Morgunblaðið - 11.09.2010, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. SEPTEMBER 2010
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Efnahags-og skatta-stefna rík-
isstjórnarinnar
var til umræðu ut-
an dagskrár á Al-
þingi á fimmtu-
dag. Málshefjandi, Birkir Jón
Jónsson, ræddi þann vanda
sem uppi er í efnahagsmálum
og vakti sérstaklega athygli á
þætti skattastefnu ríkis-
stjórnarinnar. Hann minnti
til að mynda á svik rík-
isstjórnarinnar gagnvart að-
ilum vinnumarkaðarins. Í
þjóðarsáttarsamningunum
svokölluðu hafi verið gert ráð
fyrir að til að laga stöðu rík-
issjóðs skyldi skorið niður um
55% af því sem aðlögunin
krafðist, en hækka skatta um
45%. Raunin hafi orðið sú að
hlutdeild skattahækkana af
heildaraðgerðunum hafi orðið
65%.
Þessar miklu skattahækk-
anir, og áform um enn frekari
hækkanir, eru einn helsti
efnahagsvandi Íslands í dag
eins og fleiri fulltrúar stjórn-
arandstöðunnar bentu á í um-
ræðunum. Viðbrögð tals-
manna ríkisstjórnarinnar ollu
hins vegar miklum von-
brigðum.
Helgi Hjörvar, formaður
efnahags- og skattanefndar,
sagði að skattar hefðu verið
hækkaðir meira en til stóð
„til að brúa bilið“, án þess að
það væri nánar útskýrt, og
hélt því fram að þessar auknu
skattahækkanir væru „hluti
af ástæðunni fyrir því að
lendingin er mýkri en menn
óttuðust“.
Það er ekki auðvelt á sjá í
hvaða veruleika menn búa
sem tala með þessum hætti,
en ólíklegt er að almenningur
hér á landi telji að „lend-
ingin“ sé þægileg. Raunar er
einn helsti vandinn sá að
meðal annars vegna mikilla
skattahækkana ríkisstjórn-
arinnar hefur
„lendingin“ ekki
enn átt sér stað.
Nýjar tölur Hag-
stofunnar sýna að
hagkerfið er enn
að missa flugið.
Ríkisstjórnin er því miður
við sama heygarðshornið eins
og augljóst er af utan-
dagskrárumræðunum á þingi.
Stjórnarliðar hafa ekkert
lært og ætla að endurtaka
mistökin sem mun tefja enn
frekar fyrir lendingu, að ekki
sé talað um tafir á nýju flug-
taki.
Svör Steingríms J. Sigfús-
sonar fjármálaráðherra í um-
ræðunum voru ekki mikið
gagnlegri en svör Helga
Hjörvar. Steingrímur fann að
tölum Hagstofunnar og taldi
þær naumast standast, en
sagðist þó verða að viður-
kenna að annar fjórðungur
þessa árs „stefnir í að hafa
verið slakur“. Svo sagði
hann: „Maður fékk strax á
tilfinninguna að þannig væri
staðan. Ýmsar vísbendingar
komu fram strax í apríl/maí
um að þar væri um slakan
ársfjórðung að ræða en að
sama skapi eru jákvæðar vís-
bendingar um að þriðji árs-
fjórðungur verði betri.“
Erfitt er að átta sig á
mönnum sem slá þannig úr
og í og telja landið ýmist rísa
eða finnst eftir á að þeim hafi
þótt landið vera að síga en
muni síðar rísa. Málflutn-
ingur Steingríms J. Sigfús-
sonar er allur mjög ótrúverð-
ugur og staðfestir að tengslin
við raunveruleikann eru tak-
mörkuð. Óskhyggjan og eft-
iráskýringarnar ráða för.
Það sem mestu skiptir er
þó að hvernig sem stjórn-
arliðar meta þróun efnahags-
lífsins þá mun sú stefna sem
þeir fylgja halda áfram að
valda skaða og tefja fyrir við-
snúningnum.
Óskhyggja og
eftiráskýringar
hjálpa lítið í efna-
hagsþrengingum}
Skaðleg skattastefna
Íslendingar hafaþrátt fyrir fá-
mennið náð því að
verða stórþjóð í
skákheiminum.
Baldur Möller á
norrænan mælikvarða og Frið-
rik Ólafsson síðar á heims-
mælikvarða. Síðar kom til hóp-
ur mjög öflugra skákmanna.
Átök þeirra Friðriks og Bents
Larsens heilluðu þjóðina, líka
þá sem naumast kunnu mann-
ganginn. Þeir voru í hópi efni-
legustu skákmanna heims þeg-
ar þeir áttust fyrst við og hið
sérstaka hugarástand landans
gagnvart Dönum á
fyrstu áratugum
eftir lýðveld-
isstofnun ýtti und-
ir spennu. Bent
Larsen var góður í
viðkynningu, leiftrandi skarp-
ur og skemmtilegur. Skák-
skýringar hans á einvígi ald-
arinnar eru þeim
eftirminnilegar sem nutu.
Undraverkið sem stóð uppi
sem sigurvegari þar átti síðar
eftir að verða lögformlegur Ís-
lendingur. Án formsins töldu
Íslendingar sig einnig eiga dá-
lítið í Bent Larsen.
Leiftrandi skákmað-
ur og „Íslandsvinur“
hefur kvatt}
Bent Larsen
E
kki heyrði ég betur á ljósvakanum
í gær en netundrið Facebook
væri orðið vinsælla en Google-
leitarvélin. Líklega vegna þess
hve ég er duglegur að rekja þar
hvað ég hef fyrir stafni frá morgni til mið-
nættis.
-
Einhver síðdegis í gær: Hvað ætlarðu að
fjalla um í pistlinum í Mogganum á morgun?
-
Ég skömmu síðar: Ekki búinn að ákveða
það. Margt sem kemur enn til greina.
-
Hann samstundis: Í guðs bænum hættu að
reyna að vera fyndinn. Það tekst aldrei og þú
eyðileggur hverja helgina á fætur annarri hjá
mér. Ég er að hugsa um að segja upp áskrift-
inni. Hí á þig og þína!
-
Ég í dauðans ofboði: Bíddu, bíddu – ekki gera neitt sem
þú átt eftir að iðrast alla ævi. Ég verð að reyna að laga
mig að þínum þörfum [þótt mér sé það auðvitað þvert um
geð. Setning innan svona hornklofa er eitthvað sem mað-
ur hugsar en lætur ekki flakka]. Ertu með eitthvað sér-
stakt í huga?
-
Hann strax: Nei, ég vil bara að þú reynir einhvern tíma
að vera alvarlegur. Ertu ekki að verða fimmtugur?
-
Ég eftir stutta andköf: Jú, það styttist reyndar í það.
En hvað kemur það málinu við? Er ekki hægt
að rembast fram eftir öllum aldri við að gera
að gamni sínu? Og mér finnst óþarfi að þú
nefnir aldurinn hér á vefnum þar sem allir sjá.
-
Ég strax aftur: En [þú þarna manndeli],
varstu með eitthvað sérstakt í huga?
-
Hann umsvifalaust: Nei, ja... Jú, ég er eig-
inlega þverskurður af meirihlutanum, sko.
-
Ég eftir smá umhugsun: Ha?
-
Hann hálftíma síðar: Veistu ekki hvað þjóð-
in vill? Ertu alveg orðinn geldur?
-
Ég: [auð lína]
-
Hann fljótlega: Ertu þarna?
-
Ég eftir skamma stund: Já, en ég veit ekki svarið við
fyrri hluta spurningarinnar.
-
Hann: Klám! Kynlíf! Sástu ekki hvað var mest lesna
fréttin á vefnum í dag? „Ástardýnan slær í gegn“ og svo
auðvitað ummæli vikunnar sem franski blaðamaðurinn
hafði eftir borgarstjóranum. Að ég tali nú ekki um frétt-
ina af pabba Völu Grand í vandræðalegri uppákomu.
-
Ég rétt fyrir prentun: Ég skal hugsa málið. En kannski
ég hætti bara að skrifa pistil. skapti@mbl.is
Skapti
Hallgrímsson
Pistill
Af þessu og hinu, aðallega hinu
Innflytjendaumræða
opnuð upp á gátt
FRÉTTASKÝRING
Karl Blöndal
kbl@mbl.is
Þ
að er engu líkara en Thilo
Sarrazin hafi lagt eld að
þýsku samfélagi með
bók sinni um innflytj-
endur í Þýskalandi og
gagnrýni á aðlögun þeirra að þýsku
samfélagi. Málflutningur Sarrazins
á greinilega hljómgrunn víða, yf-
irlýsingar hans um arfgengi greind-
ar og að til sé „ákveðið gen“ sem
„allir gyðingar eiga sameiginlegt“.
Sarrazin er félagi í flokki sósíal-
demókrata, SPD, og hefur setið í
bankaráði þýska seðlabankans.
Vegna ummæla og skrifa Sarrazins
fór bankinn fram á það við Christian
Wulff, forseta sambandslýðveld-
isins, að hann viki honum úr ráðinu.
Bankinn hefur ekki vald til þess
sjálfur að reka hann. Sarrazin hjó
sjálfur á hnútinn. Á fimmtudag gaf
bankinn út tilkynningu um að náðst
hefði „gagnkvæmt samkomulag“ um
að hann hætti störfum í banka-
ráðinu. Miðstjórn SPD hefur gert
sig líklega til að reka Sarrazin úr
flokknum, en yfirlýsingum rigndi yf-
ir hana til stuðnings honum og hann
hefur neitað að ganga úr flokknum.
Þýskaland leggur sig niður
Bók Sarrazins heitir Deutsch-
land schafft sich ab, sem mætti út-
leggja Þýskaland leggur sig niður.
Þar talar hann um forheimskun
Þýskalands vegna múslímskra inn-
flytjenda, sem séu ómenntaðir og
framleiði lítið, en fjölgi sér hratt.
Í upphafi var Sarrazin for-
dæmdur úr nánast öllum áttum.
Stjórnmálamenn og álitsgjafar áttu
ekki orð. Meira að segja Angela
Merkel kanslari gagnrýndi hann.
En viðbrögð almennings voru
önnur. Bókin seldist upp og ákvað
útgefandinn að bæta við upplagið og
prenta 250 þúsund eintök. Á spjall-
síðum og fundum fékk hann stuðn-
ing og viðkvæðið var ýmist að hann
hefði á réttu að standa eða að ekki
mætti koma svona fram við hann
þótt hann hefði ekki rétt fyrir sér að
öllu leyti. Á fimmtudagskvöld mættu
750 manns á upplestur úr bókinni og
fögnuðu honum með dynjandi lófa-
taki.
Nú eru komnir fram stjórn-
málamenn, sem segja að ekki sé
hægt að leiða almenningsálitið hjá
sér. Sarrazin fjalli um málefni, sem
almenningur láti sig varða.
Stuðningur við Sarrazin er það
mikill að skoðanakönnun, sem gerð
var í upphafi mánaðarins, leiddi í ljós
að stofnaði Sarrazin stjórnmálaflokk
myndu 18% kjósenda greiða honum
atkvæði sitt. Sarrazin kveðst ekki
hafa nein áform um að stofna stjórn-
málahreyfingu, en könnunin gefur
til kynna að í Þýskalandi gæti nú
verið jarðvegur fyrir hreyfingu á
borð við stjórnmálaafl Geert Wild-
ers í Hollandi, sem hefur aflað sér
fylgis með því að setja málefni músl-
ímskra innflytjenda á oddinn.
Ljóst mátti vera að yfirlýsingar
Sarrazins um kynþætti og erfðir
myndu minna á það hvernig nasistar
klæddu ógeðfelldar, rasískar kenn-
ingar sínar í fræðilegan búning og
vekja þær óhug. Hann lét ummæli
sín um erfðagen gyðinga falla í
blaðaviðtali og kveðst nú iðrast
þeirra.
Eftir stendur hins vegar hvort í
Þýskalandi hafi misheppnast að laga
tyrkneska og arabíska innflytjendur
að samfélaginu. Margir innflytj-
endur gangast meira að segja við því
að tíðni glæpa sé hærri meðal þeirra
og hlutfallslega þiggi fleiri innflytj-
endur félagslega aðstoð. Framtíð-
arhorfur ungra innflytjenda í Þýska-
landi séu hins vegar ekki bjartar og
atvinnutækifærin fá þegar skóla-
göngu lýkur.
Reuters
Umdeildur Thilo Sarrazin á fundi í Potsdam um bók sína um málefni inn-
flytjenda í Þýskalandi. Hann hefur sett allt á annan endann með bókinni.
Um fjórar milljónir múslíma búa
í Þýskalandi. 63,2% þeirra eru
frá Tyrklandi. Þegar Berlínar-
múrinn var reistur 1961 og fólk
hætti að streyma frá Austur-
Þýskalandi til Vestur-Þýska-
lands varð skortur á vinnuafli.
Vestur-þýsk stjórnvöld gerðu
samning við Tyrkland um að
taka á móti fólki. Tyrkir setja
svip sinn á flestar borgir Þýska-
lands. 11 af 23 leikmönnum í
leikmannahópi þýska landsliðs-
ins á HM í sumar hafa innflytj-
endabakgrunn.
Vantaði
vinnuafl
LANDIÐ OPNAÐ 1960
Reuters
Mótmæli Teikningu af Sarrazin með
áletruninni „rasisti“ haldið á lofti.