Ljósmæðrablaðið - 15.11.2000, Blaðsíða 24
vökvum. Misjafnt úrval er í apótekum, en Lyfja-
verslun ríkisins selur eingöngu hjúkrunarvörur í
kassavís en ekki í lausasölu. Hugmyndir um úrbætur
koma fram í kaflanum um hugleiðingar.
Undirbúningur heimavið
Eitt af því skemmtilega við heimafæðingu er að
væntanlegir foreldrar geta skapað sína eigin stemmn-
ingu. Þeir undirbúa sig fyrir fæðinguna á persónuleg-
an hátt og fæðingin verður að einstökum fjölskyldu-
viðburði. Ýmislegt þarf að vera til reiðu þegar fæð-
ing fer að stað, það er:
Byggingaplast eða dýnuver á rúm eða gólf, 10 stk.
undirbreiðslur, allt fyrir bamið, s.s. föt og bleiur,
góður stafli af
handklæðum og
mjúkt handkæði
á ofninn fyrir
barnið, taublei-
ur, bindi, matur
og drykkur fyrir
foreldra og ljós-
mæður, kerti og
róleg tónlist.
Annað sem ber
að hafa í huga
Eitt af því sem
verður að vera
tilbúið fyrir fæð-
ingu í heimahúsi
eru hrein fæð-
ingaráhöld. Fæð-
ingaráhöldin eru sótthreinsuð með því að sjóða þau í
30 mínútur fyrir og eftir fæðinguna, þvo þau uppúr
Hibiscrub með naglabursta eftir fæðinguna og fyrir
suðu.
Ljósmóðirin setur fylgjuna og blóðugan úrgang í
gulan sóttmengunarpoka og fer með það til vakt-
manna á Lsp. eða á fæðingastofnun til förgunar.
Öll pappírsvinna sem fylgir fæðingum er í hönd-
um ljósmóðurinnar. Hún útfyllir barnablað, gefur
apgar og framkvæmir fyrstu skoðun á barninu. Hún
skráir niðurstöður skoðunar á barnablaðið, jafnvel í
þar til gerða reiti. Ljósmóðirin útbýr fæðingartil-
kynningu, hún fer með hvíta blaðið til Hagstofu ís-
lands, græna blaðið fer til læknaritara á Kvennadeild
Landspítalans, bleika blaðið fer til ungbarnaverndar-
innar og ljósmóðirin geymir sjálf gula blaðið. Auk
þessa útbýr ljósmóðirin fæðingarvottorð, þar er
æskilegt að komi fram að konan hafi fætt heima að
eigin ósk.
Nýlega kom beiðni frá landlækni þess efnis að
mæðraskrá þeirra kvenna sem fæða heima skuli vera
geymd á þeim stað sem konan var í mæðravernd.
Sitt sýnist hverjum um þetta mál, hingað til hafa
ljósmæður sem sinna heimafæðingum geymt mæðra-
skrárnar hjá sér, á heilsugæslustöð/heimilislækni
konunnar eða konan fengið mæðraskrána til eignar.
Barnalæknisskoðun fer gjarnan fram á 4.- 6. degi,
þá er annað hvort farið með barnið á fæðingastofnun
eða á heilsugæslustöð. Mikilvægt er að panta þessa
skoðun sama hvor staðurinn verður fyrir valinu,
þessar skoðanir eru konunni að kostnaðarlausu.
Ljósmóðirin fer með foreldrunum í skoðunina, hún
þarf að hafa barnablaðið og fæðingatilkynninguna
meðferðis.
Það getur verið
bindandi að
bíða eftir
heimafæðingu
og ef til vill
hentar það ein-
hverjum ljós-
mæðrum að
vinna tvær eða
fleiri saman.
Ýmsir mögu-
leikar eru á
samvinnu milli
ljósmæðra og
geta þær hann-
að kerfi sem
hentar hverju
sinni. Einnig
getur verið gott að hafa aðra ljósmóður til aðstoðar
og stuðnings í fæðingunni. Sú ljósmóðir kemur
gjarnan í lok fæðingarinnar.
Þær konur sem fæða barn sitt í heimahúsi geta
sótt um sjúkradagpeninga frá Tryggingastofnun rík-
isins. Upphæðin er 701 króna á dag í 10 daga, sam-
tals 7010 krónur. Konan þarf að fylla út sérstök um-
sóknareyðublöð og skila inn vottorði frá ljósmóður
um að fæðingin hafi átt sér stað í heimahúsi.
Ljósmóðir sem tekur á móti í heimahúsi fær greitt
frá Tryggingastofnun ríkisins. í samningi við TR fær
ljósmóðirin greitt fyrir tvær vitjanir fyrir fæðingu,
fæðinguna sjálfa og hefðbundna heimaþjónustu í
sængurlegu.
Samningurinn er svohljóðandi:
Tvær vitjanir fyrir fæðingu:
2 x 3.207 = 6.414 krónur
Fæðing í heimahúsi:
40.938 krónur
Höfundar greinarinnar ásamt Lenku, sem þær aðstoðuðu heima við fæðingu Jakobs
24
LJÓSMÆÐRABLAÐI9