Fréttablaðið - 02.12.2011, Blaðsíða 20

20 2. desember 2011 FÖSTUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
S
kotárás vegna uppgjörs í undirheimum Reykjavíkur
hefur réttilega vakið mikla athygli og ekki síður gríðar-
legt vopnabúr sem lögreglan fann hjá meðlimum glæpa-
klíku sem talin er viðriðin árásina. Klíkubræður hafa
verið settir í gæzluvarðhald vegna rannsóknar málsins.
Enginn dó reyndar eða slasaðist í árásinni; byssumaðurinn hitti
ekki. Flestir vona samt sjálfsagt að skotmaðurinn fái þungan dóm
fyrir tilraun til manndráps.
Í fyrrakvöld hafði annar maður uppi tilburði til að drepa fólk.
Sá var bæði undir áhrifum áfengis og fíkniefna og ók úr Borgar-
nesi í átt til höfuðborgarinnar á
allt að 150 kílómetra hraða áður
en lögreglan náði að stöðva hann
í Hvalfjarðargöngunum með því
að sprengja eitt dekkið á bíln-
um. Enginn dó eða slasaðist, en
það er ekki ökumanninum að
þakka.
Reynslan segir okkur að
bæði réttargæzlukerfið og
almennings álitið muni líkast til taka með ólíkum hætti á brjál-
æðingnum með byssuna og brjálæðingnum á bílnum. Samt er
ekki auðvelt að færa rök fyrir því að byssumaðurinn sé meiri
ógn við líf og heilsu almennings en ökumaðurinn. Ef eitthvað
er sýna atvinnuglæpamenn oft þá tillitssemi að reyna frekar að
drepa aðra glæpamenn en saklausa borgara. Hver sem er getur
hins vegar týnt lífinu eða örkumlazt fyrir lífstíð af því að hann
lendir fyrir tilviljun í vegi útúrdópaðs ökuníðings.
Það er eitthvað einkennilegt við mismunandi viðbrögð við
manndrápstilburðum með hnefum eða vopnum og með öku-
tækjum. Sá sem gengur um miðbæinn, sveiflar öxi eða hafna-
boltakylfu í kringum sig og hótar að drepa fólk er tekinn úr
umferð; settur í varðhald eða vistaður á viðeigandi stofnun. Hins
vegar lesum við býsna oft fréttir um að einn og sami maður hafi
verið tekinn ofurölvi undir stýri í tvígang sömu helgina, jafnvel
sama kvöldið. Sá er oft með í höndunum eins til tveggja tonna
morðvopn sem getur náð 200 kílómetra hraða.
Jafnvel þegar menn verða valdir að dauða fólks og örkumlum,
ölvaðir eða dópaðir undir stýri, er algengur dómur ökuleyfis-
svipting í fáein ár og skilorðsbundið fangelsi í nokkrar vikur eða
mánuði. Menn sem eru alvarleg ógn við öryggi samborgaranna
eru ekki teknir úr umferð.
Reyndar er vert að nefna að ekki eru allir ökuníðingar fullir
eða undir áhrifum fíkniefna. Heilinn í þeim virkar samt eins og
þeir hafi tekið eitthvað inn. Ekki sízt hjá einhverjum hópi ungra
karlmanna er ofsaakstur nánast viðurkennd hegðun og þykir ein-
hvers konar manndómsvígsla að vera tekinn af löggunni fyrir að
stefna lífi og limum náungans í hættu.
Í Fréttablaðinu í dag er haft eftir lögreglumönnum að akstur
undir áhrifum fíkniefna færist í vöxt og sé að verða algengari en
ölvunarakstur. Raunar er lítill munur á þessu tvennu, en þróunin
er áhyggjuefni, rétt eins og vaxandi ofbeldi í undirheimunum.
Löggjafinn og dómstólar ættu að bregðast við henni með því að
sjá til þess að brjálæðingarnir á bílunum fái þunga dóma, ekki
síður en brjálæðingarnir með byssurnar.
1. 2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
15.
16.
23.
24.
25.
15.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
HALLDÓR
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN
Spurningin um tilvist Guðs eða tilvist hins illa er ekki knýjandi í trúmála-
umræðu dagsins. Trúarspurningar sam-
tímans snúast fremur um sýn okkar á hið
góða samfélag og um hlutverk og rými hins
trúarlega innan þess. Um þetta fjallar sam-
talið um kirkju og skóla í höfuðborginni.
Deilur um ákvörðun mannréttindaráðs
Reykjavíkur endurspegla ágreining um
sýnina á hið góða samfélag. Ekki er deilt
um trúarbragðafræðslu. Námskrá grunn-
skóla er skýr og henni er fylgt eftir efnum
og aðstæðum á hverjum stað. Deilurnar
standa um þann félagslega umbúnað sem
trú og trúariðkun nemenda er sniðið af
skóla og menntayfirvöldum.
Aðgerðir borgarinnar beinast að því
starfi trúfélaga með börnum og unglingum
sem getur flokkast sem boðun og skarast
við tíma og rými skólans. Hér má nefna
fermingarstarf sem krefst sveigjanleika frá
hefðbundnu skólastarfi og tilboð um kirkju-
starf í skipulögðum frístundum skólabarna.
Barna- og æskulýðsstarf kirkjunnar
byggir á þeirri sýn að trúin sé eitt af því
mikilvæga í lífi manneskjunnar og þar
með í samfélaginu. Gagnrýna má borgar-
yfirvöld fyrir að taka trúna út fyrir ramm-
ann og setja önnur viðmið fyrir tengsl trú-
félaga og skóla en íþróttahreyfinga, skáta
og tónlistarskóla.
Þjóðkirkjan er stærsta trúfélagið í
Reykjavík og á landinu öllu. Að mörgu leyti
hefur kirkjan gengið hreint til verks. Hún
hefur markað sér stefnu um aðgreiningu
fræðslu sem er á ábyrgð skólans og boðun-
ar sem kirkjan sinnir. Forsvarsmenn sókna
og hverfisskóla hafa einnig nálgast málið af
ábyrgð og virðingu fyrir ólíkum sjónar-
miðum og fundið leiðir til að umgangast hið
trúarlega sem hluta af fjölbreytileika sam-
félagsins.
Samtalið um hið góða samfélag og hlut-
verk trúarinnar heldur áfram í kirkju,
skóla og borg. Áskorunin er að draga úr tor-
tryggni og efla traust. Aðferðin er samtal
og hlustun með visku og skilningi.
Samtal um trú og samfélag
Trúmál
Árni Svanur
Daníelsson
prestur
Kristín Þórunn
Tómasdóttir
prestur
Barna- og æskulýðsstarf
kirkjunnar byggir á
þeirri sýn að trúin sé eitt af því
mikilvæga í lífi manneskjunnar
og þar með í samfélaginu.
Hver er munurinn á óðum byssumanni og
ökuníðingi undir áhrifum fíkniefna?
Byssa eða bíll?
Í verðlaun er vegleg
gjafakarfa að verðmæti
5.000 kr. frá Te og kaffi .
Flókið svar
Eygló Harðardóttir, þingmaður Fram-
sóknarflokksins, lagði fram skriflega
fyrirspurn á Alþingi til efnahags- og
viðskiptaráðherra 4. október. Hún vill
fá að vita hvort fjármögnunarfyrir-
tæki séu í raun réttmætir eigendur
bíla sem fólk þarf að gera skil í
skattframtölum. Eygló spyr einnig
hvaða úrræði stjórnsýslan hafi
til að bregðast við ef um brot
sé að ræða. Líklega bíða
margir spenntir eftir svari
ráðherra en þeir þurfa að
bíða nokkra hríð enn, því
tilkynnt hefur verið að svar
frestist á ný og berist ekki
fyrr en 5. desember.
Mikilvæg spurning
Fyrirspurn Eyglóar er dæmi um
hve mikilvægu hlutverki óbreyttir
þingmenn stjórnarandstöðunnar geta
gegnt. Málið varðar tugþúsundir fólks
og getur gjörbreytt fjárhagsstöðu
þess til muna. Samkvæmt þing-
sköpum skal skriflegum fyrirspurnum
svarað eigi síðar en 15 dögum eftir
að þær hafa verið samþykktar.
Svo flókið mál getur þurft lengri
tíma til úrvinnslu
en sé svarið
afgerandi er
vel þess virði
að bíða.
Viðkvæm lund
stjórnarandstöðu
Stjórnarandstæðingar keppast
nú hver um annan þveran við að
jesúsa sig yfir stöðu Jóns Bjarna-
sonar, sjávarútvegs- og landbúnaðar-
ráðherra, og þýfga hvern ráðherrann
á fætur öðrum um yfirlýsingar og
tala í vandlætingartón um stöðuna.
Merkilegt hefur verið að fylgjast með
þessum ummælum en varla getur
það skipt stjórnarandstæðinga
höfuðmáli hvort þessi eða
hinn stjórnarliðinn
situr í ráðherrastóli,
eða hvað?
kolbeinn@frettabladid.is