Vera - 01.12.1991, Síða 29

Vera - 01.12.1991, Síða 29
í fylliríinu þegar menn upplifa sjálfa sig sem skemmtilegustu menn í heimi. Áður en langt um leið var önnur konan farin að hjálpa honum að velja sér jakka. Hún strauk svona yfir jakkaermina til að flnna hversu gott efni væri í jakk- anum og hann strauk yfir handarbök hennar og fann að það var nú líka gott í henni. Það endaði með að hann keypti jakkann og pönkararnir keyptu buxur, peysu og trefil því það var kalt þennan dag.“ En til hvers er ágóðinn af flóa- markaðnum notaður? Hvernig starfar Samband Dýravernd- unarfélaga? „Við vinnum á mörgum plönum“, segir Jórunn. „í fyrsta lagi tökum við við ábendingum og kvörtunum í gegnum síma og höfum síðan samband við trúnaðarmenn félagsins eða yíirvöld til að rannsaka málið. Svo tilnefnum við fulltrúa í opinberar nefndir og höfum þannig áhrif á löggjöf og reglugerðir. Auk þess fáum við til yflrlestrar og umsagnar allar tillögur til laga er varða dýr. Einnig höfum við sam- skipti við erlend dýravernd- unarsamtök og fylgjumst með þvi sem er að gerast úti í heimi. Við erum aðilar að Norræna dýraverndarráðinu og Heims- sambandi í dýravernd og eigum einn áheyrnarfulltrúa í “Eurogroup for Animal Wel- fare”. Við viljum vera rödd sem heyrist úti í heimi — við ætlum okkur mikið í kjallaranum í Hafnarstræti 17! Innan samtakanna starfa nokkrir sjálfstæðir starfshóp- ar, t.d. er einn um tilraunadýr og annar um verksmiðjubú- skap. Nýlega sendum við tvo læknanema á ráðstefnu evr- ópskra stúdenta gegn dýra- tilraunum og við erum að gefa út blöðung með lista yflr snyrtivörur sem ekki eru próf- aðar á dýrum. Þetta borgar Flóamarkaðurinn allt saman. Við sem erum í svona félagsskap verðum að muna að við erum dýraverndunarfólk. Við eigum ekki að stjórna efna- hagskerflnu. Dýraverndin verður alltaf að vera okkar sjónarhóll. Það er hægt að setja ýmislegt fram í tölum, en það má aldrei gleymast að hugsa um velferð dýranna. Mér flnnst það oft gleymast. Á Náttúruverndarþingi komum við til dæmis með tillögu þess efnis að Náttúruverndarráð mótmælti þvi að höfð væru villt dýr í Húsdýragarðinum. En það komst ekki í gegn vegna þess að stofn þessara tegunda er ekki í hættu. Ég er ósátt við að aðeins sé litið á dýr sem stofnstærð en ekki ein- staklinga. Að ill meðferð á dýrum sé réttlætanleg vegna þess að nóg sé til af þeim! En auðvitað verður maður stund- um pirraður þegar erlend dýraverndunarsamtök fara út fyrir rammann og eyðileggja fyrir málstaðnum. Svo er aftur á móti svo stór- kostlegt þegar eitthvað vinnst. Til dæmis þegar samþykkt var að gefa ekki leyfi til háhyrn- ingaveiða af dýraverndunar- sjónarmiðum. Þá stóðum við í samtökunum á öndinni, feng- um gæsahúð og brynntum músum af gleði. Og Flóa- markaðurinn keypti tvo stóra blómavendi sem fóru í Sjávar- útvegs- og Umhverfisráðu- neytið.“ BÁ „UÁÐU MÉR VÆNGI" HULDA O G FRELSISÞRÁIN Fyrir um það bil ári síðan eða haustið 1990, kom út bókin Hulda, Ijóð og laust mál hjá Bókmenntafræðistofnun Há- skóla íslands og Menningarsjóði. Þar sem hljótt hefur verið um hana þykir ástæða til að vekja athygli á þessu þarfa og stórgóða úrvali skáldskapar Huldu eða Unnar Benediktsdóttur. Guðrún Bjartmarsdóttir hafði valið ljóð- in og sögurnar og samið drög að inngangi þegar hún lést fyrir aldur fram og var þá Ragnhildur Richter fengin til þess að full- semja innganginn. Hulda er mikið skáld sem hefur lengst af ekki verið metin að verðleikum. Þetta kemur skýrt fram í mjög áhugaverðum og lipurlega skrifuðum inngangi bókarinnar. Inngangurinn skipt- ist í átta kafla þar sem rætt er um uppruna og skáldlegt um- hverfi Huldu. Skýrt er frá því hvernig bók- um hennar var tekið þegar þær komu út, íjallað er um tengsl hugmynda hennar við heim- spekilegar stefnur og alþjóðlega bókmenntastrauma og verk hennar sett í vítt kvennabók- menntasögulegt samhengi. Þegar ég segi að skáldkonan hafi ekki verið metin eins og henni bar, visa ég til þess að margir karlmenn sem skrifuðu um bækur hennar virðast ekki hafa komið auga á þær and- stæður og kvenlegu togstreitu sem einkenna skáldskap hennar. Aftur á móti hæla sumir henni mjög fyrir að nota fíngert, nett og kvenlegt líkingamál. Þeir hinir sömu sáu þó ekki hve Hulda var mikill frumkvöðull á ís- landi i notkun líkinga sem sóttu til symbólisma og ný- rómantískra strauma. í rauninni á hún hvað þetta varðar best heima í hópi þekktra og viður- kenndra nýrómantískra skálda eins og Jóhanns Siguijónssonar, Jónasar Guðlaugssonar og Jóhanns Gunnars Sigurðssonar. Auk hinna fróðlegu og skemmtilegu kafla í inngangi Huldubókarinnar um alþjóðleg áhrif á skáldkonuna og áhrif hennar á islensk skáld, er eins og áður segir mikið fjallað um það sem svo oft kemur í ljós þegar skáldskapur kvenna er kruflnn: andstæðuna milli ólg- andi frelsisþrár og bælingar sem kjarnast oft hjá Huldu í eilífri togstreitu milli húsmóður og skálds í sömu konunni. Það kemur vel fram í bókinni hvað skáldskapur Huldu er mikið meira en það sem hún hefur einkum verið hyllt fyrir en það er þjóðhátíðarljóðið 1944 ,Hver á sér fegra föðurland," þulurnar og ljóð sem mæra móðurhlutverkið. Huldubókin er þörf og góð og bætir við hið litla safn sem til er af verkum eftir íslenskar konur; hún gerir konum auðveldara fyrir þegar þær leita sér að fyrirmyndum í arfi mæðranna. Að lokum birtist hér fyrsta, næstsíðasta og síðasta erindið úr ljóðinu „Haukurinn“ sem er samtals sjö erindi og birtist fyrst í bókinni Kvæði sem kom út 1909. Ljóðið er dæmigert fyrir margt af þvi sem nefnt er hér á undan; t.d. frelsisþrána sem ekki fær útrás og líkingamálið þar sem náttúrumyndir hverfast í táknmáli fugla, flugs og blóma. í ljósi þess sem kemur fram í inngangi Guðrúnar og Ragn- hildar um hvað ljóð Huldu hafa verið misskilin, er athyglisvert að þegar Sigurður Nordal gaf út úrval úr ljóðum Huldu 1961 og nefndi Segðu mér að sunnan, þá sleppti hann síðasta erindinu í „Hauknum" en það má auð- veldlega telja lykilerindið í þessu fallega ljóði. Haukurinn Gott áttu, hraðfleygi haukur sem hamrana byggir, frelsið er eign þín og arfur frá ómuna tíðum. Himinsins heiðblái faðmur, hafið og fjöllin, allt er þitt víðlenda veldi, voldugi haukur! Volduga vængi þú breiðir, í vorloftsins bylgjum stígur þú hærra og hærra og hverfur loks sýnum. Síðasta bergmálið sofnar af sönghljómi jarðar, himinþögn hátignar djúpa þín hjartaslög ijúfa. Ljóðafugl lítinn ég geymi - hann langar að fljúga lengst út í ljósið og daginn og lífsglaðan syngja. Helst vildi' hann haukum þeim líkjast sem hæst geta flogið. Fái’hann eiJylgt þeim til himinsins Jljótt skal hann deyja. Hrund Ólafsdóttir 29

x

Vera

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vera
https://timarit.is/publication/858

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.