Vera - 01.02.2000, Qupperneq 52

A__________fcj________D_________B_________E_________A___________________J________Q__________N_________S_________D__________Q__________I_________I_________I_______B___________________S_________K_________B_________1_______E_________A__________R
Langur ferill
loks skráður
Stella heitir kona og er Hauksdóttir. Ég sá hana fyrst
og heyrði í hófi heima hjá Villu Harðar sem þá vann
á Þjóðviljanum eins og ég. Þetta var sjötiu og eitt-
hvað, eftir gos og á blómadögum Rauðsokkahreyfing-
arinnar. Stella bjó þá enn i Vestmannaeyjum en gos-
inu tókst að flytja hana timabundið til Stokkseyrar.
Rauðsokkur og þeirra verkalýðs- og menningarpólitik
urðu afdrifarikari. Nokkrir glöggir útsendarar þeirra úr
höfuðborginni féllu fyrir Stellu og hún fyrir þeim,
þannig að 1984 fluttist hún til Reykjavíkur með
Gumma son sinn og er þar (hér) enn.
Á þjóðarmælikvarða hefur Stella aðallega látið til sín taka á sviði verkalýðs-
mála, mest sem verkakona í bæði kven- og örgustu karladjobbum, en líka
sem trúnaðarmaður og fulltrúi I verkalýðs- og jafnréttisbaráttu. I mínum
huga hins vegar er lagasmiðurinn Stella mest áberandi, en það var fyrst
nú fyrir jól að alþjóð gafst kostur á að kynnast þeirri hlið hennar, sem
vinir hennar eru búnir að njóta á góðum stundum í rúman aldarfjórð-
ung. Sem sagt, geisladiskurinn STELLA á að vera fáanlegur í öllum
almennilegum plötuverslunum.
Á þessum fyrsta og vonandi ekki eina diski Stellu eru lög og textar
sem spanna 20 ára tímabil. Elzti textinn er frá 1978, við eina lagið sem
ekki er eftir hana sjálfa: Skítugar hendurnar, erlent popplag sem allir
þekkja og engir nema vinir Stellu hafa tengt húmor og samkyn-
hneigð... og þó: Put your hand in the hand of the man who walked
on the water... Hallgrímur Guðsteinsson ervirkilega fínn eiginmaður
með skítugar hendur.
Alls eru 12 lög á STELLU, annar helmingurinn saminn 1978 til
1990, hinn 1995 til 1998. Flestir textarnir (8) eru um persónuleg ást-
arsambönd, ekki endilega lukkuleg, sumir alvarlegir en aðrir fyndnir
(Móna Lú, Marlanna, Náttúran). Svo er þarna síðasta verkalýðskvæði
Stellu, að hennar eigin sögn, Allan daginn, um tilbreytingarleysið við
færibandið í Vinnslustöðinni í Eyjum, frá því um 1980. Ekki er ég
sammála, því að hvað annað er hið bráðfyndna lag Köben sem Stella
samdi í Kaupmannahöfn 1995, þar sem hún púlaði fyrir Danskinn um
hríð. Það tímabil er reyndar plássfrekast á disknum, sem undirstrikar
að hátindur Stellu er ekki í fortíðinni eins og oft er með hálffimmtuga
tónlistarmenn. Kaupmannahafnartímabilinu tilheyra líka áður nefndar
Móna Lú og Maríanna og fyrsta lag plötunnar, Löng leið.
Stella syngur öll lögin utan eitt. Imyndun heitir það, vandmeðfarið
lag og texti, en þaulvön og smekkleg Andrea Gylfadóttir syngur eins og
hún hafi sjálf samið hvert orð og hvern tón. Þetta er hins vegar í fyrsta
skipti sem Stella hefur sungíð í hljóðveri undir stjórn vanra manna og
þeir sem hafa heyrt hana syngja þessi lög sín við eigin gítar- og munn-
hörpuleik við eldhúsborðið greina kannski örlítið óöryggi á stöku stað. En
í Náttúrunni heyrist virkilega hvað í söngrödd hennar býr, allt frá ýktri blíðu
yfir I argasta rokk.
Undirleikurinn á plötu Stellu er frábær, enda valinn maður í hverju rúmi, en
ekki er það sízt að þakka aðalupptökustjóranum Tómasi Stuðmanni
Tómassyni, sem hefur þann ekki of algenga eiginleika að haga undirleiknum
eftir stíl flytjandans, en ekki drekkja honum í tízkustraumum. Má kannski
nefna I þessu sambandi að hann var upptökustjóri á Konu, uppáhalds
Bubba-plötunni minni.
Aðstoðarupptökustjóri á STELLU er Georg Bjarnason og spilar jafnframt
eins og mjúkur herforingi á bassa í öllum lögum nema Köben, þar sem
Tómas kemur til skjalanna. Aðaltrommuleikarinn er Jón Indriðason (systur-
sonur Didda fiðlu...), en auk hans tylla sér við settið Jóhann Hjörleifsson og
Ásgeir Óskarsson. Aðalgítarleikarinn er Kristján Þórarinsson Eldjárn og fær
liðsstyrk frá þeim Eðvarði Lárussyni og Guðmundi Péturssyni sem koma fram
í þrem lögum hvor. Tómas sest öðru hverju við hljómborð, líka Hilmar Örn
Hilmarsson, Pálmi Sigurhjartar við píanó, annar Sniglabandsmaður, Einar
Rúnarsson, leikur á Hammond, þriðji Stuðmaðurinn líka, Jakob Magnússon,
þrjú lög hvor, en Finnur Júlíusson eitt. KK mundar munnhörpu, Dægur-
lagapönkhljómsveitin Húfa syngur bakraddir, líka Englakórinn og Andrea
Gylfa.
Af þessu „name-droppi" má sjá að spilamennskan er ekkert slor, en það
má samt ekkí gera lítið úr slorinu. Upp úr því hafa stigið stjörnur og perlur
eins og Stella og Bubbi, og líklega endar samlíkingin með þeim ekki þar. Við
Heimir Már Pétursson hittumst á skemmtilegum útgáfukonsert Stellu á
Grandrokk og urðum þá sammála um að Stella væri kven-Bubbinn í íslenzku
tónlistarlífi... ef Stella hefði orðið þekkt fyrir tónlist á undan Bubba væri
hann karl-Stellan... Hvað um það, þetta er íslenzk plata I húð og hár, hvort
sem sungið er um slor eða ást eða annarskonar puð, ekki sízt fyrir þá stað-
reynd að sterkustu lögin eru samin í og eftir vist í Köben. Vist þar virðist enn
hvetja fólk til dáða eins og Fjölnis- og sjálfstæðisbaráttumenn forðum.
En það er ekki bara undirleikurinn sem fellur vel að Stellu, l(ka bækling-
urinn með disknum, sem er sterkur og einfaldur, rautt og gullgrænt letur á
kolsvörtum grunni. Halla Kristín Einarsdóttir á heiðurinn af því og líka með-
fylgjandi teikningu af Stellu, en Birna Þórðardóttir skrifaði hugleiðingu um
Stellu í bæklinginn sem ég leyfi mér að birta hér með.
52 • VERA