Morgunblaðið - 06.09.2010, Blaðsíða 19

Morgunblaðið - 06.09.2010, Blaðsíða 19
syni þakkir að gjalda á kveðju- stund. En mér var Oddur enn fleira og persónulegra. Hann var mér góður samstarfsfélagi um eina tvo áratugi og fyrirmynd um margt. Þó kynnt- ist ég honum e.t.v. ekkert meira en gengur og gerist meðal vinnu- félaga. Síðan gerðist það sem ég vil einkum þakka fyrir á þessari kveðjustund. Það hófst með þeirri gæfu minni – og vissulega líka þeirra hjóna Odds og Díu – að þau ventu kvæði sínu í kross fyrir nokkrum misserum, yfirgáfu Vest- urbæinn þar sem þau áttu rætur og fluttu á Álftanesið; og það þótt nes- ið væri að sökkva í skuldafen, enda ekki rismikið yfir sjávarmáli. Hér höfðum við Helga búið í hálfan fjórða áratug þegar þau hjón námu land í næsta nágrenni við okkur. Samskiptin hófust aftur en þó hægt. En svo fyrir tæpu ári urðu þáttaskil í mínu lífi sem urðu mér erfið með veikindum og andláti Helgu konu minnar. Þá létu þau Oddur og Día ekki á sér standa og réttu mér hlýja hjálparhönd. Það voru ekki margir dagarnir sl. vetur sem hófust ekki með göngu okkar Odds hringveginn um nesið okkar og spjalli yfir kaffisopa og kræs- ingum á fallegu heimili þeirra hjóna með dagskímuna umhverfis Keili fyrir augunum. Þessi samvera réð úrslitum um að ég komst yfir minn erfiðasta hjalla. Síðan snerist dæmið við: Ég fór í hlutverk þess sem reynir að örva og gleðja þegar heilsu Odds fór skyndilega að hraka. Réttara er að segja þau hjón og ég skiptumst á hvatningu og uppörvun. Fyrir umhyggju Odds í minn garð verð ég eilíflega þakklátur. Día syrgir góðan mann. Þorkell Helgason. Oddur og Día leiddust alltaf. Það var í einni kvöldgöngunni fyrir rúmum tuttugu árum að þau komu við hjá foreldrum mínum á Tóm- asarhaganum og spurðu hvort þau vildu ekki kaupa hús. Húsið þeirra við Faxaskjól 4. Foreldrar mínir hlýddu. Sjálf fluttu Oddur og Día inn í Faxaskjól 10, og þar með hófst vinátta okkar Odds. Við höf- um ekki séð eftir því. Ég fór að venja komur mínar í F10. Sat við gluggann og starði út á hafið með Díu, Oddur færði okk- ur kaffi og með því, stöku sinnum vínglas með ostabakka sem hann hafði verið lengi að dunda sér við að skreyta. Við spjölluðum um allt milli himins og jarðar. Oddur var skemmtilegur, vel les- inn, fluggreindur og vinalegur. Ör- látur og fyndinn og mér þótti vænt um hann. Ekki spillti fyrir að hann var pabbi hennar Gunnu vinkonu, eða Gunnu Odds eins og hún er oft- ast kölluð af mér og mínum. Eitt sinn hringdi Gunna í mig, og bað mig að koma eins og skot yfir í F10. Þegar ég kom stóð hún stolt við hlið föður síns, hélt utan um hann og sagði hátt og skýrt: „Pabbi var að drepa rottu, hér með verður hann kallaður faðir minn, rottub- aninn mikli!“ Oddur benti mér á morðvopnið. Grænn glersteinn. Mér fannst þetta töff, mamma mín drepur mýs með eter, en Oddur Ben. rottur með glersteinum. Við vorum hreyknar báðar tvær og hann glaður Ég mun sakna þess að sjá þau ekki lengur leiðast á kvöldgöngu í Faxaskjólinu og sjá þau vinka til þeirra sem standa við eldhúsglugg- ann í Faxaskjólinu. Og horfa út á sjóinn. Elsku Día, Gunna mín og Kata: ég sendi ykkur öllum mínar dýpstu samúðarkveðjur. Þorgerður Sigurðardóttir. Kveðja frá félagi tölv- unarfræðinga Fallinn er frá fyrsti heiðursfélagi í Félagi tölvunarfræðinga, Oddur Benediktsson. Oddur er af mörgum talinn guðfaðir tölvunarfræðinnar á Íslandi. Með hæglæti sínu og yfirvegun var Oddur óþreytandi við að leið- beina nemendum sínum og með einlægum áhuga smitaði hann okk- ur sem numum hjá honum. Í fagi sem breytist jafn ört og tölvunar- fræði var Oddur stöðugt að fylgjast með og endurnýja þekkingu sína. Á löngum og farsælum kennslu- ferli hefur meirihluti tölvunarfræð- inga í landinu numið hjá Oddi. Oddur var gerður að heiðurs- félaga í Félagi tölvunarfræðinga 1997 fyrir einstakt framlag til fags- ins. Við kveðjum nú góðan félaga með söknuði og sendum aðstand- endum einlægar samúðarkveðjur. Fyrir hönd Félags tölvunarfræð- inga, Ólafur Tr. Þorsteinsson, formaður. Síminn hringir síðla kvölds. Tengdasonur minn lætur vita, að Oddur Benediktsson sé látinn. Ótal minningabrot svífa um hugann líkt og myndir á tölvuskjá. Ég flyst 46 ár aftur í tímann, er þá nálægt lok- um framhaldsnáms, sem Gunnar Böðvarsson jarðeðlisfræðingur hafði drifið mig í og stutt með ráð- um og dáð. Bréf berst frá honum, þar sem segir, að hann hafi fundið mér góðan samstarfsmann. Þetta var Oddur, sem hafði líkt og ég heillast af fjölbreyttum möguleik- um tölva, en þær nefndust þá reyndar rafreiknar. Hann var þá að ljúka framhaldsnámi í stærðfræði í New York. Við Oddur gerðumst starfsmenn Reiknistofnunar Háskólans, sem fékk sína fyrstu tölvu í árslok 1964, Oddur í fullu starfi en ég í hálfu. Okkar hlutverk var fyrst og fremst að kynna þetta nýja tæki, kenna notkun þess og aðstoða notendur. Kennsla var Oddi afar hugleikin, svo og lipur aðstoð við aðra. Ég man hve hann gladdist við þau orð yfirmanns okkar, Magnúsar Magn- ússonar, að hann hefði heyrt hjá viðskiptavinum, að þjónusta stofn- unarinnar þætti lipur og góð. Sam- félagsvitund og umhyggja fyrir öðrum var Oddi í blóð borin. Á miklu kalári um þetta leyti hafði hann ferðast um landið og séð kalin tún bændanna. Svo mjög rann honum þetta til rifja, að hann kallaði okkur, starfsmenn Reikni- stofnunarinnar, saman kvöld eitt til þess að gera frumdrög að reiknilík- ani til að reikna út, hvernig hag- kvæmast væri að flytja hey milli héraða og skipta því niður. Mörg- um árum síðar var þetta líkan út- fært nánar og birt. Ekki fóru skoð- anir okkar alltaf saman í ýmsum þjóðmálum, en ekki skyggði það neitt á vináttuna. Eitt sinn lánaði hann mér og fjölskyldu minni sum- arbústað ættarinnar og áttum við dýrðlega daga þar. Á þessum árum tóku launataxtar ekkert mið af þeim árafjölda, sem varið hafði ver- ið í nám, og dugðu skammt fyrir menn nýkomna úr námi. Við Oddur stofnuðum því ásamt Ragnari Ingi- marssyni og Theodóri Diðrikssyni sameignarfélagið Reiknitækni og Forskriftir (ROF) fyrir kvöld- og helgarverkefni. Fyrirtækið varð að- eins nokkurra ára en fékkst við fjölbreytt verkefni, langstærst var tölvuvæðing fasteignamats. Seinna sáum við, að eðlilegra væri að vinna fyrir sér á daginn og hættum á Reiknistofnuninni. Oddur hélt þó áfram frumkvæði sínu og baráttu fyrir kennslu í hagnýttri stærð- fræði við Háskóla Íslands og varð seinna fyrsti prófessor í einni grein hennar, tölvunarfræði, en um það munu aðrir, mér kunnugri, vænt- anlega fjalla. Eitt sinn, þegar kom í minn hlut að útvega fyrirlesara í félagi, sem ég var í, leitaði ég til Odds. Ljúfur og hjálpsamur að vanda var hann fús til þess. Ég bað hann velja umræðuefnið. Hann kvaðst ekki ætla að velja efni, sem skoðanir okkar væru öndverðar um, og flutti bráðskemmtilegt er- indi um dvöl sína á Írlandi hjá frændum okkar Írum. Fyrir þrem árum bauð Oddur okkur gömlu fé- lögunum í ROF heim til sín í há- degisverð og nutum við þess að hittast aftur. Við Kristín sendum innilegar samúðarkveðjur til Hólmfríðar og fjölskyldu. Við geymum minn- inguna um góðan genginn dreng. Helgi Sigvaldason. Við eigum það sameiginlegt að hafa verið samkennarar Odds í tölvunarfræði við Háskóla Íslands um langt árabil og standa í mikilli þakkarskuld við hann fyrir einstakt frumkvöðlastarf hans í tölvunar- fræðikennslu hér á landi. Oddur gegndi forystuhlutverki í öllum helstu skrefum sem stigin voru til að efla þá kennslu, koma á skyldu- námskeiði í forritun fyrir verk- fræðinema árið 1968, gera tölvun- arfræði að sérstakri námslínu innan stærðfræðiskorar Háskóla Íslands 1976, stofna tölvunarfræði- skor við skólann 1988, koma á meistaranámi í tölvunarfræði 1998 og loks námi í hugbúnaðarverk- fræði 2001. Gjarnan var haft á orði eftir fundi þar sem Oddur hafði barist fyrir framgangi máls að þótt hann væri langelstur væri hann jafnframt langróttækastur. Tillögur hans að breytingum einkenndust af framsýni og víðsýni. Oddur var næmur fyrir því hvað í þróun tölvunarfræðinnar skipti mestu máli og fljótur að tileinka sér það. Hann var óhræddur við að innleiða breytingar þó svo að við samstarfsmenn hans vildum stund- um fara hægar í sakirnar. Hann átti það til að verða óþolinmóður þegar honum fannst hann ekki mæta nægilegum skilningi, hvarf þá einstaka sinnum til annarra starfa bæði innanlands og erlendis um hríð en sneri brátt aftur til að miðla af nýrri þekkingu sinni og reynslu. Oddur lagði sig fram um að fylgjast vel með námskrám við erlenda skóla til að tryggja að kennslan hér stæðist alþjóðleg við- mið. Í samtölum við eldri nem- endur má glöggt greina að hann er í huga þeirra flestra sá kennari sem hafði mest áhrif á þá. Hann var nákvæmur og skipulagður en hafði lag á því að brjóta upp kennsluna með hnyttnum og hnit- miðuðum samlíkingum og dæmi- sögum. Rannsóknarstörf Odds einkennd- ust af sömu framsýni og víðsýni. Leiðarljósið var hvernig nýta mætti til góðs þau tækifæri sem tölvutæknin bauð upp á hverju sinni en gæta þess þó ætíð að standa faglega og ábyrgt að slíkum störfum. Rannsóknir hans tengdust í upphafi því að gera stórar gagna- skrár, t.d. fasteignamat, aðgengi- legar og að gera ýmis reiknilíkön m.a. til að ákvarða hagkvæmustu stærð togskipa og meta þróun í skólasókn Íslendinga. Síðar, þegar útbreiðsla tölva jókst, hugaði hann t.d. að því að hvernig tölvutæknin gæti nýst skipstjórum við ákvarð- anatöku í brú. Á síðari árum beind- ust rannsóknir Odds meira að upp- lýsingakerfum og gæðastjórnun í hugbúnaðargerð sem hann vann í samstarfi við fræðimenn frá Bret- landseyjum og víðar og naut mik- illar virðingar sem endurspeglast í því að hann var gestaprófessor við tvo háskóla í Bretlandi. Eftir að Oddur lét af störfum fyrir aldurs sakir árið 2007 var hann áfram ráðgjafi okkar allra sem alltaf var hægt að leita til í erfiðum málum. Þótt hann segði gjarnan síðustu ár sín við háskól- ann „nú er kominn tími á að þið unga fólkið takið við“ hafði hann alltaf ákveðnar skoðanir á hlutun- um, var alltaf jafn ferskur, frjór og tillögugóður. Við kveðjum hann með söknuði og virðingu. Ebba Þóra Hvannberg, Helgi Þorbergsson, Hjálmtýr Hafsteinsson, Jóhann P. Malmquist, Kristján Jónasson, Snorri Agnarsson, Sven Þ. Sigurðsson. Kveðja frá Krabbameinsfélagi Íslands Góður vinur, félagi og baráttu- maður er nú fallinn frá. Samstarf Odds Benediktssonar og starfsmanna Krabbameins- félagsins hófst snemma árs 2007 þegar hann undirbjó stofnun Krabbameinsfélagsins Framfarar. Oddur fór fyrir hópi manna sem áttu það sameiginlegt að hafa greinst með krabbamein í blöðru- hálskirtli og vildu leggja sitt af mörkum í þágu góðs málefnis. Það var mikill styrkur fyrir okkur sem vinnum að bættum hag krabba- meinssjúklinga að fá Odd og félaga til liðs við Krabbameinsfélag Ís- lands. Oddur var þægilegur maður í samskiptum. Hann kom okkur fyrir sjónir sem mikill fræði- og rök- hyggjumaður sem gekk beint til verks og vann ötullega að baráttu- málum sínum. Hann var hlýr mað- ur en ákveðinn og lagði mikið af mörkum í starfsemi stuðningshóp- anna. „Við megum engan tíma missa, við þurfum að gera þetta núna“ eru orð Odds og lýsa þau manninum eins og við þekkjum hann í sjálfboðastarfinu hjá Krabbameinsfélaginu. Oddur hafði stórhuga framtíðar- sýn fyrir hönd Framfarar og átti frumkvæði að mörgum góðum mál- um. Hann kom á fót vefsíðu með fræðsluefni og upplýsingum fyrir fólk sem greinist með krabbamein og miðlaði óspart þekkingu sinni, m.a. á áhrifum holls mataræðis á vöxt krabbameinsæxla. Hann hafði meðal annars frumkvæði að þýð- ingu bókarinnar „Bragð í barátt- unni“ og útgáfu fræðsludisks fyrir karlmenn sem greinast með krabbamein í blöðruhálskirtli. Odd- ur stóð einnig fyrir málþingum og flutti fyrirlestra um krabbamein, en markmið starfsemi Krabba- meinsfélagsins Framfarar er að efla rannsóknir á krabbameini. Hann lagði margt gott til málanna í stefnumótunarvinnu Krabbameins- félagsins á síðasta ári og minnumst við skarpra athugasemda hans og ábendinga. Oddur var alltaf boðinn og búinn að ræða við þá sem höfðu greinst með krabbamein og veita gagnleg- ar upplýsingar sem gætu hjálpað öðrum. Eitt af helstu baráttumál- um hans var að þeir sem greinast með krabbamein fái betri upplýs- ingar um krabbamein og valkosti í meðferð þess. Þeirri baráttu mun- um við halda áfram. Þegar litið er um öxl er aðdáunarvert hve mikið starf hefur verið unnið á þeim stutta tíma sem Krabbameinsfélagið Framför hefur starfað og þar var Oddur Bene- diktsson í fararbroddi frábærra fé- laga. Fjölskyldu Odds og félögum í Framför vottum við innilega sam- úð. Ragnheiður Haraldsdóttir. Krabbameinsfélagið Framför var stofnað 12. febrúar 2007 aðeins 13 dögum eftir að Oddur Benedikts- son tölvunarfræðiprófessor við Há- skóla Íslands hélt erindi í versl- uninni „Maður lifandi“ um mataræði og krabbamein í blöðru- hálskirtli. Oddur hafði greinst með sjúkdóminn rúmu ári áður. Eftir erindi Odds settust nokkrir karlar niður og ræddu sjúkdóminn og leiðir til lækninga og aðgang að þeim upplýsingum sem nauðsyn- legar eru karlmönnum, er þeir greinast, til þess að geta tekið upp- lýsta ákvörðun um meðferðarúr- ræði. Það er skemmst frá því að segja að Oddur tók að sér að stilla upp drögum að lögum fyrir krabba- meinsfélag sem myndi einbeita sér að því að láta rannsaka orsakir blöðruhálskirtilskrabbameins og stuðla að upplýstri umræðu og upplýsingagjöf. Oddur var óumdeildur formaður félagsins frá stofnun þess og allt til dauðadags. Fyrir hans tilstuðlan gaf Rolf Johansen og Co ehf eina milljón króna í Styrktarsjóð krabbameinsfélagsins Framfarar. Þar með gat félagið tekið til starfa og strax á fyrsta ári stóð það fyrir fyrirlestri Jane Plant prófessors í Minningar 19 MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 6. SEPTEMBER 2010 ✝ Ástkær eiginkona mín, móðir, tengdamóðir, amma og systir, HELENA SVAVARSDÓTTIR, Hjaltabakka 8, verður jarðsungin frá Bústaðakirkju miðvikudaginn 8. september kl. 13.00. Blóm og kransar vinsamlegast afþakkaðir en þeim sem vilja minnast hennar er bent á að láta samtökin Hugarafl njóta þess. Reynir A. Eiríksson, Linda Sólveig Birgisdóttir, Svan Hector Trampe, Brynja Björk Birgisdóttir, Birgir Fannar Birgisson, Dagmar Valgerður Kristinsdóttir, barnabörn, systkini hinnar látnu og fjölskyldur. ✝ Elskuleg systir mín, GUÐFINNA AÐALHEIÐUR JÓNSDÓTTIR frá Reykjanesi, Árneshreppi, síðast til heimilis að, Hlíðarvegi 29, Kópavogi, lést mánudaginn 30. ágúst á líknardeild Land- spítalans. Útförin fer fram frá Digraneskirkju föstudaginn 10. september kl. 13.00. Fyrir hönd aðstandenda, Helgi Jónsson. ✝ Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma, VALGERÐUR JÓHANNSDÓTTIR, sem lést föstudaginn 27. ágúst, verður jarðsungin frá Digraneskirkju þriðjudaginn 7. september kl. 13.00. Jóhanna Hauksdóttir, Atli Jóhann Hauksson, Hafdís Ólafsdóttir og fjölskyldur.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.