páskana.
Farþegum til og frá Íslandi
fækkaði um rúmlega 37% milli ára
í mars en farþegum sem millilenda
hér á landi á leið yfir Norður-
Atlantshafið fækkaði um tæp 35%.
Þróunin í apríl er sú sama og
hófst fyrir ári. Það var einmitt í
apríl 2008 sem farþegum fór að
fækka, eftir að hafa fjölgað milli
mánaða um langa hríð.
Fækkun farþega í janúar og
febrúar á þessu ári miðað við sömu
mánuði í fyrra var nákvæmlega sú
sama, 27,7%. sisi@mbl.is
Farþegum
fækkar enn