Morgunblaðið - 30.10.2009, Qupperneq 2

Morgunblaðið/Eggert
Jafnt Markmið breytinganna er að
auka sanngirni í tryggingakerfinu.
UNDIRBÚNINGUR er hafinn í fé-
lags- og tryggingamálaráðuneytinu
að smíði frumvarps til laga um al-
mannatryggingar. Verkefnisstjórn
um endurskoðun almannatrygginga
hefur lokið gerð skýrslu um nýskipan
almannatrygginga og þar með útbúið
ramma sem unnið verður eftir við
frumvarpsgerðina. Skýrsluna má
finna á vef Landssambands lífeyris-
sjóða.
Eitt stærsta atriðið sem ber að
nefna er að kerfið verður stokkað al-
gjörlega upp til einföldunar. „Venju-
lega hafa breytingar á þessu kerfi
verið svona smáskammtalækningar
án sérstakrar stefnumótunar. Þarna
er þá búið að setja ramma utan um
hvernig megi hugsa almannatrygg-
ingakerfið,“ segir Stefán Ólafsson,
prófessor í félagsvísindum við Há-
skóla Íslands og formaður verkefna-
hópsins.
Unnið þrátt fyrir þrengingar
Lögð er áhersla á að áfram verði
haldið með endurgerð almannatrygg-
ingakerfisins þrátt fyrir tímabundnar
efnahagsþrengingar, enda þurfi ein-
földun almannatrygginga ekki að
kosta aukin útgjöld, heldur geti hún
leitt til sparnaðar og betri þjónustu
með bættri skilvirkni.
Talið er að hægt sé að ná fram
hækkun frítekjumarka á allar teg-
undir tekna. „Það er þá hugsað þann-
ig, að það sem ekki er hægt að gera
strax komi til um leið og rofar til í
fjárhag hins opinbera.“ andri@mbl.is
Stokka
á upp allt
kerfið
Almannatrygginga-
frumvarp í bígerð
2 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. OKTÓBER 2009
Smurbrauð
m/rækjum
og kaffi
499,-
einfaldlega betri kostur
Komdu og njóttu
góðra veitinga
©
IL
V
A
Ís
la
n
d
20
0
9
ILVA Korputorgi, Blikastaðvegi 2-8 112 Reykjavík
laugardaga 10-18 sunnudaga 12-18 mánudaga - föstudaga 11-19
kaffihús: lau. 10-17 sun. 12-17 mán. - fös. 11-18
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir ritstjorn@mbl.is Fréttastjórar Sunna Ósk Logadóttir, sunna@mbl.is Egill Ólafsson, egol@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Björn
Jóhann Björnsson, fréttastjóri, bjb@mbl.is Menning menning@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gudlaug@mbl.is Minningar mbl.is/sendagrein, Arnór
Ragnarsson Íþróttir sport@mbl.is Sigurður Elvar Þórólfsson, seth@mbl.is Víðir Sigurðsson, vs@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Þjóðnýting blasir við
 Vegtollar í umræðunni  Möguleikar á Vesturlandsvegi takmarkaðir vegna
samninga  Eðlilegast að Hvalfjarðargöng verði yfirtekin, segir formaður Spalar
Eftir Sigurð Boga Sævarsson
sbs@mbl.is
VEGTOLLAR á Vesturlandsvegi, eins og öðrum
stofnbrautum sem liggja út frá höfuðborginni,
myndu gjörbreyta öllum forsendum í rekstri
Hvalfjarðarganga. Í raun væri þjóðnýting þeirra
eðlilegt framhald máls yrðu veggjöldin lögð á, seg-
ir Gísli Gíslason, stjórnarformaður Spalar hf.
Vegtollar hafa verið nefndir í viðræðum hins op-
inbera við lífeyrissjóðina, vegna aðkomu þeirra að
fjármögnun vegaframkvæmda sem til stendur að
fara í með það fyrir augum að koma hjólum at-
vinnulífsins af stað að nýju. Hefur þar meðal ann-
ars verið rætt um vegaskatt vegna fyrirhugaðra
framkvæmda við breikkun Suðurlandsvegar, en
hann yrði notaður til að endurgreiða lán sjóðanna.
Yfirtaka er hreinlegust
„Við vitum lítið um vegtollamálið annað en þær
lauslegu hugmyndir sem reifaðar hafa verið í fjöl-
miðlum,“ segir Gísli Gíslason. „Hvað varðar Vest-
urlandsveg er hins vegar rétt að benda á, að í
samningum sem ríkið og Spölur gerðu sín á milli
árið 1996, í aðdraganda framkvæmdanna, eru
ákvæði sem takmarka möguleika ríkisins til inn-
heimtu gjalda og tolla á Vesturlandsvegi enda
væri slíkt til þess fallið að raska rekstrarforsend-
um Spalar. Það var á þessum forsendum sem sigl-
ingum Akraborgar var hætt þegar göngin voru
tekin í notkun árið 1998.“
Gísli Gíslason segir að verði hugmyndum um
vegtolla á stofnæðunum sem liggja út frá höfuð-
borginni haldið til streitu sé ef til vill hreinlegast
að ríkið yfirtaki Hvalfjarðargöngin. Þá verði hver
og einn hluthafi að taka afstöðu til málsins; en þar
er ríkið sjálft stærsti hluthafinn en aðrir stórir eru
Faxaflóahafnir, Hvalfjarðarsveit, Akraneskaup-
staður og Elkem Ísland, sem rekur Járnblendi-
verksmiðjuna á Grundartanga. Skuldir Spalar eru
um þrír milljarðar ísl. króna og eru þær að stærst-
um hluta lán frá íslenskum lífeyrissjóðum.
FJÖLMENNI var á opnum borgarafundi sem
Samvinnufélag Þingeyinga stóð fyrir á Húsavík í
gærkvöldi. Þar voru þingmenn Norðaustur-
kjördæmis krafðir svara um hvert stefna skyldi í
atvinnumálum héraðsins, meðal annars hvað
varðar nýtingu orkuauðlinda á svæðinu, og hvort
halda ætti áfram á þeirri braut að valdið færðist
úr héraði. „Þingmennirnir gátu ekki fært okkur
neinar töfralausnir,“ sagði Hjálmar Bogi Hafliða-
son, talsmaður samvinnufélagsins, í samtali við
Morgunblaðið. Hann telur nú svo komið að grunn-
stoðir samfélagsins í Þingeyjarsýslum séu að
bresta og því sé brýnt að spyrna við fæti. Sé fund-
urinn enda upptaktur þeirrar nýju framtíðar sem
Þingeyingar hyggjast skapa sér.
Fjölmennur borgarafundur samvinnufólks á Húsavík
Telja grunnstoðir samfélagsins vera að bresta
Morgunblaðið/Hafþór
NAUÐUNGARSÖLU á 783 fasteignum hefur verið
frestað hjá sýslumannsembættunum í Reykjavík, Hafn-
arfirði, Kópavogi og Keflavík. Lög um frestun á nauð-
ungarsölum renna út núna um mánaðamótin, en Ragna
Árnadóttir dómsmálaráðherra hefur lagt fram frum-
varp um að lögin verði framlengd til 31. janúar á næsta
ári.
Tilgangurinn með frestuninni er að gefa skuldurum
kost á að nýta sér þau úrræði sem í boði eru til að
koma fjármálum sínum á réttan kjöl, t.d. með samn-
ingum við kröfuhafa eða greiðsluaðlögun. Þannig gefist
einstaklingum frekara ráðrúm til að endurskipuleggja
fjárhag sinn í ljósi nýrra heimilda sem lögfestar voru á
Alþingi 23. október sl., um aðgerðir í þágu einstaklinga,
heimila og fyrirtækja vegna banka- og gjaldeyrishruns-
ins.
Frumvarpið er nú til meðferðar á Alþingi en ljóst er
að það getur ekki orðið að lögum fyrir 31. október þeg-
ar eldri frestur rennur út. Unnt er að ákveða frestun á
nauðungarsölu þegar lögin hafa tekið gildi en þangað
til munu sýslumenn taka málin fyrir með venjubundn-
um hætti. Samkvæmt frumvarpinu er gert ráð fyrir að
unnt sé að fresta lokasölu á fasteign en þau nauðung-
arsölumál sem styttra eru á veg komin halda áfram
sína leið þar til kemur að því að taka ákvörðun um
lokasölu.
Frestunin gerist ekki sjálfkrafa heldur verður skuld-
ari að óska eftir frestun, einnig þótt nauðungarsölu
fasteignar hafi áður verið frestað. Ekki er gert ráð fyr-
ir frekari frestun á nauðungarsölum en fram kemur í
frumvarpinu. egol@mbl.is
783 eignir á uppboði
Dómsmálaráðherra hefur lagt fram frumvarp sem frestar
nauðungarsölu fasteigna til loka janúarmánaðar á næsta ári
Morgunblaðið/RAX
Tóm steypa Skuldarar fá ráðrúm í einhvern tíma.