Vera - 01.02.1986, Blaðsíða 17
„Ákveðin
í að
sérmennta
mig“
Margrél Aðalsteinsdóttir. Ljósmynd: S.E.
á móti grunnskólaprófinu, sér-
staklega í þeirri mynd sem þaö
var til skamms tíma, lagöi hún
Það fljótlega niöur og tók þess í
sfað upp fornám, bæöi fyrir full-
orðna er vildu bæta viö kunn-
áttu sína og þá unglinga sem
féllu á grunnskólaprófi og var
lokuð leiöin inn í framhalds-
skólana. Fornámiö fyrir fram-
haldsskóla hefur líka veriö kall-
aö O-áfangi framhaldsskóla.
Þar er kennd íslenska, danska,
enska og stæröfræöi.
Námiö tekur eina önn og
samsvarar námi í 9. bekk
grunnskólans í ofantöldum
greinum.
„Þegar fullorðna fólkiö fór aö
koma í fornámið birtist enn
annar hópur, fullorðið fólk,
sem ekki haföi haft tækifæri til
aö afla sér nægrar menntunar
til aö fara í fornám og unglingar
sem höföu hrökklast úr skóla.
Þessu fólki varö aö bjóöa upp á
kennslu. Ég setti tilkynningu í
blööin til þeirra sem aöeins
hafa barnaskólapróf. Þaö kom
fjöldi fólks. Viö kennum sem
svarar námsefni 7. og 8. bekkj-
ar grunnskóla í sömu greinum
°g í fornáminu á hálfum vetri.
Þetta köllum við aðfaranám.
Eftir þaö getur fólk fariö í for-
nám.“ Guörún undirstrikar aö
aöfaranámiö sé geysilega
mikilvægt, ,,því þar er fólkið
sem mest vantar menntun." í
Prófdeildum öllum eru um 200
manns.
i þriöja lagi kenna Náms-
flokkarnir norsku og sænsku til
grunnskólaprófs í staðdönsku.
Námiö er ætlaö nemendum
sem hafa nokkra undirstööu í
Þessum málum. Þar eru nokk-
ur hundruö manns.
I fjóröa lagi eru svo hin svo-
kölluðu starfsnámskeiö. ,,Þar
er um að ræöa 8 vikna kvöld-
námskeið fyrir dagmæður og
námskeiö fyrir Sóknarfólk í alls
kyns umönnunarstörfum. Þaö
er sjö vikna síðdegisnámskeið
Þar sem fólkiö fær faglegan
9runn, til viöbótar þeirri prakt-
lsku reynslu sem þaö hefur."
Eg hef mestan áhuga á próf-
beildunum svonefndu, sér-
staklega á aöfaranámi og for-
námi. Þangaö kemur, eins og
Guðrún sagði, fólkiö sem mest
vantar menntun. Þar eru um
Þ b. helminqi fleiri konur en
karlar.
Hingað kemur fólk af tveim-
ur meginástæðum þaö ætlar
sér ýmist í framhaldsnám eöa
kemur fyrst og fremst til að afla
sér grunnmenntunar og efla
þannig sjálfstraust sitt og
sjálfsvitund. Guörún segist
ekki vita hvor ástæöan sé
þyngri á metunum. Margar
konur halda hér áfram námi og
fara í sjúkraliðanám. Nú eru
þar í kringum níutíu manns.
Aðrir fara í öldungadeildir.
í aðfaranámi og fornámi er
kennt fjögur kvöld í viku, fjórar
stundir í einu, í forskóla
sjúkraliöa sex stundir, fjórum
sinnum í viku og svo er
heimanám. 60% kvennanna í
fornáminu eru bæöi meö
heimili og vinnu utan heimilis.
,,Konur sem koma hingaö í
nám eiga viö margs konar
hindranir aö stríöa. Oftast hafa
þær langan vinnudag og eigið
neimili ásamt námsundirbún-
ingnum. Timi til heimanáms er
því lítill. Fólk veröur aö nota
helgarnar. En mestu ræöur
hvort umhverfi þeirra er letj-
andi eöa hvetjandi. Oft ríkir tví-
skinnungur hjá fjölskyldunni
gagnvart námi konunnar. Maki
og börn hvetja í orði, en eru svo
í raun letjandi þegar til kast-
anna kemur. Oft jafnvel án
þess aö gera sér grein fyrir því.
Dæmi eru um aö fólk vinni
markvisst aö því aö stoppa
maka sinn í námi. Þá eru oftast
bæöi hjónin ómenntuð og ann-
aö þeirra aö reyna aö rifa sig
upp úr menntunarleysinu.
Brottfall er alltaf þó nokkuð,
eins og i annarri fullorðins-
fræðslu."
Mig langar að vita hvernig
búið er að Námsfiokkunum af
hálfu borgarinnar, t.d. hvað
varðar húsnæði.
,,Við búum þröngt. Ná-
grannar okkar hér í húsinu
hafa smám saman þrengt aö
okkur. Við misstum sem svarar
einni kennslustofu þegar Vest-
urbæjarskólinn kom hingað.
Varöandi Tjarnarskólann, sem
var úthlutaö húsnæöi því sem
Menntaskólinn í Reykjavík
haföi átt innhlaup í, en voru og
eru stofur Námsflokkanna,
munar þaö miklu aö Mennta-
skólinn var þar meö þeim skil-
málum að stofurnar væru laus-
ar klukkan tvö á daginn. Þegar
svo Tjarnarskólinn fékk afnot
af húsnæöinu var þetta tíma-
ákvæöi flutt aftur. Þannig aö
hann þrengir óneitanlega að
okkur. En auk Miöbæjarskól-
ans erum viö meö kennslu víös
vegar um bæinn. Og námskeiö
hjá Blindrafélaginu og Sjálfs-
björgu eftir óskum þeirra."
Fólki úti á landi, gefst því
kostur á fullorðinsfræðslu?
„Öldungadeildir eru viö
suma framhaldsskóla úti á
landi og í sumum kaupstöðum
eru námsflokkar. Svo hefur
fólk Bréfaskólann. En fólk
kemur hingaö frá Grindavík,
Keflavík, Hafnarfiröi og viöar.“
Að lokum spyr ég Guðrúnu
hvaða breytingar hún vilji sjá i
málum fullorðinsfræðslu á
næstu árum.
„Ég vil hafa opinn, en kerfis-
bundinn skóla, þar sem nem-
endur geta aflað sér menntun-
ar frá grunni, til stúdentsprófs.
Á landsbyggðinni þarf aö
koma upp aöstööu fyrir þá sem
ekki hafa aðgang að fjölbraut-
arskóla. Þar þarf aö koma á fót
blöndu af fjarnámi, þá á ég viö
aö kennsla fari fram gegnum
sjónvarp, bréfaskriftir og síma
og námskeiðum sem haldin
yrðu í heimavistarskólum og
öörum skólum. í Reykjavík
hæfir núverandi form ekki
vaktavinnufólki eöa hreyfifötl-
uöu fólki. Hér þarf einnig aö
nýta sjónvarp og síma, ásamt
þvi aö koma upp fræðslumið-
stöövum sem yröu opnar á
ýmsum tímum. Þar á aö vera
bókasafn, gagnasafn on
námstæki ýmiss konar og
þangað á fólk aö geta sótt leið-
sögn og aðstoð viö sjálfsnám
þegar því hentar.1'
S.E.
Margrét Aðalsteinsdóttir
stundar nám í Forskóla
sjúkraliöa. Hún kemur í Mið-
bæjarskólann fjögur kvöld í
viku, austan úr Hveragerði,
þaðan sem hún býr með fjór-
um börnum sínum, tveimur
ungum.
Vera fékk að trufla hana í
kennslustund rétt í svip.
„Ég fór upphaflega i fornám
til aö byrjaað mennta mig. Þaö
eykur sjálfstraustið aö finna aö
maður getur eitthvað og kann.
Maður réttir úr andlegum kút,“
segir Margrét.
„Eftir fornámiö langaöi mig
aö vita meira og ég byrjaöi á
náttúrufræöibraut í Fjölbrauta-
skólanum á Selfossi, jafnframt
vinnunni á Heilsuhælinu í
Hverageröi. Nú er ég ákveðin í
aö sérmennta mig í einhverju
starfi sem lýtur aö hjúkrun eöa
aðhlynningu. Ég skipti því yfir
og settist hér í forskóla sjúkra-
liöa í haust. Þannig get ég líka
á tveimur árum öölast sjúkra-
liðaréttindi, sem ég get svo nýtt
mér jafnhliða frekara námi.“
Margrét hefur minnkaö starf
sitt á Heilsuhælinu tímabundiö
og vinnur nú hálfan daginn.
Hún vinnur viö vatnsnudd og
byrjar að nudda háftíma fyrr á
morgnana en vant er, til aö
geta skotist heim í morgunkaff-
inu og komið börnunum í skól-
ann og til að vera komin heim
úr vinnunni á undan þeim.
Hennar kennslustund byrjar
klukkan sex.
„Þettagengurallt meögóöri
samvinnu allra á heimilinu, en
það mundu ekki allir geta lifaö
viö þann fjárhag sem viö verö-
um aö sætta okkur viö núna."
Segir hún aö lokum og hverfur
aftur inn í líffræðitíma.
S.E.