Líf og list - 01.05.1952, Blaðsíða 41

Líf og list - 01.05.1952, Blaðsíða 41
Gunnars Eyjólfssonar losaraleg lítið í hana lagt. Leikur Akurnesinga 1 Bogabúð eftir St. John Ervine var á tak- mörkum þess, sem sýningarhæft er á sviði hér í Reykjavík, þótt smáóhöppum sé sleppt. Nokkrir virtust þó vera sviðvanir svo sem Sólrún Ingtíarsdóttir, en leikur hennar var ýktur og afkáraleg- ur í byrjun. Verst var, að Magnús Vilhjálmsson, sem lék aðalhlut- verkið, Boga Bogason, var ekki hlutverki sínu vaxinn. En þetta gæti orðið eftirminnilegt hlutverk í höndum góðs leikara. Látbragð og gervi Ragnars Jóhannessonar var gott, en saman þarf að fara motur og mey, eins og þar stend- ur. Röddin samsvaraði ekki gerv- inu. Stendur ekki einhvers staðar þetta er rödd Jakobs, en hendur Esaú? Leikur ,,þríhyrningsins“ Katrínar Georgsdóttur, Hilmars —------------------------- Á KAFFIHÚSINU Framhald af 2. síðu. Um aplakálfa ENGINN má halda, að vér séum með þessu að gera oss að málsvara setunnar. Vér biðjum um vandvirkni í bókagerð og að réttum lögum sé hlýtl, en setuna piunum vér aldrei að eilífu taka í forsvar. Misheppn- uðum lögum á að breyta til skyn- samlegs vegar, en ekki láta standa og virða að vettugi, það er til þess eins að ala upp lítilsvirðingu fyrir öllum lögum á því sviði, sem um er að ræða, og lögboðna stafsetningu verður að hafa, um það er ekki að villast. Setan er óþarfur stafur, hvimleiður myllusteinn, sem góðir menn hafa af skammsýni bundið um háls alls skólafólks og allra prófarka- lesara, sem sumir hverjir hafa eng- an svira til að bera slíkt hálsmen, samanber prófarkalesarana hjá Norðra. Auk þess er setan ljótur stafur, hörnótt og svipill og stingur Háljdánarsonar og r'áls Lggerts- sonar hefði getað orðið sæmilegur með meiri æfingu og góðri leik- stjórn. Onnur hlutverk eru tæpast umtafs verð. Þá er síðast og sízt að nefna Selfyssinga, sem formaður Sam- bahdsins Ævar Kvaran gat um í leikbyrjun, að væri byrjendur í listinni. Þeir sýndu Allra sálna messu. En manni verður spurn. Hvað eiga þeir þá hingað að gera ? Er ekki skynsamlegra að bíða þangað til þeir eru færir um að koma fram á leiksviði ? En það var svo órafjarri því, að þeir sýndu nokkurn leik, og hlýtur þessi fyrirhöfn þeirra að hafa verið þeim til jafnmikillar ömun- ar og áhorfendum. Þar er ekki hægt með bezta vilja að benda á neitt frambærilegt hlutverk. Taugaóstyrkur og algert kunn- áttuleysi ríkti á leiksviðinu allan í stúf við annað fólk á þingi ís- lenzkra bókstafa. Hún er ófélagsleg með afbrigðum, rekandi horn sín i allar áttir með fullri foragt fyrir mjúkum bjúglínum og uppréttri reisn annarra stafa og minnir á þann graðpening, sem séra Jón á Bægisá sagði, að ræki hornin í allt og alla. Slík er setan, óferjandi, óalandi og óráðandi öllum bjargráðum. Það þarf að losa skólafólkið, kennarana, rithöfundana og prófarkalesarana og allan landsins lýð við þessa svipu, sem að nauðsynjalausu hefur verið reidd á loft, og það sem fyrst. Allar stafsetningarreglurnar þarf að end- urskoða, en setuna þarf ekki lengi að skoða, hún er fyrirfram dæmd. Raunar er ufsílonið annar aplakálf- urinn frá og mætti vor vegna fara sömu leið, þó að flestir Rafi á því mikið dálæli. Af mannúðarástæðum mundum vér þó ekki mæla með því, að öllum kettlingunum sé drekkt undan vesalings læðunni í einu, þótt heimilið hafi að vísu fleiri ketti en það þarf að brúka. Janúar lí)52. tímann nema aðeins í leikslokin. Leiðbeinandinn, Stíeinbjörn Jóns- son, sem setti einnig I Bogabúð á svið, hefði þó átt að hamra til verstu vankantana, svö sem handapat og aukahreyfingar (Mitbewegungen). Hjónaleysin í leiknum sneru til dæmis upp á hendurnar á sér við hvert áherzlu- orð, sem þau sögðu og ,,Tom Byer“ sat eins og á glóandi rist á stólnum, hann var alltaf að leita að einhverri þægilegri hvíld- arstöðu, sem hann aldrei fann. Það væri kannske hægt að finna skammlitla parta hjá ,,bankastjór- anum“, ,,Katrínu“ og ,,Jóni“ gamla, en slíkt er þó lítil huggun og nöfn leikendanna betur ó- nefnd. Sveinbjörn virðist óvanur leikstjórn, en það er vandasam- asta og ábyrgðarmesta starfið í leikhúsinu. Stí. B. Snjóar Kilimanjarófjallsins Framh. af bls. 35 sagan hans (að undanskildum hinum mjög stutta fjórtánda kapítula í ,,In Our Time") þar sem honum er lýst innan frít úr hugskoti söguhetjunnar. í öllum skáld- verkum Hemingways hafa alltaf verið symbol (táknmyndir), en þau eru venju- lega dulin eða jafnvel óafvitandi, og þetta er næstum því fyrsta sagan, þar sem þau eru notuð greinilega og berum orðum. Ftest symbol í Snjóum Kilimanjarófjalls- ins eru symbol dauðans: það eru hraefugl- arnir, frosna pardursdýrshræið, hýenan, lögregluþjónarnir á reiðhjólum, flugvél- in, og einkum og sérílagi ferhyrndi tind- ur Kilimanjarófjallsins, glampandi hvítur f sólinni. Sagan í heild varpar nýju ljósi á skáldsagnarlist Hemingways. Hún sýnir greinilega, að hann er fyrst og fremst raunhyggjuhöfundur (realisti) og natúralisti, sem í bókmenntasögunni verð- ur skipað á bekk með Theodore Dreiser ellegar James T, Farrel. þrátt fyrir alla hina nákvæmu endurspeglun hans af raunverulcikanum, er hann ásóttur og næturlegur rithöfundur í ætt við Edgar Allan Poe, Hawthorne og Melville. —- S. LÍF og LIST 41

x

Líf og list

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Líf og list
https://timarit.is/publication/819

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.