Saga - 2003, Side 58

56
EGGERT ÞÓR BERNHARÐSSON
ekki boðið gestum að snerta gripi, skortur á munum setur t.d. sýn-
ingunni Akureyri — bærinn við Pollinn „skorður og varðveislusjón-
armiðið setur þeim munum sem þó eru á sýningunni þröngar
skorður. „Ekki snerta" er í raun mjög erfið stefna þegar hluti af því
að upplifa fortíðina er að snerta muninn og prófa hann. (Þannig
klæjar börnin í finguma að prófa gamla peningakassann í þeim
hluta sýningarinnar sem fjallar um verslunarsöguna!!)"108 í safn-
kennslu Minjasafnins á Akureyri hefur verið reynt að koma til móts
við krakkana með því að virkja heyrnar- og lyktarskyn þeirra.
Tölvur með gagnabönkum og uppflettiefni em sjaldgæfar en
finnast þó.109 Aðeins á örfáum stöðum var boðið upp á spurninga-
leik með verðlaunum.110 En að öðm leyti fer lítið fyrir gagnvirkni á
sýningum, þar sem gesturinn reynir t.d. við þrautir eða spuming-
ar.* * 111 Af þeim sýningum sem hér er fjallað um virðist ekki finnast
snertiskjár nema á margmiðlunarsýningu Fræðslumiðstöðvar þjóð-
garðsins á Þingvöllum. Þar er boðið upp á leiðsögn á þremur
tungumálum og beitt nýjustu tækni en skjáupplausn mætti vera
betri og myndanotkun markvissari.112 Þannig em sýningar al-
mennt ekki mjög langt komnar í tæknivæðingu. í mörgum tilvikum
veldur fjárskortur því að ekki er hægt að nýta fleiri miðlunarmögu-
leika.113 Vilji safnafólks er ömgglega víða fyrir hendi. Það er helst
Orkuveitu Reykjavíkur geta gestir sett af stað eftirmynd af vatnsaflsvirkjun
og þar gefst þeim einnig kostur á að klifra upp í rafmagnsstaur. Á margmiðl-
unarsýningunni í Geysisstofu er hægt að skynja jarðskjálfta og á sýningunni
Sauðfé ísögu þjóðar í Sauðfjársetrinu er „vísindahorn" með smásjá og ýmsum
gripum sem má skoða en auk þess er þar „bókasafn" sem gestir geta nýtt sér.
108 Hanna Rósa Sveinsdóttir, „Frá vettlingum til vísakorta", bls. 101.
109 T.d. á sýningunni Handritin. Saga handrita og hlutverk um aldir í Þjóðmenning-
arhúsinu, Sjóminjasafninu á Húsavík, Hvalamiðstöðinni á Húsavfk, Galdra-
sýningu á Ströndum og á sýningunni Sauðfé í sögu þjóðar í Sauðfjársetrinu á
Ströndum.
110 Á sýningunni Sauðfé ísögu þjóðar í Sauðfjársetrinu á Ströndum og í Safni Jóns
Sigurðssonar á Hrafnseyri.
111 Á ágætri heimasíðu Galdrasýningar á Ströndum er þó ýmislegt sem nálgast
þetta, sbr. vefslóð: http://www.vestfirdir.is/galdrasyning. — f Minjasafni
Orkuveitu Reykjavíkur er rafþraut sem gestir glíma við.
112 Gunnar Karlsson og Sverrir Jakobsson bentu sérstaklega á ómarkvissa
myndanotkun í umfjöllun sinni um þessa sýningu, sjá: DV 6. sept. 2002, bls.
14. („Ný tækni — gömul saga")
113 Á Minjasafninu á Akureyri réð t.d. fjárskortur því að engin margmiðlun var