Ljósmæðrablaðið - 15.11.2005, Blaðsíða 33

Mannhelgi og siðferðileg virðing
Næst bendir Eva á hluta samþykktar á
K-irkjuþingi 1987 sem lítur svo á að
rétturinn til lífs sé frumatriði allra
mannréttinda. Kröfu verður að gera til
ríkisvaldsins að það verndi mannlegt líf
og efli vitund almennings um mann-
helgi, Grundvallarsjónarmið kristin-
dóms sé brotin með löggjöf sem gerir
hið ófædda líf réttlaust, allir eigi rétt til
lífs allt frá upphafi þar til dauðann beri
að garði.
Skilningurinn sem ég legg í orðið
D2annhelgi er að virða sjálfræði mann-
eskjunnar, reglan kveður á um afskipta-
leysi sem heldur okkur í ákveðinni
fjarlægð hverju frá öðru og viðvörun
við að taka ráðin af fullveðja fólki. Með
öðrum orðum á hver manneskja ský-
lausan rétt á þessu svigrúmi til að finna
tilgang og takmark með lifi sínu, þ.e
mörk sem öðru fólki ber að vaða ekki
yfir. Það kemur mér því hjákátlega fyrir
sjónir að Eva hvetji til eflingar á vitund
almennings á mannhelgi þegar hana
skortir með öllu í umfjöllun hennar
gagnvart konum sem gengist hafa undir
fóstureyðingar.
Þá langar mig að koma inn á siðferði-
lega virðingn sem er ört vaxandi þáttur í
námi starfsfólks heilbrigðisstétta. Sið-
ferðilegri virðingu er jafnan skipt í
þrennt; virðing fyrir sjálfstæði fólks og
dómgreind þess (krafa um fjarlægð),
umhyggja fyrir velferð þess (krafa um
nálægð) og síðan en ekki síst að koma
fram við það af réttlæti (óhlutdrægni).
Snefil af þessu er einnig vandfund-
"in í umfjöllun Evu í garð tíðræddra
kvenna.
Abyrgðarlaus lífsstíll á kostnað
skattgreiðenda
Eva lýsir undrun sinni á að skattgreið-
endur niðurgreiði fóstureyðingar og
með því geti fólk haldið áfram að lifa
smum kœrulausa lífsstíl og notað
fóstureyðingalögin sem getnaðarvörn.
Aður en lengra er haldið skal bent á
Þá staðreynd að þegar kona uppgötvar
að hún er barnshafandi hefur getnaður
Þogar átt sér stað og því glórulaust að
halda fram að fólki sé unnt að nota
"eyðarúrræði sem lög um fóstureyð-
lngar eru sem getnaðarvörn. Þetta eru
svívirðileg ummæli og af kynnum mín-
um við konur sem gengist hafa undir
fóstureyðingu hefur mér ekki annað
Vlrst en það sé þeim grafalvarlegt mál.
Eg leyfi mér að fullyrða að engin kona
§engst undir fóstureyðingu af gamni
sínu.
Þá má benda á að fóstureyðingar eru
ekki allar framkvæmdar undir sömu
kringumstæðum og geta þunganir átt
sér stað sem eiga sér allt aðra sögu en
gáleysislega hegðun. Dæmi um þetta
eru þegar konum sem hefúr verið nauðg-
að verða barnshafandi, misskilningur
varðandi notkun á getnaðarvörnum, rétt
notkun á getnaðarvörnum sem þó
bregðast, konur sem lítt geta hugsað um
sjálfa sig t.d vegna andlegra veikinda,
ofneyslu áfengis eða fíkniefna. Að
ógleymdum þeim sem ganga með börn
sem haldin eru alvarlegum sjúkdómum
eða vanskapnaði. Hver annar getur sagt
til um hvað konu er fyrir bestu í aðstæð-
um sem þessum en einmitt hún sjálf
með ráðgjöf sérfræðinga, s.s lækna og
ljósmæðra?
Varðandi furðu sinni sem Eva lýsir á
íyrrgreindri niðurgreiðslu fóstureyð-
inga er rétt hægt að ímynda sér um-
ræðuna sem mundi fylgja í kjölfar þess
ef upp yrði hengdur verðmiði á fóstur
ófrískra kvenna sem tilgreindi hvað
skiptið í fóstureyðingu mundi kosta! I
ljósi útlistingar Evu á kostnaði vegna
slíkrar aðgerðar (kr. 68.836 - 135.595
árið 2004) er augljóst að efnaminni
konur mundu ekki setjast við sama
samningaborð og efnameiri konur. Hvar
er réttlætið í því þegar kemur að svo
veigamiklum hlut sem barneignir eru?
Þá er ég þess fullviss að skattfé þjóð-
félagsþegna sé eytt í margt kjánalegra
en heilbrigðisþjónustu á borð við fóstur-
eyðingar.
Niðurlægjandi starf
Eva heldur því fram fullum fetum að
það yrði kvensjúkdómalœknum gleði-
efni að losna við niðurlœgjandi starf
sem fóstureyðingar eru sem að Alþingi
skikkaði þá að taka þátt í með fóstur-
eyðingalögunum.
Mér er skapi næst að segja að alhæf-
ingum sem þessum sé best skipað í
sveit þar sem þær eiga heima og heim-
kynnin eru sannarlega ekki í fjölmiðl-
um. Af samtölum mínum við lækna að
dæma (þ.m.t. einn sem starfaði við
þetta í allmörg ár) er það fjarstæðu-
kennd fullyrðing að almennt viðhorf
lækna til fóstureyðinga sé svo neikvætt.
Umrædd lög eru einungis þverfagleg
niðurstaða, líkt og önnur lög. Ef um-
rædd viðhorf lækna væru á þann veg
sem Eva vill halda fram væru öfgum
skreyttar skoðanir sem hennar í alla
staði fasmeiri í umræðunni og hún því
lituð til samræmis við það. Af allri
þeirri umræðu sem ég hef komist í um
fóstureyðingar, hvort sem um ræðir
spjallrásir á netinu, vefsíður, tímarit eða
bækur virðist mér afstaða lífsverndar-
sinnans sem einatt er rökstudd trú og
tilfinningum umfram vitræn rök vera á
undanhaldi. Ástæðan fýrir skrifum
mínum hér, eftir lestur umfjöllunar
Evu, er nefnilega sú að viðhorf hennar
einkennist af tálmun og á köflum hóf-
lausu afturhaldi, sem ég áleit barn síns
tíma í þessari umræðu.
Stjórnarskráin og forboð
fóstureyðinga
Það er með ólíkindum að mati Evu að
Alþingi hafi látið eftir sér að setja
fóstureyðingalögin og með því skyldað
aðra í landinu (lækna og hjúkrunarfólk)
til að vera viðriðnir útrýmingu manns-
lífa, eins og hún vill kalla það,þar sem
skorti heimild í stjórnarskrá til setningar
laga um slíkan verknað. Nema þeim
ákvæðum í stjórnarskrá undanskildum
sem kveði á um samband hennar við
lúterska kirkju og siðfræði Biblíunnar
heimili hvergi að mannslifum sé eytt.
Stjómarskráin er fyrst og ffemst
grundvallarlög sem kveða á um hvernig
stjórnskipun okkar er uppbyggð,
hvernig almenn lög skulu sett o.s.frv.
en eðlilega ekki útlistað með tæmandi
hætti um hvað lög sem eru sett þess
utan, eigi að vera. Ákvæði stjómarskrár
ná því ekki til alls, enda eiga þau ekki
að gera það. Þess vegna er ekkert ein-
stakt ákvæði í stjómarskrá er lítur að
setningu fóstureyðingalaga, eðli máls-
ins samkvæmt. Það eru sett alls kyns
lög sem ekkert er fjallað sérstaklega um
í stjórnarskránni en hins vegar eru svo
nokkur ákvæði í stjórnarskránni sem
kveða beinlínis á um að sett verði
nánari lög stjórnarskránni til fyllingar,
s.s mannréttindaákvæði.
Varðandi kenningu Evu um að sið-
fræði Biblíunnar styðji ekki fóstureyð-
ingar (sem hún vill kalla eyðingu
mannslífa) og löggjafanum beri að setja
lög til samræmis við hana vegna ákvæða
stjórnarskrár um lútersku kirkjuna, er
rétt að benda á að 2,mgr. 64.gr. stjsk.
sem kveður á um að öllum sé friálst að
standa utan trúfélapa. Hvað með trú-
lausar konur sem hafa sagt sig úr
þjóðkirkjunni, mega þær þá fara í
fóstureyðingu en hinar ekki? Eða ber
þeim að fylgja boðskapi fræðirits sem á
köflum svarar ekki kröfum nútímans,
möglunarlaust? Það gefur auga leið að í
þessari kenningu stendur ekki steinn
yfir steini.
Bann við fóstureyðingum er tilraun
Ljósmæðrablaðið nóvember 2005 33