Morgunblaðið - 14.11.2009, Blaðsíða 34

34 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. NÓVEMBER 2009
Í TILEFNI af fyrirspurn Birkis
J. Jónssonar alþingismanns og
svari Kristjáns L. Möller sam-
gönguráðherra á Alþingi 4. nóv-
ember sl. og ummælum Birnu
Lárusdóttur í hádegisfréttum
RUV 5. nóvember um „samgöngu-
miðstöð“ í Vatnsmýri bendir fram-
kvæmdastjórn Samtaka um betri
byggð á eftirfarandi:
Í lýðræðislegum kosningum í
mars 2001 samþykktu Reykvík-
ingar að flugi í Vatnsmýri skyldi
hætt eigi síðar en í árslok 2016. Í
kosningum 2006 var sú niðurstaða
staðfest þegar fjórir flokkar með
brottflutning flugsins á stefnuskrá
fengu 90% atkvæða.
Í skýrslu ParX 2007 fyrir sam-
gönguráðherra og borgarstjóra
kemur fram að tap þjóðarbúsins af
flugi í Vatnsmýri í stað miðborg-
arbyggðar er a.m.k. 3.500.000.000
kr. á ári á verðlagi 2005. Nið-
urstaða úr sambærilegri úttekt
Betri byggðar er að tapið sé fjór-
falt eða a.m.k. 14.000.000.000 kr.
Í úttektum ParX og Betri
byggðar er einkum miðað við
ábata af minni akstursþörf en lítið
tillit tekið til annars ábata t.d. af
auknu heilbrigði, bættri borg-
armenningu, minni mengun og út-
blæstri, bættum rekstri heimila,
fyrirtækja og sveitarfélaga o.s.frv.
Í alþjóðlegri hugmyndakeppni
um skipulag í Vatnsmýri bárust
um 140 tillögur, hver annarri
glæsilegri, sem allar styðja hug-
myndir og kröfur Samtaka um
betri byggð um blandaða og þétta
miðborgarbyggð þar í stað flug-
vallar.
Nú er hafin löngu tímabær end-
urskoðun aðalskipulags Reykjavík-
ur þar sem kúvenda þarf og
marka nýja stefnu fyrir þróun höf-
uðborgarinnar inn á við á nýrri
öld án flugvallar í Vatnsmýri.
Flugvöllurinn veldur stjórn-
lausri útþenslu byggðar og bíla-
samfélagi án hliðstæðu. Afleidd
einkaneysla slær flest met og
kemur þjóðinni nú illa í hruninu
m.a. vegna risaflota einkabíla og
skefjalausra húsbygginga á jöðr-
um höfuðborgarsvæðisins.
Landsbyggðarforkólfar lands-
málaflokka hafa lengi misbeitt
valdinu, sem felst í illa fengnum
yfirráðum yfir flugi í Vatnsmýri
og í óréttlátu misvægi atkvæða til
Alþingis. Þeir hafa sveigt mörg
flokkssystkin sín í ráðhúsi Reykja-
víkur til undirgefni varðandi
helstu hagsmuni borgarbúa,
þ.e.a.s. áframhaldandi flug í
Vatnsmýri og naumt skammtað fé
til stofnbrauta á höfuðborg-
arsvæðinu.
Flugvöllurinn veldur því að
þéttleiki byggðar hefur hrapað úr
170 íbúum á hektara 1945 í 15 árið
2008. Flestir búa nú utan göngu-
fjarlægðar og því eru nærþjón-
ustan og rekstrargrunnur Strætó
hrunin. Mestöll verslun er komin í
verslunarmiðstöðvar og önnur
þjónusta er dreifð um svæðið.
Völlurinn er helsti orsakavaldur
bílasamfélagsins og stuðlar að sí-
auknu vægi stofnbrauta á höf-
uðborgarsvæðinu. Stofnbrautir,
vegafé, flugvöllur og lofthelgi yfir
borginni eru á valdi samgöngu-
ráðherra, sem ræður þannig öllu,
sem máli skiptir um þróun höf-
uðborgarinnar.
Með því að reisa miðborg-
arbyggð með 45 þúsund íbúum og
störfum í Vatnsmýri má stöðva
stjórnlausa útþenslu byggðar,
rjúfa vítahring bílasamfélagsins og
hefja uppbyggingu skilvirkrar
menningarborgar til mikilla hags-
bóta fyrir borgarbúa og aðra
landsmenn. Þá dregur úr þörf á
akstri um allt að 40% á næstu 15-
20 árum.
Nú kostar akstur 140 þúsund
einkabíla á höfuðborgarsvæðinu
um 200 milljarða kr. og 84.000.000
klst. af tíma ökumanna og farþega
(1,2 í bíl) á ári. Þegar Vatnsmýri
er fullbyggð sparar samfélagið ár-
lega 80 milljarða kr. og 20 þúsund
mannár í akstri. Að auki sparast
um 10.000 mannár því ekki þarf að
vinna fyrir um 50 þúsund bílum,
sem þá verða óþarfir.
Á lýðveldistímanum fékk flug-
völlurinn, sem einkum var til hag-
ræðis fyrir landsbyggðarforkólfa,
síaukið vægi í byggðastefnunni og
varð þannig ein helsta pólitíska
ormagryfja lýðveldisins. Áratug-
um saman var flugið notað til að
róa dreifbýlisbúa, sem sumir
hverjir eru enn án boðlegra vega-
samgangna, innan svæða og út á
við.
Samgönguyfirvöld vinna gegn
helstu hagsmunum borgarbúa og
vanrækja um leið það hlutverk, að
tryggja hagkvæmar, skilvirkar og
öruggar samgöngur á landi, legi
og í lofti í sátt við almannahags-
muni, t.d. með því að tefja ein-
falda veðurathugun á Hólmsheiði.
Of oft hafa samgönguyfirvöld
sóað fé og tækifærum samfélags-
ins m.a. í flugvöll í Vatnsmýri
2002, færslu Hringbrautar 2004 og
í Héðinsfjarðargöng 2009. Og nú
leggja þau drög að nýrri flugstöð í
Vatnsmýri fyrir milljarða króna,
flugstöð sem samgönguyfirvöld
leyfa sér að kalla „samgöngu-
miðstöð“ til þess eins að breiða yf-
ir þann augljósa tilgang að festa
flugið í sessi.
Vonandi hindra borgaryfirvöld
þetta skemmdarverk; kjósendur
munu fylgjast vel með afstöðu
flokka í aðdraganda borgarstjórn-
arkosninga.
Í samgöngunefnd Alþingis er
stefna ríkisins gagnvart borginni
mótuð í skugga mikils misvægis
atkvæða. Á sl. 63 löggjafaþingum
áttu borgarbúar að meðaltali 1,43
af 9 nefndarmönnum. Í ljósi alls
þessa ber að skoða afstöðu Krist-
jáns L. Möller, Birnu Lárusdóttur
og annarra landsbyggðarforkólfa.
Hagsmunir höfuðborgarinnar
Eftir Einar Eiríksson,
Gunnar H. Gunnarsson og
Örn Sigurðsson
»Enn sóar samgöngu-
ráðherra fé og tæki-
færum borgarbúa: legg-
ur drög að nýrri
flugstöð í Vatnsmýri
fyrir milljarða til þess
eins að festa flugið í
sessi.
Einar Eiríksson
Einar er framkvæmdastjóri, Gunnar
er verkfræðingur, Örn er arkitekt.
Allir eru í framkvæmdastjórn Sam-
taka um betri byggð.
Örn SigurðssonGunnar H. Gunnarsson
Atvinnuhúsnæði
Landsbyggðin
BAKKABRAUT - KÓPAVOGUR
Erum með í sölu 647 fm atvinnuhúsnæði. Styrkt gólf fyr-
ir þungavélar,gryfja til undirvagnsviðgerða, plan einnig
styrkt. Hæð innkeyrsludyra 4,2m, hæð frá gólfi í mæni
9,2m og 6,2m við útvegg. Skrifstofur yfir hluta salar í
öðrum enda. 090826
Til sölu jörðin Brekka í Reykhólahreppi.
Jörðin er í fögru umhverfi. Fjölbreytt landslag m.a. tölu-
vert kjarr. Landstærðin talin vera 700 ha. Einginn húsa-
kostur tilheyrir jörðinni. Áhugaverð staðsetning með fal-
legu útsýni. 101627
Landsbyggðin
ÞÓRISDALUR - BÆJARHREPPI
Jörðin er landmikil og er talin vera rúmir 4000 ha. Þóris-
dalurinn er á landi milli Jökulsár og Skyndidalsár að
austan og Laxár að vestan. Lambatungujökli að sunnan
og eru landamerkin við býlið Krossaland. Mjög áhuga-
verð nátturuperla. 101629
SYÐRI BBREKKUR I - AKRAHREPP SKAGAF.
Um er að ræða sölu á alls 240 ha lands á Syðri Brekkum
ásamt íbúðarhúsi og útihúsum. Jörðin er vel stasett,
miðsvæðis í Skagafirði, um 17 km frá Varmahlíð og um
20 km frá Sauðárkróki. Mjög víðsýnt er frá jörðinni. Hita-
veita frá Varmahlíð. 101626
Landsbyggðin
Sérbýli ca 200-250 fm
óskast til kaups
Fyrir trausta kaupendur vantar okkur nú þegar ca 200-250
fm sérbýli á einni hæð miðsvæðis á höfuðborgarsvæðinu.
Um getur verið að ræða einbýlishús, raðhús eða parhús.
Staðgreiðsla í boði fyrir rétta eign.
Allar nánari upplýsingar veitir Brynjólfur Jónsson.
Vel staðett og bjart 193 fm
verslunar- og skrifstofu-
húsnæði á jarðhæð. Gluggar
á þrjá vegu. Nýleg vönduð
eign með góðri aðkomu.
Leiga eða sala. Möguleg
skipti á sumarhúsi eða íbúð.
Laust 1. desember.
LÆKJARGATA 34D - HAFNARFIRÐI
Ármúla 21 • 108 Reykjavík • Sími 533 4040
kjoreign@kjoreign.is • www.kjoreign.is
Dan V.S. Wiium hdl., lögg. fasteignasali gsm 896 4013
Dan V. S. Wiium Ólafur Guðmundsson
hdl., lögg. fasteignasali. s. 896 4013 sölustjóri s. 896 4090
jöreign ehf
FJÖLMIÐLAR hafa greint frá fyr-
irhuguðum framkvæmdum ætluðum
til að koma atvinnulífinu af stað og
hjálpa til við endurreisn efnahags-
lífsins; framkvæmdum sem lífeyr-
issjóðirnir ætli að fjármagna. Meðal
þeirra eru vegabætur á Vest-
urlands- og Suðurlandsvegi sem ætl-
unin er að gera að hraðbraut með
tvöföldum akreinum í báðar áttir.
Eru þessi verkefni virkilega þau
arðvænlegustu í samgöngubótum
landsins?
Ekki alls fyrir löngu sögðu fjöl-
miðlar frá áliti erlends sérfræðings í
samgöngumálum, að umferðaþungi
á þessum vegum væri fjarri því að
nauðsyn bæri til að breyta þeim í
2x2 brautir. Hins vegar benti hann á
að 2x1 lausn væri algjörlega full-
nægjandi en auk þess jafn örugg og
40% ódýrari! Er þarna ekki lausn
sem ber aðstoð vel og lífeyrissjóð-
irnir gætu fjármagnað? Lausn, sem
ekki krefðist vegatolla?
En hyggjum að öðru. Þjóðvegur 1
er enn ekki að fullu með bundið slit-
lag og verðmætasköpun á afurðum
til útflutnings og gjaldreyrissköp-
unar er víða um land torvelduð
vegna slæmra samgangna. Allt sem
styrkir útflutningsiðnað er lífs-
spursmál að efla eftir gjaldeyr-
issukk undanfarinna ára. Væri það
ekki verðug langtímafjárfesting líf-
eyrissjóðanna að koma að þessum
málum?
VILHJÁLMUR EINARSSON,
Útgarði 2, Egilsstöðum.
Um framkvæmdir
í samgöngumálum
Frá Vilhjálmi Einarssyni
BRÉF TIL BLAÐSINS