Morgunblaðið - 24.09.2009, Blaðsíða 28

28 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. SEPTEMBER 2009
ÞAÐ var 20. janúar
síðastliðinn að ég fór
niður á Austurvöll í
hádeginu. Ég fór
þangað til þess að
fylgjast með Alþingi
koma saman eftir
jólafrí, fullur eft-
irvæntingar um að nú
legðu Geir og Ingi-
björg fram skýra
stefnu aðgerða sem
myndu gefa þjóðinni von.
Ég sá eins og aðrir aðeins ráða-
lausa stjórnmálamenn.
Að leggja eitthvað af mörkum
Það var þarna, við bálið fyrir
framan þinghúsið þetta sama kvöld,
sem ég ákvað að ég skyldi leggja
eitthvað af mörkum sjálfur, því
þessum stjórnvöldum gæti ég ekki
treyst til þess. Þjóðin yrði að fá nýj-
an valkost í komandi alþingiskosn-
ingum, það skyldi vera mitt framlag.
Engin ný framboð voru í augnsýn
eftir að stjórn Geirs hrökklaðist frá
völdum í byrjun þessa árs og ljóst að
ný stjórn VG og S sem við tók lagði
upp kosningar með eins stuttum
fyrirvara og mögulegt var. Hvort
það var til þess að gera hugs-
anlegum nýjum framboðum erfitt
um vik veit ég ekki en sú var vissu-
lega raunin að tíminn til að stofna
nýtt framboð var naumur.
Ég komst í kynni við fólk sem ég
þekkti engin deili á. Ég var með
mótaða hugmynd um hvernig mögu-
legt væri að standa að stofnun nýs
framboðs sem ég kynnti fyrir
nokkrum aðilum. Þá komst ég að því
að það voru nokkrir grasrótarhópar
virkir sem voru að leggja á ráðin
með að stofna nýtt framboð fyrir
komandi kosningar.
Borgarahreyfingin
stofnuð formlega
Ég var boðaður á lokaðan fund
sunnudaginn 15. febrúar. Tilefnið
var að framboðshugmyndir voru að
renna út í sandinn og tíminn að
hlaupa frá okkur. Á þessum fundi
hitti ég m.a. í fyrsta sinn sumt af því
fólki sem nú skipar stjórn Borg-
arahreyfingarinnar. Þetta sama fólk
hefur nú drepið Borgarahreyf-
inguna.
Á fundinum var nafn hreyfing-
arinnar ákveðið og skipað í stjórn til
bráðabirgða en hvort tveggja (þ.e.
nafnið og stjórnin) var algert forms-
atriði. Ég fór næsta dag til RSK og
stofnaði formlega félag og fékk
kennitölu. Þar með var Borgara-
hreyfingin formlega til.
Það var óskað eftir því við mig að
ég yrði kosningastjóri framboðsins
sem ég samþykkti. Ég hafði tals-
verða stjórnendareynslu sem nýtt-
ist mér í þessu verkefni. Mér var
það fljótlega ljóst að til þess að ná
árangri yrði að vinna hratt og skipu-
lega, en það var hvorki til skipulag,
aðstaða né fjármunir. Einhver
þurfti að skipuleggja vinnuna og
starfið framundan.
Lykilfólkið í sjálfri kosningabar-
áttunni og á bak við árangurinn í
kosningunum var kjarni sem sam-
anstóð af 6-8 manneskjum sem hitt-
ust nánast daglega næstu 80 daga
fram að kosningum. Þetta fólk var
mótorinn í hreyfing-
unni sem dreif starfið
áfram – án þessa fólks
hefði hreyfingin aldrei
boðið fram í öllum sex
kjördæmum landsins. Í
þessum fámenna hópi
voru m.a. alþing-
ismennirnir Þór Saari
og Birgitta Jónsdóttir.
Án þeirra hefði
Borgarahreyfingin
ekki komið saman
framboði.
Borgahreyfingin snerist ekki um
stjórnmál í hefðbundnum skilningi –
Borgarahreyfingin var breyting-
arframboð sett saman af hugsjón
hvað mig snertir. Ætlað að ráðast
gegn óhóflegum völdum stjórn-
málaflokka, að draga úr flokksræði
og auka lýðræði á Íslandi. Sú hug-
sjón sameinaði fólkið í hreyfingunni
– ekkert annað.
Úrsögn úr
Borgarahreyfingunni
Ég græt ekki örlög Borg-
arahreyfingarinnar, hennar tími
kom og fór. Ég er stoltur af að hafa
verið þátttakandi í að koma Borg-
arahreyfingunni inn á þing. Að hafa
lagt eitthvað af mörkum og látið
verkin tala.
Hefði Borgarahreyfingin fengið
afgerandi meiri stuðning í kosning-
unum væri staða Íslands líklega
önnur. Kannski væri búið að koma á
ýmsum nauðsynlegum breytingum,
aflétta bankaleyndinni, lækka vext-
ina, afnema verðtrygginguna, aug-
lýsa stöður bankastjóranna, draga
menn til ábyrgðar fyrir mistök sín,
frysta eignir þeirra sem eru undir
grun um að hafa skammtað.
Það má vel vera að Borgarahreyf-
ingin og þingmenn hennar hafi mis-
stigið sig í sumum verkefnum á
þinginu, en það er bara eðlilegt.
Annað eins og alvarlegra hefur nú
sést frá ráðamönnum, sem núver-
andi staða Íslands sýnir best – og
sama fólkið við stjórn.
En því fór sem fór, fámennur hóp-
ur innan Borgarahreyfingarinnar
fór í reiðifýlu eftir kosningarnar,
líklega vegna þess að þeim fannst
þau verðskulda meiri athygli.
Þetta fólk hefur nú tekið yfir
Borgarahreyfinguna og breytt
henni í eitthvað allt annað en hún
var stofnuð til að vera.
Ég hef þess vegna sagt mig úr
Borgarahreyfingunni.
Inni á þingi eru eftir sem áður
þingmenn fyrrum Borgarahreyfing-
arinnar. Fólk sem ég treysti til að
berjast fyrir lýðræðisumbótum á Ís-
landi. Það skiptir öllu máli að ná
þeim í gegn. Ég vil hvetja alla til
þess að styðja við þann góða mál-
stað sem þau berjast fyrir og láta
ekki aukaatriðin rugla sig í ríminu.
Sömuleiðis vona ég að þau beri gæfu
til að standa saman og fá fleiri þing-
menn með sér til stuðnings þessum
góða málstað.
Borgarahreyfingin er dauð, þótt
bálförin verði sennilega ekki aug-
lýst. En málstaðurinn lifir og hug-
sjónin lifir um betra Ísland og heið-
arlegra – það er þess virði að
berjast fyrir þeim málstað og þeirri
hugsjón.
Meira: joker.blog.is/
Borgarahreyfingin
er dauð, en
hugsjónin lifir
Eftir Jóhann
Kristjánsson
Jóhann Kristjánsson
» Á fundinum hitti ég
m.a. í fyrsta sinn
sumt af því fólki sem nú
skipar stjórn Borg-
arahreyfingarinnar.
Þetta sama fólk hefur
nú drepið hreyfinguna.
Höfundur var kosningastjóri
Borgarahreyfingarinnar.
ÞEGAR fjár-
málakreppa skall á í
Bandaríkjunum fyrir
um það bil ári, voru
flestir bankar á Vest-
urlöndum alls ekki í
stakk búnir til að
bregðast við því. Og
eftir þetta högg að
utan virtust íslensk
stjórnvöld ekki átta
sig strax á alvöru
málsins fyrir íslenska banka-
kerfið. Því í stað þess að veita
áfallahjálp brugðust þau við
með nýju höggi innan frá sem
smitaði út frá sér til allra ís-
lensku bankanna. Þá fyrst
fundu bresk stjórnvöld blóð-
bragð og gerðu árás, með þeim
afleiðingum að flestar fjár-
málastofnanir á Íslandi hrundu.
Því má ekki gleyma að ís-
lensku bankarnir voru gull-
námur. Þeir möluðu gull fyrir
íslenskt þjóðfélag og við-
skiptavini sína hérlendis og er-
lendis, sem biðu í röð til að fjár-
festa í þeim og leggja fé sitt í
þá. Og þótt ljóst sé að íslensku
bankarnir voru áhættusæknir
bankar fylgdu þeir einfaldlega
tísku þess tíma sem var reglu-
leysið. Algjört regluleysi var
stefna sem kallaði auðvitað á
alla þá frjálslegu viðskiptahætti
sem gátu rúmast innan þess. En
margir virðast gleyma því hvaða
banki á Íslandi var sá áhættu-
sæknasti þeirra allra: Banki
bankanna – Seðlabanki Íslands.
Þar léku sumir meira að segja á
fiðlu meðan Reykjavík brann.
Gullöld hælbítanna
Síðan byrjaði ballið. Ávextir
frelsisins hættu að vaxa. Á Ís-
landi upphófst ofsóknarmenn-
ing. Þeir voru margir sem gátu
aldrei þolað velgengni bestu við-
skiptamanna Íslands meðan allt
lék í lyndi. Gerðu allt sem þeir
gátu til að slátra gæsunum sem
verptu gulleggjum fyrir alla
þjóðina. Og eftir hrunið virtist
landið fyllast af sjálfskipuðum
aftökusveitum. Það var með
ólíkindum að fylgjast með sumu
vel gefnu fólki ætla samborg-
urum sínum allt illt og dæma þá
fyrirfram til mannorðsaftöku án
dóms og laga.
Það fóru allir að
leika Robespierre.
Mannlífið á Íslandi
varð allt í einu eins
og í mennta-
skólaleikhúsi þar
sem allir vildu leika
saksóknara. Með
þéttsetinn sal fólks
með rauðþrútin
augu sem kallaði á
blóð og egndi
böðlana. Netmiðlar,
prentmiðlar og ljós-
vakamiðlar kyrjuðu
blóðsönginn og hvöttu til ofsókna
gegn öllum sem tengdust bönk-
um og viðskiptum á Íslandi.
Það varð óbærilegt að horfa
yfir sviðið. Böðlarnir urðu
stjörnur á Íslandi. Þeir komust
nánast í guðatölu í stað útrás-
arvíkinganna. Gullöld hælbítanna
rann upp. Öfundin sem hafði
kraumað lengi í hjörtum sumra
blossaði upp og breyttist í heift.
Allt í einu umhverfðist Ísland í
vettvang niðurrifsafla, svart-
sýnisfíkla, þeirra sem gátu aldrei
þolað að Ísland lyftist almenni-
lega upp úr fimm hundruð ára
örbirgð og yrði land með löndum
á heimsvísu. Hvað þá ef það
þýddi að sumir Íslendingar lyft-
ust heldur hærra en aðrir.
Ísland í dag
Í dag sofa sumir Íslendingar
betur á nóttunni við tilhugsunina
um að útlendingar eignist hér
flest, frekar en svokallaðir ís-
lenskir útrásarvíkingar. Þetta
fólk vildi þá, og vill ennþá, frek-
ar að Ísland lepji dauðann úr
skel en að íslenskir við-
skiptaleiðtogar auðgist umfram
aðra. Í mörg ár vildi þetta fólk
kosta öllu til að knésetja hina
svokölluðu útrásarvíkinga. Eng-
inn verðmiði virtist of hár. Jafn-
vel þótt það þýddi innlenda at-
lögu á íslenska bankakerfið,
löngu áður en bresk stjórnvöld
gerðu árás á það. Þeim virtist
sama þótt í leiðinni væri fórnað
fjárhagslegri velferð allrar þjóð-
arinnar, aðeins ef hægt væri að
knésetja útrásarvíkingana.
Í dag virðast sumir Íslend-
ingar halda að hægt sé að
byggja bjarta framtíð á Íslandi
með ofbeldi og skattpíningu.
Með því að fylla hér öll stræti og
torg með hettuklæddum böðlum.
Með því að útrýma íslenskum
viðskiptaleiðtogum. Ofsækja þá,
hrekja þá úr landi, fangelsa þá
helst. En fylla landið í staðinn
með innheimtulögfræðingum,
embættismönnum frá skattinum
og saksóknurum sem gera villi-
mannlegar árásir á íslensk heimili.
Út úr ástandinu
Tugir manna eru á aftökupall-
inum. En það sorglega er að þetta
eru sömu menn og geta reist land-
ið aftur upp úr rústunum – fólkið
sem kann að koma Íslandi út úr
fátæktinni. Klappstýrur böðlanna
vilja láta hálshöggva sömu ein-
staklinga og komið geta þjóðinni
út úr ástandinu.
Ég get alls ekki tekið undir þá
skoðun að það sé einhver huggun
fyrir fólk að sjá aðra þjást. Klapp-
stýrur böðlanna ættu að skamm-
ast sín. Þeir sem halda að skattp-
íning og ofbeldi skapi bjarta
framtíð fyrir Íslendinga eru villtir
á hálendinu. Því veruleikinn er
jafn einfaldur og heiðskýr íslensk-
ur haustdagur: Enginn byggir vel-
megun og velferð Íslands á ný án
þess að fá hjálp frá öflugu við-
skiptalífi. Og ekkert viðskiptalíf
verður öflugt án framúrskarandi
leiðtoga. Ávextir vaxa ekki án
fræja. Og enginn ræktar epli án
eplatrjáa.
Þótt sigla þurfi milli skers og
báru í flestu virðast áratuga göm-
ul orð Sir Winstons Churchills
ennþá í fullu gildi. Hann vissi
margt betur en aðrir og hitti nagl-
ann á höfuðið þegar hann stóð og
horfði á þjóðfélagið út um
gluggann sinn í London. Gamli
maðurinn púaði vænan smók af
kúbverskum Cohibavindli og sagði
kíminn meðan angandi reykurinn
liðaðist upp í himininn: „Kapítal-
isminn er ójöfn dreifing á velmeg-
un meðan sósíalisminn er jöfn
dreifing á þjáningu.“
Ávextir frelsisins hættu að vaxa
Eftir Ragnar
Halldórsson »Netmiðlar, prent-
miðlar og ljós-
vakamiðlar kyrjuðu
blóðsönginn og hvöttu
til ofsókna gegn öllum
sem tengdust bönkum
og viðskiptum á Íslandi.
Ragnar Halldórsson
Höfundur er ráðgjafi.
ÞAÐ VIRÐIST vera
nýyrði stjórn-
málaflokka/manna að
segjast læra af mistök-
um sínum og afsaka
sig með fáeinum orð-
um í einu og öllu.
Hvort sem um er að
ræða stjórnmálamenn
sem mæta undir áhrif-
um áfengis í ræðupúlt
eða þá sem hreinlega
hafa ekki náð tökum á pólitískri
stjórnmálakunnáttu sem gott er ef
skulu nefnast hér byrjendamistök
eins og einn flokkurinn vildi orða
það. Bara ef það myndi gilda það
sama um alla, það eru bara ekki allir
sem geta tekið við afsökunarbeiðni
og snúið aftur til lífsins og látið eins
og ekkert sé.
Í vikunni sem leið birtist skýrsla
um nokkur þekkt íslensk vistheimili.
Það vakti margt furðu mína varð-
andi þessa skýrslu. Þar á meðal at-
hugasemd um það að það væru
meiri en minni líkur á að vistmenn
hefðu verið beittir ofbeldi innan
stofnunar, sem þýðir hvað?!
Ég votta öllum þeim þolendum
mína innilegustu samúð. Það eru
engin orð sem geta dugað til þess að
sefa sársaukann og þá villimennsku
sem vistmenn þessara
heimila hafa mátt þola,
það þekki ég af eigin
reynslu sem þolandi
kynferðisofbeldis.
Ég mun ljúka BA-
námi í Háskóla Íslands
sem þroskaþjálfi í júní
og því eru mér efnistök
þessi afar hugleikin en
þungbær. Þegar ég hóf
nám mitt ákvað ég að
leggja sál og líf mitt í
starfið með því að beita
mínum kröftum til
bættra lífsskilyrða fatlaðs fólks en
vissi ekki nákvæmlega hvaða brögð-
um ég skyldi beita til þess að opna
hug almennings til umhugsunar
hvað varðar ofbeldi og þá sér-
staklega gagnvart fötluðu fólki. Það
er mér ljóst núna, í þessum töluðu
orðum, að það þarf að taka á þessu
og ekki seinna en í gær. Þögnin hef-
ur varað of lengi. Það er ekki enda-
laust hægt að brjóta á rétti fólks og
biðjast svo vægðar eftir að skaðinn
er skeður. Þegar sótt er um starf í
banka þarf að leggja fram sakavott-
orð, sem sennilega þarf að vera
hreint til þess að umsækjandi
hreppi starfið, a.m.k. hvað varðar ef
viðkomandi er dæmdur fyrir fjár-
drátt eða skjalafals. Í umönn-
unarstörfum er alls ekki alltaf farið
fram á slíkt, því miður. Kynferð-
isafbrotamenn gætu því séð sér leik
á borði að sækja um starf sem felur
í sér mikla nánd við börn, unglinga
og fullorðið fólk. Núna vil ég sjá
svæðisskrifstofur, grunn-, leik- og
framhaldsskóla sinna skyldu sinni
og leggja fram þá kröfu að fólk sem
sækir um störf með börnum, ung-
lingum eða fólki með fötlun leggi
fram sakavottorð sbr lög um leik-,
grunn- og framhaldsskóla frá júní
’09. Með því væri eflaust hægt að
einhverju leyti að koma í veg fyrir
ofbeldi eða að minnsta kosti verði
dæmdir ofbeldismenn ekki á launa-
skrá fyrir vinnu með börn og fatl-
aða. Ég vil fyrst og fremst hvetja
menntamálaráðuneyti og ekki síst
Háskóla Íslands til að sýna fordæmi
í þeim efnum, krefjast sakavottorðs
í umsóknarferli til háskólagöngu þar
sem sóst er eftir námi sem við-
kemur uppeldi, kennslu, þjálfun eða
hverskonar umönnun sem felur í sér
náin samskipti við fólk. Nóg er kom-
ið af síðbúnum afsökunarbeiðnum
og tími kominn á virkar aðgerðir.
Æi, fyrirgefðu
Eftir Jóhönnu
Ólafsdóttur »Nóg er komið af síð-
búnum afsökunar-
beiðnum …
Jóhanna Ólafsdóttir
Höfundur er þroskaþjálfanemi
í Háskóla Íslands.
Stórhöfða 21, við Gullinbrú, s. 545 5500.
www.flis.is ● netfang: flis@flis.is
lím og fúguefni