Birtingur - 01.04.1955, Qupperneq 14

vitsmuna og greindar. Kohei Amada notar
líka orðið kubistiskir til að lýsa þeim. Þar
tíðkast hægur gangur, hreyfingar seinlegar og
virðulegur og tiginn blær yfir öllu. Oft er í
upphafi sagt frá einhverjum atburði, síðan
eru ýmis vitni leidd fram og atburðurinn
skoðaður frá ýmsum sjónarmiðum. Noh-leikir
lögðust gjaman eindregið gegn styrjöldum og
manndrápum. Þeir em undir sterkum áhrif-
um frá siða- og trúarkenningum Buddhaista.
Um skeið urðu þeir að þoka fyrir öflugri hem-
aðarstefnu en háfa nú verið endurvaktir og
njóta mjög hylli menntamanna.
Kabuki-Ieikirnir koma fram um 1600. (I
kínversku táknar orðið Ka að dansa en Bu að
syngja). Þeir eru alþýðlegt mótvægi við Noh-
leikjum sem þóttu oft of þungir fyrir alþýðu.
Fyrst voru Kabuki-ieikir sýndir úti á götum,
þar kennir stundum gamansemi og efni er
tekið meira úr daglega lífinu, þar tíðkast
symbólskir dansar sem eru mjög vinsælir. Oft
eru þeir inn'blásnir af myndlistarmeistumn-
um Hokusa-i og IJtamaro o. fl. Þér munið eftir
árstíðadansinum, segir Amada: hann er sam-
inn eftir tréskurðarmynd Utamaro.
Höfundur Kabuki er talinn konan Okuni
sem lokadans flokksins var kenndur við.
Ég minntist á skrif filmsnillingsins Eisen-
steins um Kabuki: benningar hans um mon-
tage eru undir áhrifum þaðan.
Nei, þau höfðu ekki heyrt Eisenstein nefnd-
an.
Þið hafið farið viða um Evrópu? Hvemig
líkaði ykkur viðtökurnar? spyr ég: hvar voru
þær beztar?
Þau eru treg að gera upp á milli, segja þó
að þær hafi verið mismunandi eftir geðslagi
þjóða. Beztar voru þær hjá almenningi í
Belgíu þar sem þau byrjuðu; mest aðsókn. En
í Frakklandi og Englandi var gagnrýnin vin-
samlegust í blöðum en aðsókn dræm. I Þýzka-
landi var mikið hrópað og kallað og ósköp
mikill hávaði.
Stundum fannst okkur skrítnar undirtekt-
imar, sögðu þau. Við sýndum í sex mánuði í
París á Marigny-leikhúsinu (eitt frægasta
leikhús Parísar sem Barrault stjórnar). Þar
var fólkið hrifnast af kastaníettu-dansinum
en þótti minna varið í það sem okkur finnst
merkara svo sem keisei-dansinum, eða gleði-
konudansinum.
Gætir mikið evrópskra áhrífa í Japan? spyr
ég.
Já, segir Amada. Hann tekur í jakkaboð-
angana og segir: Alveg eins og við emm í
Evrópubúningi eins er um listina í Japan. En
við erum samt japanskir: andinn, sálin, segir
hann og rennir grönnum fíngerðum fingrum
eftir jakkaboðöngimum. Það er samt mikill
12