Ritmennt - 01.01.1999, Page 48

AÐALGEIR KRISTJANSSON
RITMENNT
Mynsters hugleiðingar þar sem hann talaði
um hið ótvíræða gildi sem þetta verk gæti
haft fyrir íslendinga fengju þeir það í hend-
ur í góðri þýðingu.44
í inngangsorðum Mynsters hugleiðinga
kemur fram að Þorgeiri hafi verið veittur
300 dala styrkur til útgáfunnar. Tómas Sæ-
mundsson skrifaði fónasi Hallgrímssyni 9.
ágúst 1838 og lét í ljós ánægju sína yfir
„uppátæki" þeirra.45
í formála Þorgeirs fyrir útgáfunni gat
hann þess ekki einu orði hverjir höfðu ís-
lenskað og raunar má skilja orð hans svo að
hann hafi verið þýðandinn. í síðasta árgangi
Fjölnis er sagt að Jónas Hallgrímsson hafi
átt þriðjunginn af „íslenskun" Mynsters
hugleiðinga. Það sem eftir var hafa menn
fyrir satt að Brynjólfur og Konráð hafi þýtt.
Konráð staðfestir þetta í greinargerð sem
hann lét fylgja umsókn sinni um lektors-
stöðu í fornnorrænu við Hafnarháskóla 13.
desember 1847 og í Supplement til al-
mindeligt Forfatter-Lexicon er talað um
„Andeel" Brynjólfs í þýðingunni. Konráð
getur þess að þýðingin hafi orðið einkar vin-
sæl á íslandi og orðið íslensku kirkjumáli til
vegsauka.46
Þýðingin kom út 1839 og var kostuð af
Þorgeiri Guðmundssyni og hét þá Flugleið-
ingar um höfuðatriði kristinnar trúar sanid-
ar af dr. J.P. Mynster. Bókin var 567 síður í
átta blaða broti og átta blaðsíðna formáli að
auki. Þorgeir gaf Flugleiðingar Mynsters út
á ný 1853. Þar var þýðenda heldur að engu
getið.
Samstarf Þorgeirs og Þorsteins Helgason-
ar var ekki bundið við fornritaútgáfur einar.
Árið 1828 sáu þeir um útgáfu á Paradís-
armissi J. Miltons í þýðingu séra Jóns Þor-
lákssonar á Bægisá og 1838 lcorn Minníng
Consistoríal-Assessors Dómkirkjuprests í
Reykjavík út í Höfn gefin út á kostnað Þor-
geirs og Þorsteins Helgasonar.
Þorgeir gleymdi eldci að greiða keisaran-
um það sem honum bar því að árið 1834
lcom Atli Bjarnar Halldórssonar í Sauð-
laulcsdal út í Kaupmannahöfn ásamt Búa-
lögum. Kristján Kristjánsson, síðar amt-
maður, var þar meðútgefandi ásamt Þor-
geiri.
Þorgeir varð styrlcþegi Árnanefndar vorið
1826 og hélt þeirri stöðu fram á vor 1839.
Það fara eldci milclar sögur af störfum hans
þar á bæ. Samt hefir varðveist jarteilcn sem
sannar að liann sat þar elclci auðum liöndum
því að Kormáks saga lcom í fyrsta slcipti út
á vegum Árnanefndar 1832. Þorgeir annað-
ist útgáfuna og latneslcu þýðinguna en Finn-
ur Magnússon ritaði formála og tólc saman
slcýringar.
Þorgeir er talinn annar útgefandi Ár-
manns á Alþingi. Baldvin Einarsson hafði
samt veg og vanda af Ármanni meðan hann
var ofar moldu enda sagði Bjarni Thoraren-
sen um Þorgeir: „Hann paraderar framan á
Ármann, en hvað á hann í hönum? og alls
staðar er hann með, en hvað gjörir hann?"47
Við fráfall Baldvins lrætti Ármann á Al-
þingi að lcoma út. í bréfi sem Þorgeir slcrif-
aði Bjarna Þorsteinssyni 30. mars 1833 sagði
hann að Ármann lcæmi elclci út á þessu ári.
Hann hefði hvorki tíma né fjárráð til þess að
gefa hann út einn og þeir væru fáir sem
44 Fonden ad usus publicos III, bls. 504.
45 Bréf Tómasar Sæmundssonar, bls. 246.
46 Frá Konráði Gíslasyni, bls. 81.
47 Bjarni Thorarensen. Bréf II, bls. 243-44 (til Bald-
vins Einarssonar 25. ágúst 1831).
44