Vera - 01.05.1996, Blaðsíða 18

álit mál
E R MILLIFÆRSLA Á PERSÓNUAFSLÆTTI MILL'

Auður Styrkársdóttir:
Öfugmælijafnréttisl
VERA fékk tvær konur, þær Auöi Styrkársdóttur og Áslaugu
Magnúsdóttur til aö svara ofangreindri spurningu en svariö viö
henni hefur gjarnan veriö álitamál.
Þegar ég var að alast upp fyrir tveimur til
þremur áratugum eða svo, gilti sú regla
gagnvart skattayfirvöldum að giftar konur
voru ekki til. Eyðublöðin sem send voru
heim til fólks til útfyllingar f upphafi hvers
árs voru stíluð á eiginmann/einhleyping.
Einhvers staðar var Iftil lína þar sem eigin-
maður skyldi standa skil á tekjum eigin-
konu. Það var eini staðurinn þar sem minnst
var á það fyrirbæri, fýrir utan undirskriftina
sem aö sögn mátti ekki vanta en allir vissu
að skipti litlu máli hvort párað var á blaðið
eöa ekki.
Á þessum sama tíma giiti einnig sú regla,
að draga mátti frá helming af tekjum eigin-
kvennanna ofantöluðu frá skattinum.
Þannig var aðeins helmingur tekna eigin-
kvenna skattskyldur. Fyrir þessu höfðu ýms-
ir barist á árum áður, þ. á m. ýmsar sóma-
kærar kvenréttindakonur sem vildu með
þessu móti létta giftum konum það erfiöa
verk að vera úti á vinnumarkaði án þess að
sliga heimilið f leiðinni með sköttum. Þetta
þótti semsé góö réttarbót konum til handa.
Þegar ég var að alast upp börðust Rauð-
sokkur og aðrar kvenréttindakonur fyrir því,
með réttu, að nafn eiginkvenna kæmi fram
á skattskýrslum. Að þær hefðu eigin fjárhag
sem kæmi skýrt fram hjá skattayfirvöldum.
Auðvelt hefði verið að hanna nýtt eyðublað
þar sem tekjur eiginmanns væru taldar sér
og tekjur eiginkonu sér og sfðan fengju hvort
um sig viðeigandi „skattameðferð". Lengi
var hummað yfir þessari sjálfsögðu kröfu,
en loks leit nýtt eyðublað dagsins Ijós. Sam-
hliða voru gerðar ýmsar breytingar á „skatta-
meöferðinni", og margar hafa verið gerðar
sfðan. Allar hafa þær hnigið að sama
brunni: Að afnema þessa litlu sárabót sem
útivinnandi giftar konur höfðu um nokkra
hrfð. Því skammarlega lág laun kvenna litu
ekki eins skammarlega illa út þegar búið var
að færa aðeins helming þeirra á skattskýrsl-
una.
Núna höfum við aðeins hin skammarlega
lágu laun. Mér finnst nær að berjast fyrir
hærri launum allra kvenna en standa á því
að persónuafsláttur sé aðeins nýtanlegur
maka að 80 prósentum. Ríkið hagnast að
vísu allnokkuð á þessu fyrirkomulagi. Ekki
skal ég lasta Ríkið, því það er við, en það á
þá Ifka að tala um málið á þeirri forsendu.
Jafnrétti karla og kvenna kemur málinu ekk-
ert við. í fyrsta lagi getur það varla verið jafn-
réttishugsjón til að halda í með blóðugum
fingrum að ragast f þvf hvort fleiri konur eða
færri vinna launavinnu. Þaö er einfaldlega
þeirra persónulega mál. I öðru lagi eru þau
20 prósent sem ekki má færa á milli maka
eða sambúðarfólks ekki há upphæð. Ef
hægt er að rökstyðja þá staðhæfingu með
tölum aö sú upphæö ráði því hvort konur
vinni einnig utan heimilis, þá er leiðin til að
leiðrétta það Ijós. Krefjumst hærri launa fyr-
ir láglaunakonur, og raunar allar konur! í því
liggur hið sanna jafnrétti. &
í leiðinni mætti líka skoöa lífeyrismál
kvenna, en þar er sorgarsaga á ferð sem
mér sýnist fáir hirða um. Miklu fleiri konur
en karlar hafa aðeins tekjutryggingu al-
mannatrygginga sér til framfærslu f ellinni.
Karlar hafa hærri laun og þá einnig hærri
ellilífeyri. Viö skilnað eignast eiginkonan fyrr-
verandi enga hlutdeild í lífeyrisréttindum eig-
inmannsins og þannig er hennar vinnufram-
lag hunsað. Eina úrræði margra kvenna er
tekjutrygging almannatrygginga, jafnvel
kvenna sem áratugum saman hafa unnið
fullan vinnudag. Margir lífeyrissjóðir eru
hættir að tryggja ellilaun maka lífeyrissjóðs-
félaga - af jafnréttisástæðumf!).
Þetta kalla ég allt saman öfugmæli, sem i
kvenfrelsis- og jafnréttissinnar eiga ekki að
Ijá máls á. Mál er að linni. Beinum orkunni
heldur þangaö sem máli skiptir. Konur eiga
að fá hærri laun. Lífeyriskerfiö skal endur-
skoöaö með réttindi kvenna í huga. Og per-
sónuafsláttur á aö vera það sem heitið gef-
ur til kynna - afsláttur persónunnar- hennar
eign að fullu, til ráðstöfunar að fullu.
KymexQote KymexBote Kymex[*ote Kymex[jote Kj^mex^ote
Prentað á umhverfisvænan
^ KvmexQote
/
m
w
404 012
LÍTIL LOSUN MENGUNAREFNA
VIÐ FRAMLEIÐSLU
9 ÞORSTEINSSON 8c Co HF.
OLAFUR
ÞORSTEIf
VATNAGARÐAR 4, PÓSTHÓLF 551, 121 REYKJAVÍK, SÍMI 568-8200, FAX 568-9925