Morgunblaðið - 06.09.2010, Blaðsíða 20

20 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 6. SEPTEMBER 2010
jarðefnafræði, breskrar konu sem
telur sig hafa læknað sig af
brjóstakrabbameini með breyttu
mataræði. Framför veitti Háskóla
Íslands styrk til að fjármagna
doktorsnema við Miðstöð Lýð-
heilsuvísinda og er unnið við að
bera saman mataræði á unga aldri
og tíðni blöðruhálskirtilskrabba-
meins með upplýsingum frá
Hjartavernd úr svokallaðri Reykja-
víkurrannsókn og Krabbameins-
skrá. Fyrir tilstuðlan Framfarar
var bókin „Bragð í baráttunni –
matur sem vinnur gegn krabba-
meini“ þýdd og gefin út af Bókaút-
gáfunni Helgafelli og JPV. Þá stóð
félagið fyrir málþingi um blöðru-
hálskirtilskrabbamein þar sem
haldnir voru fyrirlestrar og gerð
var grein fyrir meininu af færustu
þvagfæralæknum og einn félagi
okkar sagði frá sinni reynslu. Þá
voru erindi frá ráðgjafaþjónustu
Krabbameinsfélags Íslands um fjöl-
skylduna og réttindi sjúklinga
o.þ.h. Bókinni og DVD disk frá
málþinginu hefur félagið dreift til
allra heimilislækna og almennings-
bókasafna á landinu til þess að
stuðla að bættri upplýsingagjöf.
Oddur setti upp og sá um heima-
síðu félagsins framfor.is Hér hefur
aðeins verið stiklað á því helsta
sem félagið hefur gert á sinni
stuttu leið undir stjórn Odds. Á
þessum tímamótum er það með
söknuði sem þessar línur eru settar
á blað frá stjórn félagsins og ger-
um við okkur grein fyrir að skarð
það er nú hefur verið höggvið í rað-
ir okkar verður ekki fyllt. Við vilj-
um þakka Oddi og eiginkonu hans
Hólmfríði (Díu) og börnum fyrir
þann tíma sem þau hafa gefið fé-
laginu starfskrafta sína. Við mun-
um halda starfi félagsins áfram þó
ekki verði af sama krafti og undir
stjórn Odds. Brautryðjendastarfið
var hans og nú er komið að okkur.
Hafðu þökk fyrir allt og allt. Sam-
úðarkveðjur sendum við allri fjöl-
skyldunni.
F.h. stjórnar Krabbameins-
félagsins Framfarar,
Hinrik Greipsson.
Þegar Oddur greindist með
blöðruhálskirtilskrabbamein í des-
ember 2005 beindist áhugi hans
einbeittur að því að kanna orsakir
og eðli sjúkdómsins. Hann kom til
mín í Krabbameinsfélagið með
ýmsar greinar og fróðlegt efni sem
hann hafði fundið á netinu eða með
öðrum hætti. Reynsla hans af vís-
indalegum vinnubrögðum og sterk
lífslöngun urðu honum gott vega-
nesti í ítarlegar kannanir á stöðu
mála varðandi orsakir, greiningu
og meðferð á þessu krabbameini.
Hann gerði sér grein fyrir því að
þetta er algengasta krabbamein
karla á Vesturlöndum, að tíðni þess
fer vaxandi og dánartíðni hæst á
Norðurlöndum. Orsakir þess eru
óþekktar og gangur þess getur ver-
ið mjög misjafn. Oddi var árvekni
gegn sjúkdómnum hugleikin og
mikið í mun að þeim sem greinast
væru kynntir ýmsir valkostir í
meðferð hans. Hann var eldhugi og
brautryðjandi í málefnum þeirra
sem greinast með blöðruhálskirt-
ilskrabbamein og fékk til liðs við
sig fleiri áhugasama, bæði karla
sem þegar höfðu greinst með sjúk-
dóminn og aðra. Frumkvæði hans
varð til þess að stofnað var
Krabbameinsfélagið Framför 12.
febrúar 2007 og hafði hann náið
samstarf við Krabbameinsfélag Ís-
lands við undirbúning þess. Mark-
mið félagsins er að efla rannsóknir
á krabbameini í blöðruhálskirtli og
styðja í hvívetna baráttuna gegn
því meini, t.d. með því að stofna
sjóð til styrktar rannsóknum á
meininu, fræða almenning um það
og stuðla að aukinni menntun heil-
brigðisstétta í greiningu, fyrir-
byggjandi aðferðum og meðferð.
Sótti félagið strax um aðild að
Krabbameinsfélagi Íslands sem var
samþykkt. Gegndi Oddur stöðu for-
manns frá stofnun og til dauða-
dags. Frumkvæði Odds og félaga
hans í Framför var öflugt og létu
þeir víða til sín taka, stofnuðu vef-
síðu, héldu málþing með fulltrúum
heilbrigðisstétta til að ræða sjúk-
dóminn og gerðu geisladisk um það
sem þeir dreifðu þannig að aðrir
mættu fræðast. Einnig styrktu þeir
rannsóknarverkefni við Miðstöð
Háskóla Íslands í lýðheilsuvísind-
um um tengsl fæðuneyslu við
myndun blöðruhálskirtilskrabba-
meins. Oddur hafði sjálfur trú á því
að hollar lífsvenjur og neysla
ákveðinna fæðutegunda skipti
miklu máli. Framför beitti sér fyrir
matreiðslunámskeiðum og því að
þýdd var á íslensku og gefin út vin-
sæl matreiðslubók, Cooking with
foods that fight cancer, eftir R.
Béliveau og D. Gingras sem fékk
nafnið Bragð í baráttunni. Þá bók
gaf félagið síðan öllum bókasöfnum
á landinu. Félagar í Framför tóku
einnig virkan þátt í árlegu átaks-
verkefni Krabbameinsfélagsins,
Karlmenn og krabbamein. Því mið-
ur varð Oddur að lúta í lægra haldi
fyrir þeim sjúkdómi sem hann hafði
sterkan vilja til að skilja og sigrast
á, bæði fyrir sig og aðra. Hann var
einlægur og óbilandi baráttumaður
en prúður og ljúfur í umgengni.
Framlag Odds var verðmætt og
mun lifa áfram í félagsstarfi Fram-
farar en að honum er mikill missir
og eftirsjá. Ég mat mikils gott
samstarf og samskipti við Odd og
sendi eiginkonu hans, börnum og
ástvinum öllum, ásamt góðum fé-
lögum í Framför, innilegar sam-
úðarkveðjur. Blessuð sé minning
Odds Benediktssonar.
Guðrún Agnarsdóttir.
Okkur áskotnaðist sá heiður að
kynnast Oddi í gegnum störf okkar
hjá Krafti, stuðningsfélagi fyrir
ungt fólk með krabbamein. Skrif-
stofa okkar er í Ráðgjafarþjónustu
Krabbameinsfélagsins og oftar en
ekki kom Oddur þar inn, fullur af
eldmóði og hugmyndum um hvað
hægt væri að gera og hvernig við
gætum unnið að framför krabba-
meinssjúkra á Íslandi. Að tilstuðlan
Odds og félaga hans í Framför var
bókin Bragð í baráttunni þýdd yfir
á íslensku. Þegar þýðingu var lokið
sagði hann orkuna á þrotum og
þeirra þætti lokið en hann sagði
jafnframt að það væri gaman ef
Kraftur gæti aðstoðað við að kynna
bókina og koma boðskapnum á
framfæri við landann. Þar með
hófst samstarf sem gaf okkur
óskaplega mikið og þar kynntumst
við hugsjóna- og vísindamanninum
Oddi.
Hans verður sárt saknað í okkar
umhverfi enda vann hann hlutina
án landamæra og án aldurs og það
var auðvelt að virða og þykja vænt
um Odd. Honum þóttu hlutirnir al-
mennt ekkert flóknir, það var bara
að bretta upp ermar og hefjast
handa.
Við sendum fjölskyldu hans inni-
legar samúðarkveðjur og um leið
sendum við félögum hans í Fram-
för einnig kveðjur. Það er mikill
missir í góðum félögum.
Ásta, formaður Krafts,
Unnur Pálsdóttir
(Lukka), stjórnarmaður
Krafts, og Hulda
Bjarnadóttir fram-
kvæmdastjóri.
Oddur Benediktsson var róttæk-
ur hugsjónamaður, sem missti aldr-
ei einlægan áhuga á þjóðfélagsum-
bótum.
Sem háskólakennari lagði hann
með áratuga ósérhlífnu starfi
grunn að íslenskri tölvunarfræði og
þar með íslenskum hugbúnaðariðn-
aði. Að sjálfsögðu var hann ekki
einn í för, en að öðrum kennurum
Háskóla Íslands í tölvunarfræðum
ólöstuðum, þá var hann lykil-braut-
ryðjandi.
Við störfuðum saman á annan
áratug við að byggja upp endur-
menntun fyrir tölvunar- og kerf-
isfræðinga. Þar kynntist ég þeirri
virðingu og vináttu sem fyrrver-
andi nemendur báru til Odds. Þeir,
orðnir lykilfólk í atvinnugreininni,
voru tilbúnir árum saman og end-
urgjaldslaust að sitja í fræðslu-
nefndum með okkur, þróa og kenna
fyrir lág laun, námskeið um nýj-
ungar í faginu, mæta sjálfir eða
senda starfsmenn sína á námskeið-
in og loks þegar útbúin var aðstaða
fyrir þáverandi nemendur í tölv-
unarfræðum í nýju húsi Endur-
menntunarstofnunar, að leggja
þeim til nær allan tölvubúnaðinn.
Til landsins flutti hann auk þess ár-
lega þá sem hann taldi geta kennt
okkur eitthvað, iðulega furðufugla,
sem öll urðu vinir Odds. Þessu
stýrði hann öllu á sinn vinsamlega
og gamansama hátt, en með hár-
beittan skilning á þörfum og þróun
greinarinnar, sem var hröð.
Aldrei virtist hann vera að hugsa
um sjálfan sig eða hreykja sér,
hvað þá ætlast til greiðslna umfram
sín föstu laun. Ég man ég hugsaði
oft hvílík gæfa það væri fyrir Há-
skóla Íslands og íslenskt samfélag
að hafa slíkan mann í fararbroddi
fræðigreinar. Hann var fyrir mér
táknmynd þess besta sem gerist í
háskólastarfi.
Við urðum miklir vinir í þessu
brasi, en leiðir okkar lágu sjaldan
saman eftir að ég skipti um starfs-
vettvang. Þegar við rákumst á var
Hólmfríður eiginkona hans ávallt
með honum og gagnkvæm virðing,
vinátta og væntumþykja geislaði af
þeim. Ég fann að hann varð rót-
tækari með aldrinum, meðan ég fór
heldur í hina áttina að frjálslyndri
jafnaðarstefnu. Hjá honum bjó að
baki einlægur áhugi á betra sam-
félagi, en án þeirrar íhaldsemi sem
of oft einkennir þá sem standa
lengst til vinstri í pólitík.
Hann kveður okkur allt of ungur,
og er þörf áminning um að nýta
tíma okkar vel og skilja eitthvað
eftir öðrum til farsældar.
Hólmfríði, Díu eins og hann kall-
aði hana, og öðum ástvinum sendi
ég innilegar samúðarkveðjur.
Margrét Sigrún Björnsdóttir.
Oddur Benediktsson var braut-
ryðjandi.
Oddur var í hópi þeirra fyrstu
sem störfuðu á sviði upplýsinga-
tækni á Íslandi. Hans hlutskipti
varð að móta nýja námsbraut við
Háskóla Íslands, námsbraut sem
hlaut nafnið Tölvunarfræði. Það
varð hans ævistarf að móta ís-
lenska tölvunarfræðinga og ís-
lenska upplýsingatækni.
Ég kynntist Oddi þegar ég fór í
tölvunarfræðina um miðjan níunda
áratuginn. Greinin var ný og ég
vissi ekkert hvað ég var að fara út í
– hafði aldrei átt tölvu. Oddur
kenndi eitt af byrjendanámskeið-
unum og tókst að koma til skila
áhuga sínum á viðfangsefninu –
bæði tölvunarfræðinni og nemend-
unum. Við vorum fjölmenn á þess-
um árum, en Oddur hafði tíma fyrir
alla og áhuga á öllum.
Í gegnum tíðina hef ég unnið ým-
is verkefni fyrir Odd, – aðstoðað
við undirbúning námskeiða, sinnt
kennslu, lesið verkefni eða annað
sem til féll. Hann var alltaf jafn
mildur og hlýr og alltaf þótti hon-
um jafn mikið til nemenda sinna
koma.
Það eru fáar starfsgreinar sem
hafa gengið í gegnum jafn örar
breytingar og upplýsingatæknin
undanfarin 40 ár. Það er erfitt og
krefjandi að fylgjast með öllum
breytingum, velja það úr sem hefur
vikt og líta framhjá dægurmálun-
um. Þetta er samt hlutverk þeirra
sem taka að sér að móta starfsstétt
til lengri tíma. Þetta var það sem
Oddur gerði bæði sem ungur mað-
ur en líka síðustu árin sem hann
sinnti kennslu. Hann leitaði sífellt
leiða til að styrkja námið og at-
vinnugreinina, breikka námsúrvalið
og gera það aðgengilegt fyrir sem
flesta.
Það nám sem hann mótaði í upp-
hafi hefur staðist tímans tönn og
ævistarf hans mótar atvinnugrein
sem í dag telur mörg þúsund
manns.
Hvíl í friði kæri lærimeistari. Þú
kenndir mér margt. Líka um tölv-
unarfræði.
Helga Waage.
Undanfarin ár hefur lítill hópur
vinafólks tekið sig saman og farið í
„menningarreisur“ um landið á
sumrin til að skoða landslag, sögu-
legar minjar, söfn og kirkjur og
annað sem áhuga má vekja. Upp-
hafið áttu nokkrar gamlar vinkon-
ur, en karlarnir fengu svo að fljóta
með. Þessar ferðir voru farnar til
skemmtunar en sumar jafnframt
menningunni til gagns. Nefna má
að hópurinn tók sig einu sinni til og
hélt norður í Langadal og tók ofan
gamalt og merkilegt frambæjarhús
í Tungunesi, sem síðan var end-
urreist í byggðasafninu á Reykjum
í Hrútafirði, þar sem það má nú
skoða. Í eitt skipti var farið í skoð-
unarferð fram að Hraunþúfuk-
laustri, í annað sinn í messuferð að
Þönglabakka og síðan í framhaldi
af því til Grímseyjar, í eitt sinn var
gengið fyrir Heggstaðanesið og í
enn eitt skiptið farið í kirkjuskoð-
unarferð í Borgarfjarðarhérað.
Þetta voru eftirminnilegar ferðir og
lifa ljóst í minningunni.
Meðal ferðalanganna var Oddur
Benediktsson, en Día kona hans
var ein af ferðafrumkvöðlunum.
Þetta voru dýrðarferðir. Oddur var
góður ferðafélagi, hrókur fagnaðar
enda glöggur á hvaðeina sem fyrir
augu bar eða til umræðu kom.
Hann var stálgreindur, kunni á
mörgu skil, var launfyndinn og
sagnafróður, sameinaði í sér raun-
vísindamanninn og húmanistann.
Fleiri ferðir voru ráðgerðar, en er
veikindi Odds ágerðust og honum
varð varnað ferða voru þær hug-
myndir lagðar á hilluna um sinn.
Enginn hafði hug á að fara slíkar
ferðir án hans.
Þetta eru aðeins nokkur kveðju-
orð til góðs og gengins ferðafélaga.
Um kennarann og vísindamanninn
Odd munu aðrir skrifa. Við ferða-
félagar eigum minningar um góðan
dreng, skemmtilegan félaga og vin.
Menningarferðahópurinn sendir
Díu og aðstandendum allar hlýj-
ustu kveðjur. Eftir stendur minn-
ing mæt, þótt maðurinn falli.
Þór Magnússon.
Það er erfitt að skrifa minning-
argrein um minn góða vin, Odd
Benediktsson. En að mínu mati var
hann einn besti og gáfaðasti Íslend-
ingur sinnar kynslóðar svo ég tel
það skyldu mína. Sem strákar
þekktumst við en vinátta tókst með
okkur er við tókum saman stúd-
entspróf utanskóla frá MR ár-
ið1956. Á milli Marargötu 3 þar
sem Oddur bjó og æskuheimilis
míns á Ránargötu var aðeins upp
og niður Stýrimannastíginn að fara.
Oddur var næstyngstur sinna
systkina. Már faðir þeirra var lát-
inn. Sigríður móðir þeirra stýrði
með lagni heimilinu en Einar stóri
bróðir og eldri systurnar höfðu öll
skoðanir á gangi mála og gæfu lífs-
ins. Á stofuvegg hékk stór vatns-
litamynd af afa, Einari Benedikts-
syni.
Okkur Oddi var ekkert óviðkom-
andi. Fyrir meira en hálfri öld
ræddum við umhverfismál og tak-
mörk vaxtar. Eftir stúdentspróf fór
Oddur ásamt fyrri konu sinni, Auði
Hildi Hákonardóttur, í verkfræði-
nám til RTI í Troy í New York en
undirritaður hélt í suðausturátt.
Sambandið rofnaði ekki, á náms-
árunum skrifuðumst við á og héld-
um áfram að skiptast á skoðunum
eftir að við höfðum haslað okkur
völl, hvor á sínu fræðasviði. Áhugi
Odds á tækninýjungum, sérstak-
lega á sviði umhverfismála og
ábyrgð á sjálfbærri þróun hefur
gengið í arf til barna hans sem
halda merki foreldranna á lofti.
Oddur var fjölhæfur tölvustærð-
fræðingur. Löngu áður en fjár-
glæframenn tóku að sér stjórn ís-
lenska efnahagskerfisins hafði
Oddur fundið og reiknað út veik-
leika í vaxtakerfi landsins. Hann
safnaði gögnum úr öllum heims-
álfum um tengsl krabbameins og
mataræðis og gerðist frumkvöðull á
sviði krabbameinsvarna, var auk
þess formaður Krabbameinsvarna-
félagsins Framfarar. Í Drauma-
landi Andra Snæs er vitnað til
Odds sem ráðgjafa um verndun há-
lendis Íslands. Oddur var auðfúsu-
gestur við Tækniháskólann í Delft í
Hollandi og tók virkan þátt í hátíð-
arathöfnum skólans. Síðasta heim-
sóknin var á kveðjufyrirlestur minn
þar sem Oddur og Björn, bróðir
minn, voru fulltrúar Háskóla Ís-
lands. Ferð um Þýskaland og
Frakkland til Sviss í tilefni 50 ára
stúdentsafmælis er eitthvert
skemmtilegasta ferðalag sem við
hjónin höfum farið. Riet valdi
byggingar og söfn á leiðinni, Oddur
þekkti Heidelberg frá fyrri tíma og
ég lagði til að skoða fallegustu
kirkju Frakklands í Ron Champs,
teiknaða af Le Courbusier. Allir
voru við góða heilsu og matglaðir.
Dvölin með skólasystkinum í vetr-
aríþrótta- og sólarbænum Gstaad
gleymist ekki.
Við minnumst margra ánægju-
legra stunda hér í Deventer, og
ómældrar gestrisni Odds og Hólm-
fríðar á heimili þeirra og í sum-
arbústaðnum í Árdal undir Skarðs-
heiði.Við Riet þökkum Oddi
samfylgdina og vottum aðstandend-
um okkar dýpstu samúð.
Jón Kristinsson.
✝ Inger Sigfús-dóttir fæddist á
Akureyri 30. októ-
ber 1930, dáin 27.
ágúst 2010.
Foreldrar: Sigfús
Elíasson rak-
arameistari og
Bergljót Sigrún
Þórarinsdóttir hús-
móðir.
Systur Ingerar
voru Helga, Elsa
Kristín og Dóra sem
eru allar látnar.
Eftirlifandi maki
er Sigurður Jónas
Jónsson stýrimaður,
nú búsettur á Hrafn-
istu í Hafnarfirði.
Útför Ingerar Sig-
fúsdóttur fer fram
mánudaginn 6. sept-
ember 2010 kl. 15 frá
Fossvogskapellu í
Reykjavík og jarðsett
verður í Fossvogs-
kirkjugarði.
Inger Sigfúsdóttir, frænka mín, er
látin.
Að þér er sjónarsviptir, kæra
frænka. Við kynnumst fyrst á Ei-
ríksgötunni um það leyti sem móðir
mín Elsa Kristín dó. Þú varst mér
alltaf mjög góð og margar samveru-
stundirnar þar sem hlegið var og
gert að gamni sínu. Þú starfaðir allt-
af í Fróni og Esju og síðar í lakkr-
ísverksmiðjunni Krumma þar sem
þú lentir í slysi og misstir framan af
fingri en þú gerðir gott úr því, kall-
aðir það sem eftir var „stubb“ og
brostir svo.
Það voru hamingjudagar í lífi þínu
þegar þú kynntist eftirlifandi manni
þínum Sigurði Jónasi Jónssyni,
stýrimanni frá Bolungarvík, sem
reyndist þér einstaklega ástríkur
eiginmaður. Þið bjugguð fyrst á Ei-
ríksgötunni þar sem móðir þín og
hennar seinni maður, Guðmundur
Jónsson stýrimaður, bjuggu í sama
húsi. Þú kallaðir hann alltaf fóstra
þinn enda var kært á milli ykkar.
Seinna fluttuð þið í Krummahól-
ana og áttuð góð daga. Það var alltaf
gaman þegar þú og Jónas komuð í
heimsókn á Selfoss. Þá var borðaður
góður matur, spjallað og farið í bíl-
túra. Ekki var síðra að koma í mat-
arboð í Krummahólana, þá var oft
gert að gamni sínu og hlegið.
Lífið hefur sem betur fer verið þér
gott og þið áttuð góða daga á Hrafn-
istu í Hafnarfirði, þar var hugsað
einstaklega vel um ykkur og er það
þakkarvert.
Ég bið þér blessunar í æðri heimi
og votta Jónasi samúð mína.
Sigfús Ólafsson.
Inger Sigfúsdóttir