Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.2010, Page 41

Rýnt í sögu fomafnsins hvorgi, hvorugur 39
RITUNAR- tími RIT ÓSAMANDREGI-Ð ÞAR SEM VON VÆRI Á SAMANDREGNU SAMAN- DREGIÐ
1150-1220 Elstu handrit íslensk 1 0
12. öld Díalógar Gregoríusar, hdr. um 1200—1225 2 0
13. öld Dróttkvæði 2 0
13. öld Jómsvíkinga saga 6 1
13. öld Grágás 9 0
13. öld Snorra-Edda, hdr. um 1300—1325 1 0
13. öld Heimskringla66 6 (en lesbrigði)67 1
13. öld Sturlunga, hdr. s.hl. 14. aldar 13 4
13- öld Sturlunga, hdr. 17. öld 9 1
13- öld Jónsbók, hdr. um 1360-1400 2 (en lesbrigði)68 0
13- öld Alexanders saga 3 0
13- öld Möðruvallabók, mið 14. öld 6 0
Tafta 10: Hlutfall ósamandreginna og samandreginna mynda í beygingu
hvorgi í ýmsum ritum, sömdum á 13. öld eða fyrr.69
um þær auðvitað ekki heima í töflunni. Eftir standa þá þrjú dæmi í hópi
samandreginna mynda í töflunni, öll í Sturlungu. Öll eru þau röng eða
66 í Ólafs sögu helga hinni sérstöku eru engar samandregnar myndir. Tvö dæmi eru
um ósamandregnar myndir.
67 Við eitt dæmanna sex er samandregin mynd, hvorgum (þgf.ft.) í lesbrigðasafni
(Heimskringla 11893-1901:193). Handritið er AM 39 fol (um 1300) og er orðmyndin mjög
greinileg, „hvargom" (ir35).
68 Samandregin mynd, hvorgum, er í lesbrigðum við bæði dæmin (fyrra dæmið: AM
x34 4tO) um 1281-1294, síðara dæmið: AM 134 4to, um 1281-1294, GKS 3271 4to, um
H30), þó svo að í útgáfu (Jónsbók 1904:174, 9. lína og 14. lína) sé lesbrigði aðeins gefið við
annað þeirra.
69 Samdráttarregla -ig-/-ug-orhs er talin hafa byrjað að veiklast um 1300 og því er
ntum frá 14. öld og síðar sleppt í þessari töflu.