Líf og list - 01.05.1952, Side 39

er sá, sem hefur ekki þörf fyrir
slíkt í daglegu lífi ? Hamingja
mannsinsins er ósjaldan komin
undir framkomu hans og öryggis-
kennd. 1 því felst höfuðgildi allra
látbragðs- og tjáningarlistar. Nám
í þessum greinum er því ekkert
hégómamál, heldur veigamikið
atriði í persónuþroska hins sið-
menntaða manns.
Svo að ég snúi mér aftur að
starfsemi S. I. L., þá eru sýning-
arferðir einstakra leikfélaga til
Reykjavíkur merkur áfangi í
leiklistarlífi þjóðarinnar. Reyk-
víkingum gefst þar ekki aðeins
kostur á að sjá nýja leiki, heldur
fá þeir samanburð á leiklist á-
hugamanna og atvinnuleikara og
dýpka þannig þekkingu sína og
skilning á leiklistinni. Menn
mega ekki hugsa sem svo, að þar
sé lítið markvert að sjá. Af lé-
legri leiksýningu er oft hægt að
læra meira en leiksýningu út-
lærðra leikara. Eðli leiklistarinn-
ar skýrist oft betur við fálmandi
tilraunir hins óvana leikara en
hinn felldi og slétti leikur at-
vinnuleikarans, þ. e. a. s. vilji
maður fara í leikhús í og með til
að læra og skilja hina túlkandi
list. Ávinningur slíkra ferða er
þó ekki síðri fyrir sjálfa leikend-
urna. Þeir leika þá fyrir vandlát-
ari áhorfendur og leggja sig meira
fram. Við dvöl sína kynnast þeir
leik annarra, sem eiga við svip-
aða erfiðleika að etja, og síðast
én ekki sízt getur og á að mynd-
ast samkeppni milli félaganna, að
sýna sem beztan leik og þá verða
leikirnir betur æfðir og leikfélög-
in fá áhuga á að afla sér góðra
leiðbeinenda. Þannig stuðla slík-
ar ferðir að dafnandi leiklist í
landinu. Hins vegar á ekki að
slæða hingað hvaða liði sem er.
Illa æfður leikur og getulausir
leikarar hafa ekkert hingað að
gera, með því er engum greiði
PAH LAGEKKVIST
Þegar
rökkvar
Það er jegurst, þegar röþþvar, húmar.
Þögul ást, sem himindjúpið rúmar,
öll í jölvum bjarma birtist þá
yfir joldu,
borg og býlum smá.
Eins og kunnugt er hlaut
sænska skáldid P Á R
LAGERKVIST verð-
laun Nóbels síðastliðid
ár. Hér kemur í ísl. þýö-
ingu eitt af vinsælustu
Ijóðum skáldsins í
heimalandi hans. Áður
liefir eitt af kvæðum
hans: „Den vág du gár
allena“ komið á íslenzku
og gerði Magnús Ás-
geirsson þá þýðingu. —
E. M. J.
Deyja milli drottins mjúþu handa
dagsins björtu litir jjarra stranda.
Þess, sem IjósiS léÖi, uerð ég án.
Allt er manni
aðeins Veitt sem lán.
Allt er mitt, og allt sk.al teþiþ jrá mér.
Innan skamms sþal gjörvallt tekiÖ jrá mér,
s\ýin, grundin, gatan, sem ég jer.
Aleinn geng ég,
enginn spor mín sér.
Einar M. Jónsson þýddi.
gerður, hvorki leikurunum sjálf-
um né sýningargestum, þess
vegna er reglulegrar samkeppni
þörf. Sambandið á að senda sína
menn til félaganna og dæma um,
hvort leikur þeirra er hæfur til
slíkrar ferðar, og þótt hann sé það
ekki í ár, þá getur hann orðið það
að ári, ef leikendur leggja sig í
líma að standast prófið. Ætti svo
jafnvel að veita verðlaun eða við-
urkenningu fyrir beztu frammi-
stöðuna.
Af þeim fimm leikfélögum,
sem sýndu í Iðnó að þessu sinni,
voru næstu nágrannar Reykjavík-
ur, Leikfélag Hafnarfjarðan og
Hveragerði, beztir og var töluvert
bil milli þeirra og hinna. Bar
margt til þess. Leikfélag Hafnar-
fjarðar er sennilega elzt og reynd-
ast. Auk þess urðu þau sér úti
um góða leikstjórn, en Indriði
Wáge var leikstjóri í Á útleið
eftir Sutton Vane, sem Hvergerð-
ingar sýndu, og Einar Pálsson sá
um Allra sálna messu eftir Joseph
Tomelty fyrir Hafnfirðinga. Þá
höfðu bæði þessi félög einstaka
lærða og reynda leikara, sem
lyftu leiknum strax á annað stig.
Bezt leikna hlutverkið var frú
Midget í höndum Svövu Jónsdótt-
ur frá Akureyri, sem er þjóðkunn
leikkona. Og sézt ekki að öllum
jafnaði betri kvenhlutverk í Þjóð-
leikhúsinu. Svava er mjög örugg
leikkona, sem gerir hverju atriði
skil, sem máli skiptir. Hin hjarta-
góða frú Midgel verður manni
lengi minnisstæð. Herbert Jóns-
son sem séra Duke og Magnea
Jóhannesdóttir sem frú Clivedeu-
Banks sýndu bæði athyglisverðan
leik. Herbert öruggur og látlaus,
Magnea sjálfselsk og drembilát,
báðum tókst þeim að túlka þess-
ar persónur á sannfærandi hátt.
Eins var ágætur stíll í leik Gunn-
ars Magnússonar, sem þjónninn
Scrubby, og átti Indriði Wáge
sinn þátt í því. Kaupsýslumaður-
inn Lingley hjá Ragnari GuÖjóns-
syni var líka skemmtilega leikinn
og lífgaði upp þennan alvörulega
leik. Því miður skorti töluvert á
góðan leik hjá Theódóri Hall-
dórssyni og þeim Guðrúnu Ivars-
dóttur og Gesti Eyjóljssyni, sem
léku „villingana”. AÓalsteinn
Steindórsson, sem lék rannsókn-
ardómarann, var látlaus, en leik-
LÍF og LIST
39