Saga - 2003, Síða 105
OREIGAR OG UMRENNINGAR
103
og fylgja þar allstrangar kvaðir um ómagaframfærslu
111 bundin var við ættina og segir þar:
frem skipa ég Ormi, Skúla og Sumarliða að halda ómaga ævin-
ie8a sérhverjum þeirra af Skarðsverjaætt á Staðarholti, Garps-
dal 0g Vatnshorni þeim sem mest þurfa. Skal sá ómaganum
t'alda, sem jarðirnar eignast og svo skipa ég mínum löglegum
erfingjum, að ómagi skal fæðast ævinlega á öllum þeim höfuð-
°lum, er þeir erfa eftir mig, á Skarði, Hatey, Galtardalstungu.
kuiu þejr vera af Skarðsverjaætt. Enn af Möðruvellingaætt á
Vloðruvöllum, Lögmannshlíð, Ásgarðsbrekku, Sjávarborg,
viarstöðum, Ásgeirsá. En Páls ætt Þorvarðarsonar á Eiðum,
jarðvík og Ketilsstöðum. En af ætt Gísla bónda á Mörk og
al undir Eyjafjöllum. Skipa ég, að þeir fái átta álnir vaðmáls
a hverjum XII mánuðum, hverjum fyrir sig. Skipa ég mínum
°glegum erfingjum að halda þessa mína skipan stöðuga sem
gr ^ lestamentum inniheldur.29
iu . u§Sanlegt að hér sé verið að koma til móts við fjarskyldari ætt-
kom Sern v°ru bornir til arfs en voru Lofti engu að síður riá-
re , lr' ^átti á þennan hátt milda áhrifin af ósveigjanlegum erfða-
ingi Einnig má hugsa sér að með þessum ráðstöfunum sé höfð-
Han 9 ^Una fYrir f°rna vináttu og atfylgi, enda var forsjá fylgis-
nria og rausn hluti af sjálfsmynd miðaldahöfðingjans.30
skjalf2^3 ma rar> fyrir ómagaframfærsla hafi verið enn víðar en
Veist er' þar sem ekki hafa allar heimildir þar að lútandi varð-
og r Á est ilefur geymst af slíkum heimildum úr Skaftafellssýslum
^afa^,Ur ^er vafaiffið tilviljunarkennd heimildavarðveisla. Kristbú
4kv V*nfanlega verið jafnútbreidd í öðrum landshlutum og þar.
0g ^ } Um skyldur að hýsa og halda fátæklinga bæði til langframa
d$rni °rf|átíðum er að finna í máldögum kirkna og kristbúa.31 Gott
að Sn -V111 flmaf,undna framfærslu er að finna í máldaga kirkjunnar
Pakonufelli en þar segir:
30 GgrIV' nr' ^46-
sta^j ^khoff, Verwandte, Freunde und Getreue, bls. 203-217. Althoff ræðir sér-
ga 6®a um veislur sem tæki til þess að halda saman hóp í pólitískum til-
„Gió' sfík tækifæri skiptust menn á gjöfum. Sjá einnig: J. Bazelmans,
31 Of [j|S ant* ,ffefolgschaft"".
192- ' nr’ 42' bls' U5-149, bls. 162; nr. 182, bls. 233-234; nr. 190, bls. 242; nr.
233^ 28?; nr. 259; nr. 419-449, bls. 552 og bls. 582; nr. 519. — D1 V, nr.