SunnudagsMogginn - 15.08.2010, Qupperneq 49

15. ágúst 2010 49
Þegar Annie vann að bókinni fór hún til
Guernsey og heimsótti hernámssafn
sem komið var upp á eyjunni í kringum
1955. Meðal safngripa var kassi af
uppskriftum, eða öllu heldur leiðbein-
ingum, um það hvað væri hægt að búa
til úr einföldum matvælum eins og
kartöflum, næpum og gulrótum.
– Hefur þú smakkað kartöfluhýð-
isböku?
„Já! Hún er hræðileg! Í guðanna
bænum ekki reyna að búa svoleiðis til.
Einhvern veginn fannst mér að ég þyrfti
að hafa prófað hana áður en ég færi út
um allt að kynna bókina. Þannig að ég
tók mig til, lagði kartöfluhýði í mót og
stappaði kartöflurnar og rauðbeðurnar
saman. Þetta var skelfilegt á bragðið.
Málið er líka það að á Guernsey á her-
námsárunum var ekki til neitt elds-
neyti til að elda þetta almennilega,
þannig að til þess að bakan verði eins
og hún var hjá þeim má maður bara
elda hana eins lítið og maður mögu-
lega kemst upp með. Og þetta er eins
og borða hveitilím nema hvað þetta er
enn verra á bragðið. En ég skil af
hverju fólk borðaði þetta, þetta fyllir
magann, en það er nákvæmlega engin
næring í þessu.“
Kartöflu-
hýðisbaka
kannski ekki alveg grein fyrir því að
henni yrði svona rosalega vel tekið. En
já, ég vona að hún hafi vitað það.“
– Hversu stórum hluta af bókinni var
lokið þegar þú tókst við?
„Þetta er erfið spurning. Hún var búin
með bókina en það var ekki sú bók sem
þú last.“
– Ég er bara að velta því fyrir mér
hversu stór hluti af sögunni og hug-
myndunum er frá þér?
„Sagan er hennar. Þegar hún seldi út-
gáfuréttinn fékk hún handritið til baka
frá útgefandanum ásamt löngum lista af
atriðum sem þurfti að endurskoða og
endurskrifa. Á þeim tímapunkti var hún
orðin veik og treysti sér ekki til þess að
byrja upp á nýtt. Þannig að hún hringdi
í mig og ég tók við. En það var ekki mitt
hlutverk að breyta sögunni eða ljúka við
hana heldur bæta við efni allt í gegn.
Þannig að ég á eitthvað á fyrstu síðunni
og eitthvað á þeirri síðustu og talsvert
þar inni á milli.“
Charles Lamb og Jane Austen
– Og fór þér að þykja jafnt vænt um
söguna og Mary Ann?
„Já, svo sannarlega, ég var heilluð af
þessari sögu, hver væri það ekki? Mary
Ann var búin að vera að tala um Guern-
sey í fjöldamörg ár og því meira sem ég
vissi um eyjuna og hernámið því heill-
aðri var ég. Og svo þegar hún varð veik
varð þetta að ástríðu af því að það að
vinna að þessu verkefni var eins og að
eiga samtal við Mary Ann. Og ég var
ákveðin í því að þessi bók myndi verða
eins góð og hún mögulega gæti verið af
því að hún var hennar og mig langaði að
heimurinn fengi að kynnast Mary Ann
og þannig gæti ég haldið áfram að tala
við hana.“
– Það eru svo skrýtnir og frábærir at-
burðir og persónur í bókinni, eru þær að
einhverju leyti sóttar í raunveruleikann?
„(Hlær) Ó já. Ég þekki margar af þess-
um persónum. (Hlær ennþá meira) Til
dæmis uppáhaldið mitt, hún Adelaide
Addison, þessi hræðilega kona. Ég veit
nákvæmlega á hverjum hún er byggð.
Alltaf á jólunum þegar ég var yngri,
fengum við hræðilega leiðinlega konu í
heimsókn. Hún sat í sófanum á meðan
við opnuðum jólagjafirnar okkar og sí-
endurtók að við skyldum nú njóta þess-
arar stundar á meðan við gætum af því
að heimsendir væri á næsta leiti. Hún
var ömurleg! Þegar ég les Bókmennta-
og kartöflubökufélagið heyri ég í Mary
Ann segja frá því þarna eru ótal litlar
sögur og viðburðir sem hún hefur sótt í
raunveruleikann og svo laumaði ég líka
nokkrum þarna inn sjálf.“
– Bókmenntaverkin sem talað er um í
sögunni, voru þau í uppáhaldi hjá Mary
Ann?
„Já, það eru þarna verk sem bæði hún
og ég höldum mikið upp á. Ég held að
Mary Ann hafi litið á þetta sem tækifæri
til að hvetja fólk til að lesa þau verk sem
hún elskaði. Eins og bréf Charles Lamb,
hún hélt mikið upp á hann og ég held að
þá staðreynd að skrif hans marka upp-
hafið á samskiptum Juliet og Dawsey
megi rekja til þess að henni fannst ein-
faldlega að allir ættu að lesa Charles
Lamb!“
– Er Dawsey Darcy?
„(Hlær) Já. Dawsey er reyndar mun
lægri en Darcy held ég. En þegar ég fékk
fyrstu útgáfu af handritinu frá Mary Ann
sendi hún mér útgáfu sem hún var að
vinna á tölvunni og á nokkrum stöðum
var Dawsey stafsett Darcy. Hún dáði
Jane Austen. Og við báðar. Það er engin
tilviljun að upphafsstafir Juliet Ashton
eru JA.“
Vinir og óvinir
– Heimsstyrjöldin virðist svo fjarri okk-
ur núna en samt eru þetta ekki svo mörg
ár síðan.
„Nei, einmitt. En þetta er allt annar
heimur. Í dag er erfitt að ímynda sér
hversu einangruð eyjan var, að það væri
hægt að skera svona gjörsamlega á öll
samskipti við umheiminn. Íbúar eyj-
arinnar voru bara í sínum eigin heimi
þarna í fimm ár. Ásamt mönnunum sem
héldu þeim föngnum.“
– Samskipti eyjarskeggja og Þjóðverj-
anna sem hernumdu eyna eru mjög for-
vitnileg..
„Já, þau eru það. Þetta voru óvinir en
samt þróast þarna sambönd og eftir D-
dag voru Þjóðverjarnir einangraðir á
eynni alveg eins og íbúarnir.“
– Er þá kannski kynslóð á Guernsey
sem á rætur sínar að rekja þangað og til
Þýskalands?
„Já, það varð gríðarleg fjölgun á fæð-
ingum óskilgetinna barna á þessum tíma
og mörg þeirra barna voru börn her-
námsmanna. Og ég held líka að þrátt
fyrir allt hafi samskiptin oft verið góð.
Þegar ég heimsótti Guernsey spurði ég
mann sem ég var að tala við út í þetta.
Hann var augljóslega of ungur til að hafa
upplifað hernámið en ég spurði hann
hvað móður hans hefði fundist um Þjóð-
verjana. Og hann svona skimaði í kring-
um sig, hallaði sér svo að mér og hvísl-
aði „Henni fannst þeir bara indælir.“
(Hlær) Þannig að það er margt í þessu.“
’
Í dag er erfitt að
ímynda sér hversu
einangruð eyjan var,
að það væri hægt að skera
svona gjörsamlega á öll
samskipti við umheiminn.
Höfundar bókarinnar, Annie Barrows og Mary Ann Shaffer. Annie býr í Kaliforníu og er barnabókahöfundur en vinnur um þessar mundir að sinni fyrstu „fullorðinsbók.“