Fréttablaðið - 06.10.2011, Blaðsíða 22

22 6. október 2011 FIMMTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
við hlustum!
HAFKALK
Trúmál
Bjarni Karlsson
prestur og
varaborgarfulltrúi
HALLDÓR
F
réttablaðið sagði frá því í gær að Matvælarannsóknir
Íslands (Matís), opinbert hlutafélag sem heyrir undir
sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytið, hefði sótt um
300 milljónir króna í svokallaðan IPA-styrk frá Evrópu-
sambandinu. Peningarnir eru ætlaðir til tækjakaupa
þannig að Matís geti framkvæmt ýmsar lögbundnar mælingar
í þágu matvælaöryggis.
Ný matvælalöggjöf, sem er hluti EES-samningsins, tekur
gildi um næstu mánaðamót og það er til að geta uppfyllt skilyrði
hennar sem Matís sækir um styrkinn.
Styrkumsóknin er óneitanlega
athyglisverð í ljósi þess að Jón
Bjarnason landbúnaðarráð-
herra, sem fer með hundrað
prósenta eignarhlut ríkisins
í Matís, hafði látið það boð út
ganga að stofnanir sem heyrðu
undir landbúnaðarráðuneytið
ættu að láta það ógert að sækja
um IPA-styrki. Ráðherra talaði raunar alls ekki fallega um þessa
styrki, kallaði þá andlýðræðislega og „fémútur“ á Búnaðarþingi
í vor.
Fréttablaðið fékk að vita að ráðherrann hefði fundað með for-
svarsmönnum Matís vegna styrkumsóknarinnar. Þeir sem voru á
fundinum vildu hins vegar lítið tala um hann. Sumir af stjórnar-
mönnum Matís voru jafnvel á því að hann hefði alls ekki farið
fram. Bjarni Harðarson, upplýsingafulltrúi ráðherrans, staðfesti
þó að lokum að fundurinn hefði verið haldinn. Hann segist alls
ekki hafa upplifað það svo að ráðherrann hafi á fundinum veitt
forsvarsmönnum Matís ákúrur vegna umsóknarinnar.
Jón Bjarnason setur sig með öðrum orðum ekki upp á móti því
að Matís, sem heyrir undir hann, sæki um IPA-styrkinn. Enda
væri það svolítið skrýtið ef ráðherrann færi að reyna að þvælast
fyrir því að fyrirtækið gæti uppfyllt skilyrði laga sem hann mælti
fyrir sjálfur á Alþingi í fyrravor.
Það væri líka sérkennilegt ef sá maður á Íslandi sem mest
og oftast talar um matvælaöryggi (að Haraldi Benediktssyni
kannski undanskildum) væri á móti því að gera Matís kleift að
sinna þeirri lögbundnu skyldu sinni að mæla til dæmis skordýra-
eitur og varnarefni í matvælum.
Sömuleiðis hefði það verið furðulegt að ráðherrann hefði sett
sig upp á móti þessari styrkumsókn Matís, í ljósi þess að fyrir-
tækið og forverar þess, rannsóknastofnanir á vegum ríkisins,
hafa fengið hundruð milljóna króna í styrki frá Evrópusamband-
inu frá því að EES-samningurinn tók gildi. Matís sótti á síðasta
ári um 25 slíka.
Andstöðuleysi Jóns Bjarnasonar við styrkumsókn Matís afhjúp-
ar hins vegar tal hans um vondu múturnar frá ESB sem innan-
tómt og hræsnisfullt píp. Sem er undirstrikað enn frekar af þeirri
staðreynd að sjálfur stýrði Jón einu sinni ríkisstofnun sem sótti
um og fékk drjúga ESB-styrki, nefnilega Háskólanum á Hólum.
En þá hétu þeir auðvitað ekki mútur.
Fyrirtæki sem heyrir undir landbúnaðarráð-
herrann sækir um ólýðræðislegar fémútur.
Innantómt píp
Nú hefur borgarráð ályktað í hinu lang-dregna og sérstaka máli er varðar sam-
skipti reykvískra skóla við trú- og lífsskoð-
anafélög. Það góða er að niðurstaðan felur
í sér samráðsferli sem skuli fara fram. Þar
með er viðurkennt að það þurfi að ræða þessi
mál betur á breiðum faglegum og félagsleg-
um grundvelli.
Eins ber að fagna því að nú eru reglurnar
settar af borgarráði sjálfu en ekki af mann-
réttindaráði, og málefninu vísað til Skóla- og
frístundasviðs þar sem það á betur heima,
um leið og mannréttindaráð hefur sínu
mikilvæga eftirlitshlutverki að gegna.
Reglurnar sem nú hafa verið samþykktar
bera ekki með sér þóttann og andúðina sem
upphaflegur texti mannréttindaráðs fól í sér
og margt hefur verið fært til betri vegar.
Reiknað er með prestum sem fagmönnum í
hópi annarra fagmanna í tengslum við sorg-
arúrvinnslu. Gert er ráð fyrir því að sóknar-
kirkjur standi áfram við hlið annarra félaga
sem bjóða börnum hollar tómstundir í skóla-
hverfinu er kemur að kynningarmálum. Ekki
er lagt bann við ferðum fermingarbarna
með kirkjum sínum og fleira gott mætti
nefna. Auk þess er áfram í textanum sú klára
afstaða sem enginn deilir um að skólinn sé
ekki vettvangur trúboðs og að allir sem hann
heimsækja geri það á forsendum skólans.
Þrennt þarf að ræða í samráðsferlinu að
minni hyggju:
Viljum við samnýta skólahúsnæði úti í
hverfunum með íþróttafélögum, skátum og
tónskólum en hafna samvinnu við sóknar-
kirkjur á því sviði eins og gert er ráð fyrir
í nýju reglunum?
Viljum við hafna þeirri menningargjöf
sem Gídeonmenn hafa fært 10 ára börnum
í meira en 60 ár með því að afhenda Nýja
testamenntið eða eigum við að finna til-
boði þeirra hæfilegan farveg á forsendum
skólans?
Viljum við banna börnum þátttöku í
helgisiðum og athöfnum er þau heimsækja
sóknarkirkjuna í hverfinu sínu? Hvernig
líður okkur með það að banna barni að
signa sig eða segja Faðirvorið sem því
hefur verið kennt?
Í þessu öllu þarf að gæta hófs og það er
hlutverk okkar sem samfélags.
Með afgreiðslu málsins hefur borgarráð
sýnt ábyrgð sem lýðkjörið yfirvald og
vísað þessu umdeilda máli í ásættanlegan
farveg þar sem upplýst og vönduð umræða
getur átt sér stað. Markmið okkar er að
umfaðma fjölbreytileika mannlífsins í
einingu. Lausnin mun finnast í röklegu
samtali, faglegu samráði og gagnkvæmri
háttvísi.
Ásættanlegur farvegur
Tilvistarheimspekin
Alþingismönnum er stundum legið á
hálsi fyrir tilgangslítið hjal um fánýta
hluti. Ekki skal lagt mat á það hér en
í gær var þó heimspekin í hávegum
höfð í ræðustól þings. Í umræðum
um staðgöngumæðrun kaus Pétur
H. Blöndal að beina málinu inn á
lendur heimspekinnar, varaði reyndar
við því að slíkt væri í vændum.
Hann spurði Sigríði Ingibjörgu
Ingadóttur að því hvorn kostinn
hún heldur kysi: að vera til og
þekkja ekki uppruna
sinn, eða vera ekki til
og þekkja upprunann
í þaula. Ekki stóð á
svarinu, því Sigríður
Inga taldi víst að þar sem hún væri til,
veldi hún frekar fyrri kostinn. Cogito,
ergo sum.
Tilfinningaheimspekin
Ekki voru allir á tilvistarlegu nótunum
í umræðunum, en óhætt er að segja
að tilfinningar hafi dropið af hverju
orði sumra þingmanna. Þannig voru
rök Kristjáns L. Möller fyrir
heimilun staðgöngumæðra
þau að hann ætti sér enga
ósk heitari en þá að allir
fengju að upplifa það
að fjórtán mánaða
barnabarn segði
hæ afi, vinkaði
og kyssti bless.
Nú þarf Kristján bara að setja lög um
málið og tryggja þessi mannréttindi.
Hagsmunaheimspekin
Hagsmunasamtök heimilanna neita
að vera með í sérfræðingahópi for-
sætisráðuneytisins. Ástæðan er sú að
þeim finnst um leikrit að ræða, því
ekki hafi verið tekið tillit til sjónarmiða
samtakanna í fyrri hópum. Einnig
virðist nokkur kergja með það að
forsætisráðherra tilkynnti um nýja
hópinn og þátttöku samtakanna
að þeim forspurðum. Hagsmunum
hverra þjónar það að taka ekki þátt
í öllum mögulegum úrlausnum
á efnahagsvandanum? Varla
heimilanna. kolbeinn@frettabladid.is
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN