Morgunblaðið - 14.11.2009, Blaðsíða 18

18 FréttirERLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. NÓVEMBER 2009
Endurnýjað samstarf
 Obama forseti minnir á sameiginleg gildi Japana og Bandaríkjamanna
 Fer í dag til Kína og hittir m.a. hálfbróður sinn sem býr í sunnanverðu landinu
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
BARACK Obama Bandaríkjaforseti og Yukio
Hatoyama, forsætisráðherra Japans, hétu í gær
að finna fljótt lausn á deilunni um herstöð Banda-
ríkjamanna á japönsku eynni Okinawa en íbúar
hennar eru mjög andvígir stöðinni. Hatoyama,
sem tók við völdum í sumar, hefur lofað að endur-
skoða samning sem gerður var um stöðina árið
2006 og virðist Obama hafa samþykkt það. Obama
er nú í fyrstu opinberu heimsókn sinni til Asíu-
landa, í dag fer hann til Kína.
Japan hefur áratugum saman verið öflugasti
bandamaður Bandaríkjanna í Austur-Asíu en
Hatoyama hefur lagt áherslu á sjálfstæðari
stefnu. Ráðherrann sagði á fréttamannafundi að
laga þyrfti samstarfið að nýjum aðstæðum og
Obama tók í sama streng. En hann lagði jafnframt
áherslu á að þjóðirnar tvær deildu sömu gildum
og hefðu sameiginlegra hagsmuna að gæta.
Bent er á að Obama, sem hyggst í ferðinni sitja
fund APEC, Efnahagsamtaka Asíu- og Kyrra-
hafsríkja, reyni með ferð sinni að notfæra sér
hrifninguna sem kjör hans hefur vakið um allan
heim og reyni í kjölfarið að bæta samskiptin við
Asíuríki. En það eru ekki einvörðungu samskiptin
við Japan sem hafa stirðnað.
Deilt um gengi og verndarstefnu
Margir Bandaríkjamenn tortryggja Kínverja
og telja þá m.a. hindra innflutning á bandarískum
varningi og halda gengi gjaldmiðilsins, júansins,
óeðlilega lágu. Lágt gengið veldur því einnig að
kínverskar vörur eru samkeppnishæfari en ella á
alþjóðamörkuðum. Kínverjar saka á hinn bóginn
Obama og stjórn hans um að hefta alþjóða-
viðskipti með innflutningshömlum sem eiga að
vernda bandaríska framleiðslu.
Bandaríski forsetinn mun hitta hálfbróður sinn
í Kína. Mark Ndesandjo er kvæntur kínverskri
konu og búa þau í Shenzen í suðurhluta landsins
en hyggjast fara til Peking til þess að hitta
Obama. Ndesandjo og forsetinn eru samfeðra.
Í HNOTSKURN
»Skýrt var frá því að Obama myndi íræðu sinni í Kína í dag ekki nefna Tíbet
á nafn, markmiðið er vafalaust að styggja
ekki gestgjafana. Slík tillitssemi gæti orðið
mjög umdeild í Bandaríkjunum.
»Bandaríkin eru mikilvægasti markaðurKína. En Kína hefur einnig keypt geysi-
mikið af bandarískum ríkisskuldabréfum
og á mikinn dollaraforða og því má segja að
ríkin séu mjög háð hvort öðru.
STÖÐUGT gera vísindamenn nýjar
uppgötvanir á sviði glasafjóvgunar og
sumar þeirra geta haft afdrifaríkar
afleiðingar fyrir samfélagið. Nú hafa
japanskir vísindamenn að sögn Jyl-
landsposten þróað aðferð til að auka
möguleika kvenna sem komnar er af
æskuskeiði til að verða barnshafandi.
Þeir taka bestu hluta eggfrumunnar
og endurbæta þá með hlutum úr egg-
frumu yngri konu.
Notaður er kjarninn úr eggi eldri
konunnar, þar sem mest er af sjálfu
erfðaefninu og honum komið fyrir í
eggi ungu konunnar. Síðan er breytta
eggfruman frjóvguð en ljóst að for-
eldrarnir eru ekki lengur tveir eins
og venjulega heldur þrír. Blaðið
bendir m.a. á að ef þessi tækni verði
notuð mikið muni foreldrafundir í
skólunum taka breytingum og einnig
má búast við flóknum deilum um
erfðamál.
Glasafrjóvgun mistekst oft hjá
konum sem komnar eru vel á fertugs-
aldur vegna þess að gallar reynast
vera í umfryminu, slímkenndu efni
sem umlykur sjálfan kjarnann. Til-
raunirnar sem vísindamenn við St.
Mother-háskólann í Japan hafa gert
hafa fram til þessa borið góðan ár-
angur. Tekist hefur að búa til alls sjö
fósturvísa og verið notuð í þá alls 31
eggfruma. Astushi Tatanka, sem fer
fyrir rannsóknateyminu, er mjög
vongóður og álítur að aðferðin geti
komið að gagni í baráttunni gegn
ýmsum sjúkdómum.
Fyrstir til að þróa hugmyndina
voru reyndar vísindamenn í St.
Barnabas Medical Center í New Jer-
sey í Bandaríkjunum og var það árið
2001. kjon@mbl.is
Þrír foreldrar?
Vísindamönnum í Japan hefur tekist að frjóvga eggfrumur
sem hafa í sér efni úr frumum tveggja kvenna
Í HNOTSKURN
»Vísindamennirnir í NewJersey settu árið 2001
hvatbera úr ungum konum í
eggfrumur eldri kvenna til að
endurbæta þær.
»Efast var um að aðferðinværi siðferðislega verj-
andi, hún gæti opnað leið til að
„framleiða“ erfðabreytt börn.
RÉTTAÐ verður
yfir Khalid
Sheikh Moham-
med, sem talinn
er hafa skipulagt
árásirnar á
Bandaríkin 11.
september 2001
og fjórum sam-
verkamönnum
hans fyrir borg-
aralegum dóm-
stóli í New York. Var búist við form-
legri yfirlýsingu þessa efnis frá Eric
Holder, dómsmálaráðherra Banda-
ríkjanna, í gærkvöldi.
Um er að ræða mikilvæga breyt-
ingu á stefnunni í stríðinu gegn
hryðjuverkum. Í tíð George W. Bush
forseta var ákveðið að nota herdóm-
stóla til að fjalla um mál hryðju-
verkamanna á borð við Muhammed.
Ólöglegar vatnspyntingar
Ekki hefur verið sagt hvenær
réttarhöldin hefjist. Gera má ráð
fyrir að verjendur í réttarhöldunum
í New York muni nú reyna að fá úr-
skurð um að vitnisburður sem feng-
ist hefur með ólöglegum aðferðum í
yfirheyrslum, eins og t.d. vatnspynt-
ingum, sé ólöglegur en vitað er að
Muhammed sætti slíkri meðferð.
Mennirnir hafa verið í haldi í Guant-
anamo-búðunum á Kúbu.
Muhammed hefur sjálfur stært
sig af því að hafa skipulagt árásirnar
2001. Nær 3.000 manns létu lífið
þegar 19 hryðjuverkamenn flugu
farþegaþotum á Tvíburaturnana í
New York og hús varnarmálaráðu-
neytisins í Washington auk þess sem
ein vélin brotlenti í Pennsylvaníu.
kjon@mbl.is
Hryðju-
verkamenn
fyrir rétt
Khalid Sheikh
Muhammed
Skipulögðu 11.9. 2001
SVISSLENDINGURINN Ernst Baltisberger,
sem er 91 árs gamall, býr sig undir að aka fyrst-
ur manna inn á nýja hraðbraut, A4 Konauramt, í
gær. Baltisberger smíðaði vélhjólið sitt að hluta
til sjálfur. Sjónarvottar segja hann frísklegri en
margan sextugan manninn og hann hafi sveiflað
sér á bak af mikilli fimi. Heilsan er góð, hann sér
eins og örn frá sér og það sem næst er sér hann
jafn vel og úrsmiður.
Háaldraður mótorhjólakappi í Sviss prófar nýja hraðbraut
Ekki af baki dottinn
Reuters
J ó l a s ö f n u n
Mæðrastyrksnefndar Reykjavíkur
er hafin
Oft var þörf en nú er nauðsyn
Þeir sem vilja leggja nefndinni lið vinsamlega
hafið samband á skrifstofutíma í síma 551 4349
eða á netfangið maedur@simnet.is.
Einnig er hægt að leggja framlög inn á reikning
nr. 0101-26-35021, kt. 470269-1119.
Mæðrastyrksnefnd
Reykjavíkur,
Hátúni 12b.

 

 
  
 




    
20%