Saga - 1996, Side 318

316
ANDMÆLI OG ATHUGASEMDIR
að halda flestum orðum handritanna til haga og uppsetningu textans sem
næst hætti handritanna en á hvorttveggja vantar nokkuð í útgáfu Svein-
bjamar". Þá segir hún „ótækt að prenta tengistrik þar sem í handriti.--
eru viða geysilöng strik milli orða sem hljóta að samsvara þankastrikum
á prenti". Þá er „varla sæmandi prófessor á tölvuöld" að hirða ekki „um
að halda límingarstöfum í sinni mynd heldur em þeir prentaðir sem tvö-
feldi af a, á og o". Guðrún Asa kallar augljósar prentvillur „lesvillur" eða
„mislestur" o.s.frv. Hún hefur lagt á sig mikið erfiði við að finna stafvillur
og þess háttar í útgáfunni þótt flest sé þar að sönnu afar smátt eða orki
tvímælis og hafi litla þýðingu við að endurgera sem upprunalegastan
texta. Hún á þakkir skildar fyrir annrfld sitt þótt það skili litlu til fræð-
anna. Ef ekki fylgdu stóryrði og belgingsleg framsetning mætti ætla að
athugasemdimar beindust fyrst og fremst að útgáfunni en ekki útgefand-
anum. Mismunandi uppsetningu handrita á kirknaskránni var sleppt vís-
vitandi til að auðvelda samanburð textans, það hlýtur hverjum lesanda
að vera ljóst og er ekki efni til að fjargviðrast út af. En þeir sem hyggjast
lesa í mismunandi strikalengd og þess háttar í kirknaskránni fara vitan-
lega ekki að rýna í það í prentaðri útgáfu frá 20. öld heldur nota handritin
sjálf eða ljósmyndir af þeim.
Endurgerð mín á kirknaskránni er auðvitað aðeins tilraun, með mörg-
um tilgátum og vamöglum eins og skýrt er tekið fram. Henni er auðvelt
að hafna, enda gefa textar handrita ekki tilefni til að henni sé tekið öðru-
vísi en sem bláberri tilgátu. Burtreiðar Guðrúnar Ásu gegn þessari tilraun
er því hetjuskapur í samræmi við það.
Bók undirritaðs um Pál biskup er samkvæmt Guðrúnu Ásu „lokaður
heimur og lesendum ekki hjálpað til þess að sjá niðurstöður höfundar i
öðm ljósi en hans". Auðvitað em því takmörk sett að hve miklu leýh
höfundur getur bmgðið sér í hlutverk lesanda og lesandi í hlutverk höf-
undar. Einnig er talað um „skeytingarleysi við samtímafræðimenn" þar
sem ekki sé vitnað til ýmissa ágætra fræðimanna sem hún nefnir. Þegar
betur er að gáð fjalla þær rannsóknir, sem Guðrún Ása tilfærir, alls ekki
um Páls sögu sérstaklega né þau vandamál sem sérstaklega snerta hana-
Það er undarlegt að ætlast til að óviðkomandi rit séu tilfærð og um þaU
fjallað í svo lítilli bók með jafn afmarkað efni.
Þær athuganir mínar í bókinni um Páls sögu sem Guðrún Ása nefnir i
ritdómi sínum dæmir hún allar ómerkilegar nema eina sem hún fjallar
um í hálfri þriðju línu. Af hverju það atriði hlýtur náð fyrir augum henn-
ar öðrum fremur er mér hulið. En þótt markmið mitt með riti þessu urn
Páls sögu, þ.e. að varpa ljósi á íslenska sögu á tólftu og þrettándu öld,
virðist samkvæmt Guðrúnu Ásu í engu hafa náðst, má ég þó hugga
við það að bókin gæti „eggjað aðra til þess að varpa nýjum vísdómi y^r
Oddaverjann Pál Skálholtsbiskup og samtíð hans" eins og hún kemst að