Morgunblaðið - 16.03.2010, Qupperneq 11
Fréttir 11INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. MARS 2010
www.noatun.is
Nóttin
er nýjung í Nóatúni
Hringbraut Austurver Grafarholt
Nú er opið 24 tíma,
7 daga vikunnar
í þremur verslunum
Nóatúns
COKE
COKE LIGHT, 1 L
149
KR./1L
METROPOLE
KAFFIPÚÐAR
3 TEGUNDIR
289
KR./PK.
ALLRA
UPPÞVOTTA-
LÖGUR
169
KR./STK.
AF ÞVÍ tilefni að Atlantsolía hefur
opnað nýja bensínstöð við Byko í
Breidd í Kópavogi, hefur fyr-
irtækið ákveðið að styðja Kraft,
stuðningsfélag fyrir ungt fólk með
krabbamein. Munu 5 krónur af
hverjum seldum lítra á stöðinni í
eina viku renna til samtakanna.
Kraftur hefur á síðustu 10 árum
unnið ötult og óeigingjart starf í
þágu ungra einstaklinga sem
greinst hafa með krabbamein, sem
og aðstandenda þeirra. Samtökin
hafa komið að andlegum og fé-
lagslegum stuðningi, stuðlað að
endurhæfingu fyrir krabbameins-
greint fólk, sem og útgáfu á kynn-
ingarefni um krabbamein, svo fátt
eitt sé nefnt.
Unnur Pálsdóttir, Krafti, og Guðrún
Garðarsdóttir hjá Atlantsolíu.
Styrkir Kraft
DAGANA 18.-25. mars nk. stendur
Alliance francaise fyrir alþjóðlegri
viku franskrar tungu. Tilgangur
hennar er að minna á að franska er
móðurmál um 200 milljóna manna
um heim allan. Á dagskrá vikunnar
er m.a. ljósmyndasýning um konur í
Togo sem haldin er á fimmtudag
nk. kl. 17.30-19 í Alliance Francaise
í Tryggvagötu 18. Samhliða sýning-
unni verða sýndar heimildarmyndir
um stöðu kvenna í Afríku. Á laug-
ardaginn kl. 13.30-15 verður menn-
ing Haítí í brennidepli í Borg-
arbókasafninu í Tryggvagötu og á
fimmtudaginn 25. mars verður
franskur dagur haldinn í Norræna
húsinu kl. 9-11.30.
Alþjóðleg vika
franskrar tungu
HJÁ Aflinu á Akureyri, samtökum
gegn kynferðis- og heimilisofbeldi,
varð 14% aukning á einkaviðtölum
á árinu 2009 og árið á undan varð
94% aukning. Tvær nýjar starfs-
konur eru að hefja störf og mun
önnur starfa á Sauðárkróki.
Hjá Sólstöfum Vestfjarða, sjálfs-
hjálparsamtökum fyrir þolendur
kynferðisofbeldis, jukust komur
einstaklinga um 65% árið 2009 og
voru einstaklingsviðtölin um 70.
Sólstafir sinna miklu forvarn-
arstarfi og eru í samstarfi við Blátt
áfram, en sem dæmi þá hafa um 300
manns setið námskeiðið Verndari
barna og yfir 300 hafa setið fyr-
irlestra á undanförnum misserum.
Aukin þjónusta
GRÆN framtíð
hefur hafið sam-
starf við trygg-
ingafélögin
Sjóvá, VÍS,
Trygginga-
miðstöðina og
Vörð um end-
urnýtingu á
smáraraftækjum
sem berast vegna tjónamála.
Tryggingafélögin fá í hendur ýmis
tjónatæki frá viðskiptavinum sem í
flestum tilvikum eru ekki hæf til
notkunar. Hins vegar er hægt að
nýta hluti úr þeim fyrir framleiðslu
á öðrum raftækjum. Græn framtíð
mun annast flutning á tjónabúnaði
fyrir hönd tryggingafélaganna til
vottaðra endurvinnslufyrirtækja
erlendis sem tryggja ábyrga end-
urnýtingu á þeim.
Tryggingafélög
og endurnýting
STUTT
FRÉTTASKÝRING
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
TÍMABUNDIÐ bann við innheimtu
dráttarvaxta þýðir að í stað þess að
ógreidd krafa beri 16,5% vexti mun
hún bera almenna vexti Seðlabanka
Íslands sem eru 8,5% ef um óverð-
tryggða kröfu er að ræða og 4,8% ef
krafan er verðtryggð.
Í gær var lagt fram á þingi frum-
varp sem felur í sér tímabundið
bann við innheimtu dráttarvaxta.
Fyrsti flutningsmaður er Illugi
Gunnarsson alþingismaður, en þing-
menn úr öllum flokkum standa að
frumvarpinu. Frumvarpið felur í sér
að ekki verður heimilt að reikna
dráttarvexti frá gildistöku laganna
til 30. júní 2011. Frumvarpið á að-
eins við um einstaklinga. Áfram
verður heimilt að innheimta drátt-
arvexti hjá fyrirtækjum.
Dráttarvextina greiðir skuldari til
kröfuhafa, en ekki til innheimtufyr-
irtækja sem taka að sér að inn-
heimta ógreiddar kröfur. Kröfuhaf-
ar geta verið fjármálastofnanir,
fyrirtæki, félög eða einstaklingar.
Illugi sagðist hafa velt fyrir sér að
takmarka niðurfellingu skulda við
fjármálastofnanir, en á það hefði
verið bent að slík ráðstöfun fæli í sér
mismunun. Niðurstaðan hefði því
verið sú að binda þetta við allar teg-
undir skulda. Þar á meðal til van-
skila einstaklinga vegna skatta til
ríkis og sveitarfélaga. Illugi sagði að
vextir væru óeðlilega háir og þó að
dráttarvextir væru felldir niður
fengju kröfuhafar eftir sem áður
góða ávöxtun á kröfur sínar.
Í 7. gr. laga um vexti og verð-
tryggingu segir að ef atvik, sem
varða kröfuhafa og skuldara verður
ekki um kennt, valda því að greiðsla
fer ekki fram skal ekki reikna drátt-
arvexti þann tíma sem greiðslu-
dráttur verður af þessum sökum.
„Færa má fyrir því rök að þær að-
stæður sem nú eru upp megi í mörg-
um tilvikum rekja til aðstæðna sem
skuldarar gátu ekki haft nokkra
stjórn á. Hér varð efnahagshrun,
gengishrun sem hefur margfaldað
lán í erlendri mynt, verðbólguaukn-
ing sem hefur hækkað verðtryggð
lán, kaupmáttur hefur rýrnað, verð-
lag hækkað og atvinnuleysi hefur
aukist. Þessum atburðum höfðu ein-
staklingar og heimili í landinu enga
stjórn á eða gátu haft áhrif á og því
er frumvarpið í samræmi við þá
hugsun sem fram kemur í fram-
angreindu undanþáguákvæði 7. gr,“
segir í greinargerð með frumvarp-
inu.
Dráttarvextir oft felldir niður
Guðjón Rúnarsson, framkvæmda-
stjóri Samtaka fjármálafyrirtækja,
er jákvæður gagnvart frumvarpinu.
Hann segir að þegar staða fjármála-
fyrirtækja sé svona erfið bæti inn-
heimta dráttarvaxta ekki stöðuna.
Hann bendir einnig á að við skuld-
breytingu hjá einstaklingum og fyr-
irtækjum hafi dráttarvextir oft verið
felldir niður.
Sigurður Arnar Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Intrum, sagði ljóst að
niðurfelling dráttarvaxta kæmi til
með að stuðla að því að erfiðara yrði
að innheita skuldir. Þetta hefði nei-
kvæð áhrif á rekstur fyrirtækja sem
þyrftu á því að halda að viðskipta-
kröfur innheimtust. Sigurður sagði
að ástæða þess að skuldir færu í van-
skil væru ekki bara fjárhagserfið-
leikar skuldarans. Í sumum tilvikum
væri um að ræða gleymsku eða
ágreining. Rökin sem færð væru fyr-
ir því að fella niður dráttarvexti ættu
því alls ekki við um allar kröfur í
vanskilum. Sem betur fer væri það
svo að meirihluti heimila næði að
standa við skuldbindingar sínar
þrátt fyrir þetta erfiða ástand.
Vextir fara niður í 8,5%
Niðurfelling dráttarvaxta mun hægja á innheimtu skulda að mati framkvæmda-
stjóra Intrum Samtök fjármálafyrirtækja eru jákvæð gagnvart breytingunni
Morgunblaðið/Golli
Fé Vextir hafa lengi verið háir hér á landi en þeir hafa þó farið lækkandi.
Bann við innheimtu dráttarvaxta
þýðir að í stað þess að innheimta
16,5% dráttarvexti verða inn-
heimtir 8,5% vextir ef um óverð-
tryggða kröfu er að ræða.
Dráttarvextir frá 1999
des. 2000
24,0%
28%
26
24
22
20
18
16
‘99 ‘01 ‘03 ‘05 ‘07 ‘09 ‘10
jan. 1999
16,5%
júlí. 2008
26,5%
mars. 2010
16,5%
Dráttarvextir, sem eru ákveðnir af
Seðlabanka, hafa lækkað mikið á
síðustu mánuðum. Fyrir ári voru
þessir vextir 25%, en þeir eru
núna 16,5%. Fara þarf 11 ár aftur í
tímann til að finna svo lága drátt-
arvexti. Almennir verðtryggðir
vextir eru núna 4,8% en voru
6,3% fyrir tveimur árum.
Illugi Gunnarsson alþing-
ismaður segir að vextir séu enn
alltof háir hér á landi. Þeir ættu að
vera á bilinu 0,5-1%. Hann segir að
það þurfi að hafa í huga að fyrir
hrun hafi heimilin á Íslandi verið
þau skuldsettustu í heimi. Staðan
hafi ekki batnað síðan. Hann segir
að sú hætta sé fyrir hendi þegar
heimilin þurfi að verja svona
stórum hluta tekna sinna í fjár-
magnskostnað, að þetta fari að
hafa neikvæð áhrif á eftirspurn í
hagkerfinu. Það geti haft í för með
sér mjög hættulegar afleiðingar.
Með tímabundnu afnámi drátt-
arvaxta sé stigið eitt skref í þá átt
að draga úr fjármagnskostnaði
heimilanna í landinu.
Dráttarvextir eru háir en hafa lækkað mikið