Morgunblaðið - 17.12.2009, Blaðsíða 14

Nokkrar af fyrstu hugmyndum um mögulega rekstrarhagræðingu
Tölur eru í þúsundum króna
Deild Tillögur Tekjur Laun og Annar Samtals
tengd gjöld rekstrark.
Fjárhagsaðstoð Auka fjárhagsaðstoð 2.000 2.000
Húsaleigubætur Hækkun húsaleigubóta 2.500 2.500
Dvalargj. og vist.kostn. Fella niður heimgreiðslur (þjónustutrygging) -13.000 -13.000
Akstur aldraðra Akstur aldraðra 3.000 3.000
Skólasvið Segja upp starfi fræðslustjóra (50%) og leikskólafulltrúa
(100%) og ráða inn 1 ódýran starfsmann -3.000 -3.000
Dagvistun í heimahúsum Lækkun framlaga til dagmæðra -7.700 -7.700
Álftanesskóli Breyting viðmiðunar um hámarksfjölda í bekkjum o.fl. -25.000 -25.000
Leikskólar Leikskólastjóranum sagt upp -5.000 -5.000
Skólamötuneyti Þeir borga sem borða -10.000 -10.000
Tónlistarskóli Álftaness Starfsemin lögð niður tímabundið -53.382 -53.382
Annar tónlistarskólakostn. Hætta að greiða með utansveitarnemendum -3.500 -3.500
Bókasafn Loka almenningsbókasafni -250 -4.890 -1.783 -6.423
Íþrótta- og tómstundafull. Færa starfshlutfall niður úr 100% í 50% -3.000 -3.000
Vinnuskóli Ráða bara fyrir 8 m.kr. -10.000 -10.000
Sundlaug Breytingar á opnunartíma
Íþróttamál Lækkun leigugreiðslna -13.000 -13.000
Íþróttafélög Fella niður styrki til mfl. knattsp. -1.000 -1.000
Íþróttafélög Lækka fastan styrk til UMFÁ -3.500 -3.500
Íþróttafélög Fella niður styrki til íþróttaiðkunar -2.500 -2.500
Sorpgjald Hækkun sorpgjalds um 10%
Tæknideild Verkefni flutt í aðkeypta þjónustu í verkfræðistofu -9.500 5.000 -4.500
Viðhald gatna Draga úr öllu viðhaldi og framkvæmdum
Almenningssamgöngur Hætta alm.samgöngum. Ef hætt þá 28,8 m.kr. í sparnað.
Skoðað með tilliti til breytingu á fyrirkomulagi skóla.
Umhverfisnefnd Segja upp samningi við náttúrufræðistofu vegna fuglaranns. -650 -1.500 -2.150
FRÉTTASKÝRING
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
VERÐI fyrstu hugmyndir að mögu-
legri rekstrarhagræðingu á Álftanesi
að veruleika er ljóst að þjónusta
sveitarfélagsins mun dragast töluvert
saman. Meðal hugmyndanna er að
loka tónlistarskólanum og almenn-
ingsbókasafninu og fella niður al-
menningssamgöngur. Með þessari
hagræðingu væri hægt að spara um
195 milljónir. Þá er lagt til að 15%
álag verði sett á útsvar og fast-
eignaskattar hækkaðir um 25%.
Getur misst fjárráð
Þessar fyrstu hugmyndir eru sett-
ar fram í rannsókn sem Garðar Jóns-
son hjá R3-ráðgjöf vann um fjár-
reiður sveitarfélagsins að beiðni
eftirlitsnefndar með fjármálum sveit-
arfélaga. Engar ákvarðanir hafa enn
verið teknar um sparnað.
Aðgerðirnar yrðu margar afar
sársaukafullar og óvinsælar en hafa
verður í huga að bæjarstjórn verður
að leggja fram raunhæfa rekstr-
aráætlun því að öðrum kosti getur
samgönguráðuneytið skipað sveitar-
félaginu fjárhaldsstjórn og þar með
tekið fjárráðin af bæjarstjórninni.
Áætluð greiðslubyrði lána árið
2010 nemur 626,3 milljónum, þar af
eru 430 milljónir vegna svonefndra
kúlulána. Takist að endurfjármagna
lánin hefði það jákvæð áhrif á fjár-
streymi. Skuldastaðan myndi samt
ekkert skána.
Margt í skýrslunni vekur furðu,
m.a. að skýrsluhöfundur segir að svo
virðist sem skuldbinding sveitarfé-
lagsins upp á um einn milljarð króna
hafi verið vantalin í ársreikningum
Álftaness fyrir árið 2007. Skuldbind-
ingin nær til viðbyggingar við íþrótta-
hús og sundlaugarmannvirki sem
leigð eru af eignarhaldsfélaginu Fast-
eign og til leigusamnings vegna lóð-
arinnar undir íþróttamannvirkin.
Þessara skuldbindinga hafi ekki verið
getið í skýringum með ársreikningi.
Í skýrslunni er töluvert fjallað um
áhrif af samningum sem Álftanes hef-
ur gert við ýmsa aðila að undanförnu.
Samkvæmt samningi Álftaness og
Búmanna hsf. er gert ráð fyrir upp-
byggingu á miðsvæði sveitarfé-
lagsins. Samkvæmt honum á að
byggja, í áföngum, þjónustumiðstöð
og 30 íbúðir, auk bílakjallara og 30
raðhús. Samningur Álftaness við Bú-
menn felur einkum í sér kaup Bú-
manna á byggingarrétti fyrir mann-
virkin og kaup sveitarfélagsins á
„búseturétti“ þjónustumiðstöðvar og
hluta af bílakjallara.
Þá samdi Álftanes við bygging-
arfélagið Ris ehf. um gatnagerð á
miðsvæðinu í júlí á þessu ári. Ris
áformar að reisa þriggja hæða „mið-
svæðishús“ auk bílakjallara í grennd
við grunnskólann. Fram kemur í
skýrslunni að sveitarfélagið hafi
skuldbundið sig til að leigja alla 1.
hæð hússins og 24 bílastæði í kjallara
í 30 ár, þ.e. frá 1. júlí 2012 til 30. júní
2042. Á 1. hæðinni átti að reka fé-
lagsmiðstöð fyrir unglinga.
Boðað hefur verið til borg-
arafundar í íþróttahúsinu á Álftanesi
annað kvöld klukkan 20.
Héldu áfram að bæta
við skuldbindingar
Fyrstu hugmyndir ráðgjafa að hagræðingu á Álftanesi gera
ráð fyrir skattahækkunum, uppsögnum og skertri þjónustu
Í HNOTSKURN
» Með álagi yrði útsvarið15,27% en ekki 13,28% og
hlutfall fasteignaskatta færi
upp í 0,625%.
» Hærra útsvar myndi skilaum 120 milljónum á ári og
hærri fasteignaskattar um 90
milljónum.
» Halli á rekstri sveitarfé-lagsins á þessu ári stefnir í
232 milljónir en 568,3 milljónir
ef ekki er tekið tillit til sölu
byggingaréttar.
Bæjarstjórn Álftaness gerði nýja
samninga á árunum 2008 og
2009 sem voru til útgjaldaauka
fyrir bæjarsjóð. Samningarnir
áttu reyndar að stuðla að fjölgun
íbúa og þar með auknum tekjum.
Meira á mbl.is
Skýrsluna og athugasemdir
Á-lista má finna á mbl.is
14 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. DESEMBER 2009
Morgunblaðið birtir fram til jóla upplýsingar um einhverja þeirra
viðburða sem eru á dagskrá vítt og breitt um landið.
7 dagar til jóla
SKÓGRÆKTARFÉLAG Mosfells-
bæjar er með sína árlegu jólatré-
sölu í Hamrahlíðarskógi við Vestur-
landsveg. Jólasveinninn verður í
skóginum kl. 14, bæði laugardag og
sunnudag eftir að hafa gefið þæg-
um krökkum í skóginn. Í skóginum
getur fjölskyldan átt skemmtilega
samverustund og sagað sér al-
íslenskt jólatré fyrir jólin. Í Hamra-
hlíð hafa verið ræktuð tré í 50 ár.
Jólatrésala í Hamrahlíðarskógi
Um 300 leikskólabörn sækja Grasagarðinn í
Reykjavík heim í desember en hefð hefur skapast
fyrir því að bjóða leikskólabörnum í Reykjavík og
nágrenni til kyrrlátra aðventustunda í garðinum.
Garðskálinn í Grasagarðinum er af þessu til-
efni skreyttur og upplýstur með jólaljósum.
Börnin og föruneyti þeirra taka gjarnan með sér
kakó og smákökur til að snæða saman í skálanum
og fylgjast þau um leið með gullfiskunum í tjörn-
inni. Ljósum prýtt jólatré stendur í Grasagarð-
inum sem dansað er í kringum og jólasöngvar
sungnir. Grasagarðurinn er opinn frá kl. 10-15 alla daga.
Gleðileg jól í Grasagarðinum
ÓLÖF Erla Bjarnadóttir, leir-
listamaður, hefur hannað nýja ís-
lenska jólakúlu. Ólöf Erla hefur
hannað eina kúlu á ári frá árinu
2003 og nú árið 2009 kemur sjö-
unda og síðasta kúlan út í þessari
röð. Nýtt og spennandi tilbrigði við
þessa jólahönnun kemur væntan-
lega fyrir næstu jól. Kúlurnar eru
gerðar úr postulíni og eru ein-
stakur íslenskur safngripur.
Íslenskur vetur er uppspretta
hugmyndarinnar að jólakúlunum.
Eftir að hafa verið búsett á bújörð á
hálendi Íslands sitja eftir í hug-
anum hinar margvíslegu birting-
armyndir og litbrigði snjóbreið-
unnar. Kaldir tónar hvíta vetrarins
sem renna út í blátt og grænt.
hörku frost, logn, norðurljós,
stjörnur og tunglskin. Út frá þess-
ari reynslu eru jólakúlurnar gerðar
en þemað í þeim er þetta vetrarríki.
Kúlurnar fást í Kirsuberjatrénu,
Epal og Listafléttunni á Akureyri.
Jólakúlur innblásnar
af íslenskum vetri
MEÐ því að senda eitt SMS getur
fólk lagt sitt að mörkum til styktar
Fjölskylduhjálp Íslands og þar með
matvælasöfnun handa því fólki sem
þarf á því að halda. Fólk skráir sig
með einu SMS skilaboði FHI í síma
1900 og er þar með komið á styrkt-
arlista Fjölskylduhjálparinnar. Við-
komandi fær svo sent eitt SMS
skilaboð á mánuði sem kostar hann
100 kr. og bætist á símreikning
hans mánaðarlega. Ef að fólk vill
afskrá sig af listanum sendir það
FHI STOP í 1900.
SMS til styrktar
Fjölskylduhjálpinni
JÓLIN eru hátíð ljóssins og er þá
oft kveikt á fleiri ljósum og þau lát-
in loga lengur en aðra daga ársins.
Hluti af undirbúningi jólanna á að
vera að ganga úr skugga um að þau
ljós sem nota á séu í góðu lagi.
Óvandaður, skemmdur og rangt
notaður ljósabúnaður getur valdið
bruna og slysum.
Meðal þeirra atriða sem vert er
að hafa í huga er að láta aldrei loga
á jólatrénu yfir nótt eða þegar fólk
er að heiman, henda gömlum jóla-
ljósum, nota ætíð perur af réttri
gerð, stærð og styrkleika og gæta
þess að brennanleg efni séu ekki
nálægt jólaljósum. Rafljós geta t.d.
kveikt í gluggatjöldum engu síður
en kertaljós.
Jólaljós valda
brunahættu
TVEIR bæjarfulltrúar Á-listans á Álftanesi gera marg-
víslegar athugasemdir við skýrslu um fjármál sveitar-
félagsins. Á-listinn tók við völdum í bæjarfélaginu árið
2006 en missti tökin í sumar þegar einn bæjarfulltrúi
listans myndaði nýjan meirihluta með Sjálfstæðis-
flokknum.
Í skýrslunni sem unnin var af R3-ráðgjöf kemur m.a.
fram að skuldir og skuldbindingar Álftaness nemi um
7,4 milljörðum. Í allítarlegum athugasemdum Sigurðar
Magnússonar fyrrverandi bæjarstjóra og Kristínar
Fjólu Bergþórsdóttur er þessi „framsetning“ gagn-
rýnd. Nákvæmni skorti og ekki sé getið um margskon-
ar hagræði og tekjur sem bæjarsjóður njóti vegna þess-
ara skuldbindinga. Réttara sé að tala um að skuldir séu
fjórir milljarðar.
Þegar horft sé til skuldsetningar verði einnig að taka
tillit til þess að sveitarfélagið eigi „eignir í löndum og
lóðum fyrir u.þ.b. tvo milljarða, sem gert er ráð fyrir að
verði seldar á næstu árum og skuldir lækkaðar.“ Lóðir
og lönd sem bæjarfulltrúarnir benda á eru við Norður-
nesveg og við Bjarnastaði. Þau séu metin í bókhaldi
bæjarsins á 300-400 milljónir en söluandvirði sé nær
því að vera 2-2,5 milljarðar.
Í yfirlýsingunni er ekki fjallað um áhrif samdráttar á
byggingamarkaði á þessa fyrirhuguðu lóðasölu. Fram-
kvæmdastjóri R3 sendi einnig frá sér yfirlýsingu í gær
og sagðist standa við allar upplýsingar í skýrslunni.
Bæjarfulltrúarnir gagnrýna einnig að í skýrslunni sé
heldur ekkert fjallað um að við stærri fjárfestinga-
ákvarðanir hafi verið kallað eftir sérfræðiálitum,
skuldþolsútreikningum og áliti á afleiðingum af
ákvörðunum fyrir bæjarsjóð. Sömuleiðis er ítrekuð sú
krafa Á-listans að framlög úr Jöfnunarsjóði sveitarfé-
laga verði leiðrétt enda skýlaust réttlætismál. Á Álfta-
nesi sé mjög hátt hlutfall íbúa ungmenni á skólaaldri og
með réttu ættu framlög úr sjóðnum því að vera hærri.
Geti selt lóðir fyrir 2 milljarða