Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2010, Side 9

Kjartan G. Ottósson
(1956-2010)
Stórt skarð var höggvið í raðir íslenskra málfræðinga þegar Kjartan Gyðu-
son Ottósson, prófessor við Óslóarháskóla, lést hinn 28. júní 2010 eftir
langa baráttu við krabbamein. Kjartan fæddist í Reykjavík 14. janúar 1956.
Foreldrar hans voru Gyða Jónsdóttir heimilisiðnaðarkennari og Ottó A.
Michelsen, forstjóri IBM á Islandi. Kjartan var þegar á ungum aldri ann-
álaður fyrir framúrskarandi námshæfileika og varð meðal annars lands-
kunnur vorið 1971 er hann lauk landsprófi með einkunnina 10 í öllum
greinum en það hafði enginn leikið fyrr.
Kjartan lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum við Hamrahlíð 1974
aðeins átján ára gamall og hóf þá nám í íslensku, forngrísku og latínu við
Háskóla Islands. Veturinn 1976—77 gerði hann hlé á námi sínu við Há-
skóla Islands og las miðaldalatínu, klassíska latínu og samanburðarmál-
fræði við Kölnarháskóla. Kjartan lauk BA-prófi í íslensku 1979 með rit-
gerð um Fróðárundur í Eyrbyggju en hún var fjórum árum síðar gefin út
hjá Menningarsjóði í ritröðinni Studia Islandica. Að loknu BA-prófi
beindist hugur Kjartans einkum að málfræði og hóf hann nám til kandí-
datsprófs í íslenskri málfræði við Háskóla Islands. Hann lauk prófi 1981
með ritgerð um þróun miðmyndarendinga í íslensku. Þá um haustið tók
Kjartan aftur upp þráðinn við Kölnarháskóla og lauk fyrrihlutaprófi
(„Zwischenprúfung") í miðaldalatínu vorið 1982.
Þegar heim kom hélt Kjartan áfram rannsóknum sínum á þróun mið-
myndarendinga í íslensku — jafnframt því að lesa rússnesku og hebresku
við Háskóla Islands — og áformaði að leggja fram doktorsritgerð um það
efni við Háskóla Islands. Rannsóknastyrkir á Islandi voru þó heldur fáir
og smáir á þeim árum og því afréð Kjartan að halda til náms við Institu-
tionen för nordiska sprák við Lundarháskóla en þar var hann í doktors-
námi frá ársbyrjun 1985 og kenndi jafnframt íslensku.
Meðfram rannsóknum sínum á miðmynd safnaði Kjartan miklu efni
um íslenska málhreinsun og gerði fjóra þætti fyrir Ríkisútvarpið sem
hann nefndi Þœtti úr sögu íslenskrar málhreinsunar og var þeim útvarpað
haustið 1985. Þættirnir vöktu verðskuldaða athygli og fór Islensk mál-