Morgunblaðið - 17.12.2009, Blaðsíða 30

30 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. DESEMBER 2009
NÚ ERU að verða
níu ár síðan mér tókst
að snúa við blaðinu og
ná stjórn á lífi mínu.
Eina ferðina enn hafði
ég strokið af Vogi. Það
var svo sem ekki í fyrsta
skipti. Í mörg ár hafði
ég leitað mér hjálpar
hjá SÁÁ og á öðrum
meðferðarstöðum, með
misjöfnum árangri. Mér
var um megn að takast
á við sjálfan mig. Ég varð að deyfa
mig. Lausnin var þarna úti, ég stakk af
og neyslan hélt áfram af fullum þunga.
Síðan komu jólin í boði Bakkusar.
Á aðfangadagskvöldið, aleinn við
sjónvarpið í íbúðarholu, borðaði ég
kvöldverðinn, SS-pylsur grillaðar í
brauðristinni ásamt bökuðum baunum
beint úr dósinni. Guðaveigarnar voru
ekki af verri endanum og þóknanlegar
gestgjafanum. Um leið og barinn opn-
aði aftur var ég mættur þar. Lífið, bar-
áttan hélt áfram.
Undir morgun í janúarbyrjun 2001
kom ég heim eftir margra sólarhringa
stanslausa neyslu. Ég var algerlega
búinn. Þar sem ég sat þarna í stólnum
fannst bara ein lausn í huga mér. Ég
hringdi í yfirlækninn og eina ferðina
enn bauð hann mig velkominn á Vog
daginn eftir.
Það tók mig langan tíma að ná lág-
marksjafnvægi. „Þú ert mjög illa far-
inn,“ sagði læknirinn við mig á þriðja
degi. „Þú þarft að vera hér á Vogi í
a.m.k fjórar vikur áður en við getum
sent þig til eftirmeðferðar,“ hélt hann
áfram. Ég var ekki alveg viss um að ég
gæti tekist á við svo langa framtíð-
arsýn. Á þessum tímapunkti snérist
allt um að halda huganum við líðandi
stund, takast á við sjálfan mig og
stinga ekki af úr meðferðinni.
Ég kláraði meðferð-
ina á Vogi og var sendur
í víkingameðferð á Stað-
arfelli þaðan sem ég út-
skrifaðist um miðjan
júní 2001. Víkinga-
meðferð er sérstök
framhaldsmeðferð fyrir
endurkomufólk sem fer
fram á göngudeild SÁÁ
í eitt ár að lokinni eft-
irmeðferð. Á Staðarfelli
naut ég aðstoðar frá-
bærra ráðgjafa við að
breyta viðhorfum mín-
um og komast í andlegt
og líkamlegt jafnvægi. Útskrift-
aráætlunin mín frá Staðarfelli í þetta
skipti var ofureinföld. Daglegir AA-
fundir fyrstu mánuðina, búa á áfanga-
heimili, ástunda víkingameðferðina
forfallalaust og fara í ráðgjafarviðtöl
eftir þörfum.
Um haustið bauðst mér viðtals-
meðferð hjá sálfræðingi SÁÁ sem
starfar á göngudeildinni. Í samráði við
hann fór ég á fjölskyldunámskeið
SÁÁ, sem uppkomið barn alkóhólista,
og byrjaði að stunda fundi í AL-anon.
Ég notfærði mér ráðgjafarviðtölin á
göngudeildinni óspart, mætti á alla
miðvikudagsfyrirlestrana, fór á bat-
anámskeið og fylgdi öllum þeim ráð-
um sem mér voru veitt af læknum og
ráðgjöfum SÁÁ. Smám saman fór allt
að breytast í kringum mig ég varð
hæfari til þess að takast á við lífið. Ég
efldist og varð tilbúinn til stærri
verka. Um haustið 2002 útskrifaðist
ég úr víkingameðferðinni, með
ástundun samkvæmt áætlun, og á
sama tíma hóf ég nám við Kennarahá-
skóla Íslands.
Auðvitað var námið í Kennó erfitt
því sjálfsmyndin ekki upp á marga
fiska. Einbeitingarskortur var alveg
að fara með mig. Svo sannarlega
þurfti ég að takast á við sjálfan mig.
En mér tókst það. Ég var tíður gestur
á göngudeild SÁÁ þar sem ég naut
aðstoðar ráðgjafa til að takast á við
verkefni líðandi stundar. Um vorið
2004 útskrifaðist ég frá Kennarahá-
skóla Íslands með glæsibrag. Haustið
sama ár hóf ég störf sem umsjón-
arkennari frábærra barna við einn af
grunnskólum Reykjavíkurborgar.
Það eru skörp skil í lífi mínu sem
dragast um daginn þann er ég innrit-
aðist inn á Vog. Því miður, og sem bet-
ur fer, hef ég skilið margt eftir í gamla
lífinu. Nýja lífið er allt öðruvísi en ég
átti von á. Ég fékk flest allt fólkið mitt
til baka aftur. Mér auðnaðist sú gæfa
að fá að taka á móti eldri afastráknum
mínum, horfa í augu hans nýfæddum
og lofa honum einhverju sem bara er
milli mín og hans. Nýju fortíðina mína
hef ég séð vaxa í augasteinunum mín-
um, bræðrunum tveim. Ég á æðislega
dóttur sem líka er uppkomið barn
alkóhólista og hefur einnig notið góðs
af starfsemi SÁÁ. Fyrir tæpum þrem-
ur árum kvæntist ég yndislegri konu
og fékk með henni fósturdóttur sem
líka er bara æðisleg. Ég kvaddi báða
foreldra mína með stuttu millibili í ár
og á síðasta ári. Síðustu árin þeirra
áttum við saman og þegar þau kvöddu
voru þau stolt af mér og þakklát starf-
semi SÁÁ.
Alkóhólismi er sjúkdómur sem
herjar á alla fjölskylduna. Í viðureign-
inni við sjúkdóminn gegna göngu-
deildir SÁÁ mikilvægu hlutverki. Alla
daga ársins fer þar fram óeigingjarnt
starf sem miðar ekki bara að því að
endurhæfa alkóhólistann heldur líka
aðstandendur hans. Hefði mér ekki
hlotnast sú gæfa að taka þeirri leið-
sögn sem mér var rétt af SÁÁ þá væri
ég ekki sá maður sem ég er í dag.
Ég þakka ykkur hjá SÁÁ lífgjöfina
og megi ykkur hlotnast velvild og
skilningur stjórnvalda svo þið getið
haldið áfram að hjálpa alkóhólistum
og aðstandendum þeirra til betra lífs.
Grein þessa vil ég tileinka for-
eldrum mínum sem eru mér svo of-
arlega í huga um þessar mundir.
Gæfan að taka leiðsögn
Eftir Kjartan
Sæmundsson » Á aðfangadags-
kvöldið, aleinn
við sjónvarpið í íbúð-
arholu, borðaði ég
kvöldverðinn, SS-pylsur
grillaðar í brauðristinni
ásamt bökuðum baun-
um beint úr dósinni.
Kjartan
Sæmundsson
Höfundur er grunnskólakennari.
ÞAÐ MÁ með sanni
segja að bættar sam-
göngur séu eitt mesta
hagsmunamál á Aust-
urlandi, hvernig sem
litið er á hinar ýmsu
hliðar samfélagsmála
fjórðungsins. Bættar
samgöngur eru upphaf
og endir allrar umræðu
um öll helstu framfara-
mál á Austurlandi,
þ.m.t., aukið samstarf
sveitarfélaga, betri samnýtingu allra
þjónustuþátta á vegum hins opinbera
eða í þeim fjölmörgu og sterku gjald-
eyrisskapandi framleiðslugreinum
sem eru til staðar í landshlutanum og
þá sérstaklega í sveitarfélaginu
Fjarðabyggð.
Þá má nefna aðgengi að fjöl-
breyttri heilbrigðisþjónustu og
menntastofnunum, sérstaklega, en á
þessum sviðum hefur verið óhjá-
kvæmilegt að hagræða á umliðnu ári
og verður vísast áfram á næstu ár-
um, ef fram heldur sem horfir.
Á fundi sem við sveitarstjórn-
armenn í Fjarðabyggð áttum með
þingmönnum NA-kjördæmis, ásamt
ráðherrum samgöngu- og sveit-
arstjórnarmála og fjár-
málaráðherra í kjör-
dæmaviku þingmanna í
lok október, s.l. var
m.a., farið yfir öll þau
helstu mál sem snerti
hagsmuni sveitarfé-
lagsins, sem og alls
landsins um þessar
mundir. Undirritaður
varaði þar sérstaklega
við fáránleika fyrning-
arleiðar í sjávarútvegi,
og að með hótandi yf-
irlýsingum um aukna
skattheimtu á orku/
auðlindir og orkufrekan iðnað, um-
fram það sem samið hafði verið um
og eðlilegt gæti talist væri verið að
hægja á og jafnvel stöðva þá nauð-
synlegu framþróun og gjaldeyr-
isskapandi fjárfestingu sem land og
þjóð þarf svo sannarlega á að halda
um þessar mundir. Fulltrúar stærstu
sjávarútvegsfyrirtækjanna í Fjarða-
byggð, sem og fulltrúar Alcoa-
Fjarðaáls komu til fundarins, og þar
var töluð hrein og klár íslenska,
þannig að ekkert fór á milli mála
hvaða hagsmunum var ógnað með
boðuðum aðgerðum eða aðgerð-
arleysi stjórnvalda, er varðaði þessar
mikilvægu gjaldeyrisaflandi fram-
leiðslugreinar.
25% af gjaldeyristekjum þjóð-
arinnar koma úr Fjarðabyggð
Það var ítrekað á þessum, um
margt upplýsandi samskiptafundi, að
a.m.k. 25% af öllum gjaldeyristekjum
þjóðarinnar verða nú til í Fjarða-
byggð einni, og hefur það hlutfall far-
ið um og yfir 30% á stundum á und-
anförnum árum.
Þessar borðliggjandi staðreyndir,
og reyndar fjölmargar fleiri, mætti
hafa í huga þegar verið er að ráðstafa
fé úr sameiginlegum sjóðum lands-
manna til framkvæmda á Austur-
landi, eða annarra þjónustuverkefna
á vegum ríkisins. Að sögn m.a., þing-
manna kjördæmisins virðist, því mið-
ur, því allt of oft vera haldið fram að
nóg sé búið að setja af fjármagni til
uppbyggingar á Austurlandi, og nú
þurfi að sinna öðru, En því skal einn-
ig haldið til haga hvaðan tekjur
(gjaldeyrir) þessa lands kemur til
samneyslunnar og greiðslu skulda
þjóðarbúsins.
Norðfjarðargöng á næsta ári
Samgöngubætur á milli Eski-
fjarðar og Norðfjarðar, með jarð-
göngum, hafa verið á dagskrá, og í
undirbúningi, allt of lengi, en und-
irbúningi til útboðs er nú að mestu
lokið, enda hafa þau verið á sam-
gönguáætlun, sem framkvæmd sem
færi af stað næst á eftir Héðinsfjarð-
argöngum. Nú er ljóst að verklokum
á Tröllaskaganum hefur seinkað, en
eru nú áætluð á síðasta ársfjórðungi
næsta árs. Það þarf því að leita allra
leiða til þess að framkvæmdir við
Norðfjarðargöng geti hafist í lok árs
2010, eða snemma árs 2011, en til
þess þarf þessi framkvæmd að fara í
útboð um mitt næsta ár, þ.e., í maí –
júlí 2010.
Það má minna á í þessu sambandi
að ný jarðgöng á milli Eskifjarðar og
Norðfjarðar voru ein af helstu for-
sendum fyrir því að Fjarðabyggð,
(hin fyrri) varð til við sameiningu
Neskaupstaðar, Eskifjarðar og
Reyðarfjarðar 1998, en síðan hefur
Fjarðabyggð stækkað til suðurs og
norðurs, með tilkomu jarðganga á
milli Reyðarfjarðar og Fáskrúðs-
fjarðar, og nær nú suður fyrir Stöðv-
arfjörð og norður fyrir Mjóafjörð og
nær því yfir 6 firði, og stendur þann-
ig vel undir nafni sínu.
Að lokum, að sinni
Það væri hér hægt að telja til öll
þau fjölmörgu rök sem hreinlega
kalla á það að Norðfjarðargöng verði
nú loks sett í framkvæmd, enda hafa
þau beðið lengi, og má þar nefna t.d.
að ekki þarf annað en að halda eftir
um 10% af þeim gjaldeyristekjum
sem eingöngu fara um Norðfjarð-
arhöfn til þess að standa undir
stórum hluta af þeim kostnaði sem
jarðgöngin myndu kosta. Þá eru
þetta samgöngubætur innan sveitar-
félagsins Fjarðabyggðar, sem er
hamlandi um margt í fjölkjarnasveit-
arfélagi, og myndi einnig bæta að-
gengi að Fjórðungssjúkrahúsinu í
Neskaupstað, FSN, sem þjónar öllu
Austurlandi.
Þessi mjög svo aðkallandi jarð-
göng myndu síðan verða fyrsti áfangi
að svokölluðum SAMGÖNGUM, sem
tengdu betur saman firði og hérað.
En meira um það síðar.
Í gang með Norðfjarðargöng!
Í gang með Norðfjarðargöng
Eftir Valdimar O.
Hermannsson » Leita þarf allra
leiða til þess að
framkvæmdir við
Norðfjarðargöng geti
hafist að ári liðnu, þegar
lokið hefur verið við
Héðinsfjarðargöng.
Valdimar O.
Hermannsson
Höfundur er m.a. bæjarfulltrúi
og oddviti Sjálfstæðisflokksins
í bæjarstjórn Fjarðabyggðar.
Á RÁÐSTEFNU á
vegum Norrænu ráð-
herranefndarinnar,
sem undirrituð sótti í
Kaupmannahöfn f.h.
Kvenréttindafélags Ís-
lands í lok nóvember,
var rætt um það hvern-
ig almenningur og
ráðamenn Norður-
landanna geta átt sem
greiðust og best sam-
skipti. Opnunarávarp
flutti Halldór Ásgrímsson fram-
kvæmdastjóri Norrænu ráðherra-
nefndarinnar og minnti hann gesti
ráðstefnunnar, sem allir komu frá
Norðurlöndunum, á einkenni lýð-
ræðis á Norðurlöndunum, þ.e. virkt
félagafrelsi og nálægð íbúa landanna
við ráðamenn. Sú nálægð sem al-
menningur hefur við yfirvöld er oftar
en ekki fengin með þátttöku í hags-
muna- og félagasamtökum hvers-
konar sem hver um sig vinna að mál-
efnum sem skipta félagana miklu
máli og þeir hafa aflað sér mikillar
þekkingar á.
Ráðamenn eru á hinn bóginn
nokkuð háðir þeirri þekkingu sem fé-
lagasamtökin hafa viðað að sér og því
er samstarf milli þessara aðila mik-
ilvægt. Ýmis samtök og stofnanir,
þ.m.t. Kvenréttindafélag Íslands, fá
til að mynda send frumvörp er
snerta þau málefni sem félögin vinna
að og gefst þeim kostur á að skila inn
umsögnum um frumvörpin auk þess
sem fulltrúar félaganna eru kallaðir
fyrir nefndir Alþingis þar sem sjón-
armið þeirra og sérfræðiþekking er
tíunduð frekar. Hinn svokallaði
„þriðji geiri“ eða „þriðja valdið“ er
því mikilvægur hlekkur í lýðræð-
ishefð Norðurlandanna.
Síðan efnahagshrunið varð á Ís-
landi fyrir um ári síðan hafa ráða-
menn seint þreyst á því að minna
þjóðina á þann mikla mannauð sem
er að finna hér á landi, þ.e. heilbrigða
og menntaða þjóð sem býr yfir mik-
illi þekkingu á fjölmörgum sviðum.
En mannauðurinn einn og sér er
einskis nýtur ef ekki eru skilyrði fyr-
ir fólk til að koma auði sínum í far-
veg, eins og t.d. í gegnum starf í fé-
lagasamtökum.
Á tímum sem þess-
um er vert að muna að
fólk sækir meira en
annars inn í fé-
lagasamtök og fé-
lagasamtökin þjóna
mikilvægum tilgangi í
efnahagslægðum. Í því
sambandi má nefna
hjálparsamtök á borð
við Rauða kross Ís-
lands og Mæðrastyrks-
nefnd.
Nú þegar fjár-
lagagerð stendur yfir bíða mörg fé-
lög milli vonar og ótta um að fjár-
hagslegur stuðningur við þeirra
félag verði skorinn niður. Með þess-
um greinarstúfi vill undirrituð minna
ráðamenn á það að í lýðræðisríkjum
Norðurlandanna er rík hefð fyrir því
að hafa frjáls félagasamtök með í
samráði þegar kemur að því að taka
ákvarðanir um framtíð og fram-
kvæmd mála er snerta borgarana.
Kvennasamtök hafa t.d. í gegnum
tíðina lagt grunninn að því að konur
fengu kosningarrétt, kjörgengi og
þar fram eftir götunum sem eflaust
hefði ekki verið tekið á dagskrá
stjórnmálamanna þeirra tíma. Enn í
dag eru það í flestum tilvikum konur
í áhrifastöðum, t.d. á þingi, sem
koma málefnum er varða konur og
börn sérstaklega á dagskrá.
Norræna ráðherranefndin hyggst
í framtíðinni styrkja samstarf sitt við
frjáls félagasamtök og leitar enn
meir en nú er gert eftir sér-
fræðiþekkingu þeirra. Það er ósk-
andi að Alþingi Íslendinga taki sömu
afstöðu nú þegar fjárlagafrumvarpið
liggur fyrir þinginu. Stöndum sterk-
an vörð um frjáls félagasamtök á Ís-
landi.
Sterk félagasam-
tök hluti af nor-
rænni lýðræðishefð
Eftir Halldóru
Traustadóttur
» Samvinna
stjórnvalda og
frjálsra félagasamtaka
eru hluti af sterkri
lýðræðishefð
Norðurlandanna.
Halldóra
Traustadóttir
Höfundur er framkvæmdastjóri
Kvenréttindafélags Íslands
Tilkynningar um messur á aðfangadag, jóla-
dag, annan jóladag og 27. desember verða
birtar í Morgunblaðinu 23. desember og
þurfa þær að berast í síðasta lagi 18. desem-
ber. Hefðbundinn stafafjöldi hefur verið auk-
inn um helming fyrir 23. desember.Tilkynn-
ingar um messur á gamlársdag, 1. og 3.
janúar verða birtar 30. desember og þurfa
þær að berast í síðasta lagi 28. desember. Hefðbundinn stafa-
fjöldi hefur verið aukinn um helming fyrir 30. desember.
Messur um jól og áramót