Morgunblaðið - 04.04.2009, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. APRÍL 2009
Hönnuðir Koziol leggja áherslu á frumlegar
eldhúsvörur sem hafa fjölbreytt notagildi en
gleðja jafnframt augað. Babell er kökudiskur,
sælgætisskál eða hvað sem þér dettur í hug að
nota hann í, hvort sem þú vilt hafa hann einu,
tvennu eða þrennu lagi. Flott leið til að bjóða
upp á meðlæti án þess að vera með læti.
Þriggja hæða
hlaðborð
J
Ó
N
S
S
O
N
&
L
E
’M
A
C
K
S
•
jl
.i
s
•
S
ÍA
Sú ríkisstjórn sem lætur sér detta í
hug að setja 15-20 milljarða í að
ljúka við tónlistarhúsið verður ein-
faldlega að setjast niður og skoða
hug sinn betur. Þetta ágæta fólk
sem nú situr í ríkisstjórn er mikið
félagshyggjufólk og innst inni hlýtur
það að vita að það er bull og vitleysa
að setja pening í þetta verkefni. Við
erum á þeim stað núna að við verð-
um að horfa í hverja krónu.“
Eigum við nógu góða stjórn-
málamenn?
„Stjórnmálmennirnir sem við eig-
um erum stjórnmálamennirnir sem
við eigum skilið. Það er enginn
vandi fyrir mann á mínum aldri að
segja að þetta hafi allt saman verið
skemmtilegri og umfangsmeiri kar-
akterar á árum áður. Það er bara
vegna þess að það er erfitt að sjá
stóra persónuleikann í fólki sem er
tvisvar sinnum yngra en maður
sjálfur.“
Ekki alltaf sammála Davíð
Talandi um sterka persónuleika,
nú voruð þið Davíð Oddsson nokk-
uð góðir vinir, haldið þið ennþá
sambandi?
„Ég er búinn að þekkja Davíð
Oddson í áratugi og mér finnst hann
með skemmtilegustu mönnum, ein-
hver besti sögumaður sem þessi
þjóð hefur átt. Ég hef hins vegar
ekki haft mikið samband við hann,
því miður og er það sjálfsagt vegna
þess að við höfum báðir haft töluvert
að gera. Ég dáist að Davíð fyrir
greind hans og skilning á því sam-
félagi sem hann býr í og einnig fyrir
það hversu hjartahlýr og góður
maður hann er. Ég hef hins vegar
ekki alltaf verið sammála honum í
pólitík og hef stundum verið fúll út í
það sem hann hefur gert og sagt. Ég
var til dæmis ósáttur við það sem
hann sagði á sínum tíma um fátækt í
íslensku samfélagi. Hann hefur hins
vegar sem einstaklingur og stjórn-
málamaður margoft sýnt mér að
hann ber fyrir brjósti hagsmuni
þeirra sem minna mega sín.
Það hefur verið vegið harkalega
að Davíð upp á síðkastið og honum
kennt um hrun íslensks efnahags-
lífs. Hann var forsætisráðherra í 13
ár og ber því stóran part af þeirri
pólitísku ábyrgð sem hlýtur að leyn-
ast að baki hruninu. Það má hins
vegar ekki gleyma því að forsætis-
ráðherrann Davíð skar upp herör
gegn þeirri spillingu sem hann sá
bæði í bönkum og viðskipta-
samstæðum í landinu, þótt það fríi
hann svo sannarlega ekki pólitískri
ábyrgð. Sem seðlabankastjóri hafði
hann lítil áhrif á gang mála bæði
vegna þess að Seðlabankinn hefur
lítil völd og fá úrræði og svo vegna
þess að honum tókst ekki að fá hið
pólitíska vald til þess að bregðast
við varnaðarorðum sínum. Ég er
meira að segja reiðubúinn til þess að
halda því fram að ef Davíð hefði ver-
ið forsætisráðherra á síðasta hausti
værum við í mun betri málum núna
en raun ber vitni.
Nú legg ég aftur áherslu á að ég
er ekki alltaf sammála Davíð, til
dæmis mótmælti ég stríðinu í Viet
Nahm og barðist gegn hernum en
hann lagði blessun sína á innrásina í
Írak. Það er ekki orðum aukið að ég
hafi ekki orðið fyrir meira aðkasti
fyrir neitt á minni ævi en vinskap
minn við Davíð og aldrei meira en
síðan árásir hófust á hann á liðnu
hausti. Ég lít á Davíð sem vin minn
og fyrir það greiðir maður rúllu-
gjald eins og allt annað sem er ein-
hvers virði í þessu lífi. Maður snýr
ekki baki við vinum sínum þótt gefi
á bátinn þeirra og jafnvel þótt þeim
verði á þau mistök að ausa inn í
hann frekar en út úr honum.
Ég er svolítið fúll út í þá sem eru
búnir að gleyma því að Davíð leiddi
þjóðina sem forsætisráðherra í
þrettán góð ár í sögu hennar, á
myndarlegan hátt og þannig að veg-
ur hennar hefur aldrei verið meiri.
Ég er líka svolítið fúll út í þá sem
kenna honum öðrum mönnum frek-
ar um þann vanda sem þjóðin öll,
hver einasti maður, ber ábyrgð á og
verður að axla til þess að við kom-
umst á þurrt land áður en það fer að
slá að okkur.“
Bjartsýnn í dag
Hverjum er helst að kenna
hvernig fór?
„Íslenskt samfélag hampaði
mönnunum sem ráku bankana og
fyrirtækin og umbunuðu sjálfum sér
meira en þekkst hafði í íslenskri
sögu. Því tók íslenska þjóðin með
brosi á vör. Þessir menn voru hetjur
íslenska samfélagsins, fyrirmyndir
þeirra sem voru að alast upp. Það
sem er að gerast á Íslandi er ekki
annað en það sem er að gerast um
allan heim. Það má vel vera að eitt-
hvað glæpsamlegt og refsivert hafi
átt sér stað og þá kemur kerfið til
með að taka á því. Ég vona að þetta
hrun verði rannsakað mjög hratt
vegna þess að það eru ýmsir menn,
sem hafa setið undir ásökunum um
að hafa brotið lög, sem ég er viss um
að eru saklausir menn. Það er mik-
ilvægt að nöfn þeirra verði hreins-
uð.“
Ertu svartsýnn á framtíð þjóð-
arinnar?
„Nei. Ég fæddist 6. apríl 1949.
Fram eftir táningsaldri var ég hálf-
svangur öllum stundum, nema á jól-
unum. Nú hefur þjóðin nóg að borða
og þá er kreppan á vissan hátt hug-
arástand frekar en eitthvað annað.
Ástandið var miklu verra og við
komumst út úr þessu. Kreppan
verður skammvinn, slæm en ekki
jafn slæm og svartsýnustu menn spá
og við höfum allt sem til þarf til að
komast út úr henni svo framarlega
sem við hættum að eyða dýrmætri
orku í væl. Við eigum frábært ungt
fólk. Inni í þessari byggingu vinnur
til dæmis ævintýralega gott fólk. Þú
sérð hvergi í heiminum það sam-
ansafn af hæfileikafólki sem er hér.“
Það hlýtur að vera gríðarlega
erfiður rekstur hjá ykkur í Ís-
lenskri erfðagreiningu eins og
flestum stórfyrirtækjum.
„Það er býsna erfitt hjá okkur í
dag og hefur verið erfitt síðan
bandaríski bankinn, Lehman Brot-
hers, fór á hausinn. Þeir fóru út úr
þessum heimi með mjög mikið
rekstrarfé frá okkur og síðan höfum
við verið að ausa með báðum hönd-
um. Ég held að við komumst út úr
þessu. Ég er bjartsýnn í dag og mér
hefur ekki fundist þetta líta betur út
síðastliðna sex til átta mánuði. Hlut-
verk okkar er að halda áfram okkar
vinnu þrátt fyrir erfitt umhverfi og
ef eitthvað er að byggja upp meiri
vinnu og laga okkar rekstur að að-
stæðunum. Ég held að það sé að
takast. Verkefni dagsins er að glæða
þetta fyrirtæki nýju lífi. Það tekur
meirihluta míns tíma og minnar at-
hygli.“
Hrossin og kötturinn Sturla
Ljósmyndir þínar eru úr ís-
lenskri náttúru. Ræktarðu tengslin
við náttúruna?
„Ég á jörð fyrir austan fjall sem
heitir Breiðholt og þar rækta ég
hross. Ég keypti mér fyrsta hestinn
eftir að ég las ævisögu Atla Húna-
konungs. Þar sagði frá því að þegar
Atli var fjörgamall maður féll hann
af hesti sínum, hálsbrotnaði og dó.
Ég hugsaði með sjálfum mér: Hel-
víti er þetta góður dauðdagi!
Ég á töluvert af hrossum og mér
þykir vænt um þau. Fjölskyldan á
líka köttinn Sturlu sem er urð-
arköttur úr Hafnarfirði sem við fór-
um með til Bandaríkjanna. Þegar
við komum til baka var Sturla send-
ur í Hrísey þar sem farið var verr
með dýr en nokkurs staðar annars
staðar í heiminum. Ég er viss um að
fleiri alþjóðlegir sáttmálar hafa ver-
ið brotnir þar en nokkurs staðar
annars staðar á Íslandi. Kötturinn
kom út úr þeim hremmingum með
taugaáfall og síðan hefur hann verið
með átröskun. Hann hefur étið al-
veg linnulaust, var á stærð við sel á
tímabili, og vekur heimilismeðlimi
um miðjar nætur af því hann hrín af
hungri.
Ástæðan fyrir því að ég keypti
jörðina fyrir austan og fór út í
hrossarækt á rætur í löngun minni
að taka þátt í því að búa til verðmæti
úr þessu landi. Ég stefni að því að
rækta korn, grænmeti og kartöflur,
því þegar harðnar á dalnum verður
maður að leggja eitthvað af mörkum
til að gera þetta land sjálfbært. Ég
sé fram á að eitt af störfum mínum
þegar fram í sækir verði að vera
bóndi fyrir austan fjall. Það er fínt
að verða gamall bóndi.“
bóndi
» Það er ekki orðum aukið að ég hafi ekki orðiðfyrir meira aðkasti fyrir neitt á minni ævi en
vinskap minn við Davíð og aldrei meira en síðan
árásir hófust á hann á liðnu hausti. Ég lít á Davíð
sem vin minn og fyrir það greiðir maður rúllugjald
eins og allt annað sem er einhvers virði í þessu lífi.
Maður snýr ekki baki við vinum sínum þótt gefi á
bátinn þeirra og jafnvel þótt þeim verði á þau mis-
tök að ausa inn í hann frekar en út úr honum.
Morgunblaðið/Golli