Birtingur - 01.04.1955, Page 28

Eða þá þeir sitja heima bak við ábyrgðarþung
gleraugu að lesa verkin eftir hveni þann höf-
und sem fram kemur, auðvitað með skilningi
og velvild hins sanna unnanda fagurra lista.
Auk þess geta ungir Hstamenn sótt glöggar
og hollar upplýsingar um list og menningu
eriendra þjóða til þessara gagnmenntuðu trún-
aðarmanna ríkisins um menningarmál. Enda
finna allir sem að listsköpun starfa sívak-
andi brennheitan áhuga þessara opinberu
verðlaunaveitenda og yfiriistamatsmanna fyr-
ir því sem þeir eru að vinna. Úthlutunin ber
þessu líka fagurt vitni.
Ekki er sæmilegt að ég fari að telja upp
nöfn styrkþega. Þau muna flestir því svo var
réttsýnin mikil að á annan veg verður varla
skipað niður. Aðeins skulu nefnd nokkur
dæmi af handahófi (hér virðist sá háttur eiga
bezt við) til að sýna þakkarþel áhugamanns.
Verður þá fyrst að nefna með lotningu að
á tindinum tróna skáldjöframir Hagalín og
Kristmann og munu fáir skorast úr leik að játa
að þau nöfn sómi sér með afskaplegri prýði
hjá nöfnum Laxness eða Kjarvals eða Jóns
Stefánssonar; enda munu þessir tveir herra-
menn í sínum óviðjafnanlega skáldskrúða á
að líta einhver fegurstu og ilmríkustu blóm
sem íslenzk menning hefur alið á hretviðra-
sömu skeiði sínu.
Þá hljótum við að lofa hástöfum að hinn
fíngerði listsnillingur Guðmundur úr Miðdal
er settur í næsthæsta flokk með svo ti'lþrifa-
ríku listafólki sem Elinborgu Lárusdóttur og
Jóni Bjömssyni og er þetta eins konar ríkis-
arfaflokkur. Viðeigandi hefur þótt að meta
ágæti nefndra aðila til jafns við' Ásmund
Sveinsson og Gunnlaug Scheving.
Ættum við ekki að þakka að svo hættulegir
skemmdarvargar sem Þorvaldur Skúlason og
Svavar Guðnason skuli settir skör lægra en
Miðdals-þrenningin sem svo mjög hefur auðg-
að íslenzka menningu og aukið við þann arf
sem við réttum frá kynslóð ti'l kynslóðar með
því sem til kann að falla hvern mannsaldur.
En téðir tveir listspillar em svo skaðsamlegir
að þeir eru hlutgengir meðal eriendra þjóða
og er það til marks um óþjóðhollustu þeirra
að aðrir en íslenzkir kunni að hafa not verka
þeirra og hafa auk þess verið þeir vargar í
véum að móta nær alla þá kynslóð myndlist-
armanna sem komið hefur fram að undan-
förnu hér á landi. Með því hafa þeir unnið
voðaverk eins og ýmsir mikilhæfir listfræð-
ingar ha.fa oft og ósérplægið bent okkur á og
vil ég þar nefna þá vísu menningaranda fé-
lagana Jónas Jónsson og Gunnar Benedikts-
son. Þá hefur tekizt svo vel til að í sama
flokki og Þorvaldur og Svavar sitja Eggert
Guðmundsson, Friðrik Á. Brekkan og Guðrún
Ámadóttir frá Lundi.
Það hlýtur að ylja mörgu fegurðarelskandi
hjarta að loksins hefur Andans Maðurinn
Karl Tsfeld hlotið laun fyrir sitt verðmæta
tillag til menningarinnar og var ekki seinna
vænna. Ég efa. ekki að þar komi fleira til en
mér er kunnugt um að maðurinn hafi unnið,
sitthvað sé á vitorði nefndarmanna af ávöxt-
um þess listpunds sem óþreyjufullum aðdá-
endum gefist bráðum kostur að kynnast. En
má ég spyrja hvað það er? Syngur maðurinn
kannski?
En því miður finnst mér það hæpið að arf-
taki bróður Eysteins þess er kvað þá Lilju
sem allir vildu kveðið hafa: síra Jakob Jóns-
son fái aðeins skammtaðar 4000 krónur eins
og Ámi Kristjánsson píanóleikari sem iðkar
svo forsmáanlega og lítilsiglda grein lista sem
tónlistin er réttilega dæmd vera af þeim sem
hluta út fénu, háttvirtum nefnda.rmönnum.
Er vonandi að hinn skáldmælti guðsmaður
verði fljótlega fluttur upp í hæðirnar úr þess-
ari lægðarmiðju. I sama flokki og Ámi er
26