Dagblaðið Vísir - DV - 29.05.2004, Síða 14
14 LAUGARDAGUR 29. MAl2004
HelgarblaO DV
Fyrir réttum tíu árum birti vikuritið Pressan grein sem olli
gríðarlegu uppnámi í hópi þeirra sem voru áberandi á börum
og krám Reykjavíkurborgar þess tíma. Greinin var undir yfir-
skriftinni „íslenskir elskhugar“ og byggði á lauslegri könnun
blaðamanns Pressunnar meðal kvenna sem til þóttust þekkja.
Voru það einkum fastagestir Kaffibarsins sem þá var heitasti
barinn í bænum sem komu við sögu.
Fyrir tíu árum birtist í vikublaðinu
Pressunni úttekt sem gerði allt brjál-
að í Reykjavík einkum á því svæði
sem kennt er við póstnúmerið 101.
Þetta var forsíðugrein undir yflrskrift-
inni „íslenskir elskhugar - konur
velja bestu elskhugana". Tæplega
þarf að fara mörgum orðum um að
þama er gengið býsna nærri friðhelgi
einkalífsins svo ekki sé meira sagt.
Þeir sem við sögu komu áttu það
flest-
ir sammerkt að sækja Kafflbarinn
sem þá var heitasti barinn í bænum.
Þau sem bera ábyrgð á greinni eru
Guðrún Kristjándsóttir þá blaðamað-
ur Pressunnar, en hún er skrifuð fyrir
úttektinni „ásamt fleirum" og svo
Karl Th. Birgisson, ritstjóri Pressunn-
ar. Þau hafa bæði snúið baki við
blaðamennskunni þó störf þeirra nú
tengist faginu óbeint. Karl er fram-
kvæmdastjóri Samfylkingarinnar og
Guðrún er kynningarstjóri Listahá-
tíðar í Reykjavík.
Mesta hrós sem karlmaður
getur fengið
í greininni, sem gengur mikið til
út á hvað það er sem gerir elskhuga
góða, segir að rætt hafi verið við
Qölda kvenna og á þeim samtölum
byggir niðurstaðan. Hins vegar má
alveg ljóst vera að seint telst þetta vís-
indaleg aðferðafræði og margir urðu
til þess að snúa upp á þetta og segja
þetta miklu frekar grein um þá sem
blaðakonan og vinkonur hennar
vildu sofa hjá! Til að allrar sanngfrni
sé gætt var greinin sem slík ekki per-
sónuleg á þann hátt að farið væri í
saumana á því hvað það væri sem
hver og einn hinna framúrskarandi
elskhuga hefði umfram kynbræður
s£na í rekkjubrögðum. Ef til vlll má
finna tilganginn með vinnslu og birt-
ingu greinarinnar í setningunni „Að
vera góður elskhugi er eitt mesta hrós
sem nokkur karlmaður getur fengið."
En víst er að ekki urðu allir til að líta
svo á að upphefð fælist í umfjöllun af
þessum toga. En ekki má
heldur
vanmeta það að einhverjum hefur
sjálfsagt þótt freklega fram hjá sér
gengið.
Til sögunnar var nefndur fríður
flokkur manna, tæplega þrjátíu
talsins, og eru þar mjög áberandi
tónlistarmenn en einnig koma við
sögu leikarar og rithöfundar auk
nokkurra annarra. Haft var eftir Karli
Th. ritstjóra að þeir sem giftir voru
hefðu ekki komið til greina. En ekki
hvað, spurðu margir, og þótti þetta
síður en svo vera bætifláki. Og því var
haldið ffam að í hópnum væru menn
sem væm í föstum samböndum og
meira að segja hefði greinin haft þær
afleiðingar að uppúr slitnaði sums
staðar. Karl svaraði því til að þau
sambönd hafi þá ekki verið byggð á
traustum grunni.
Reiðilestur eins „elskhugans"
Einum þeirra sem nefndir vom
var síður en svo skemmt og viku síð-
ar birtist opið bréf frá honum stílað á
ritstjóra, blaðamerm og eigendur
Pressunnar, „Vegna óverðskuldaðrar
„upphefðar" og nauðgunar á mann-
orði". Þessi einstaklingur er Friðrik
Erlingsson og hann ritaði meðal ann-
ars:
„Ég kemst ekki hjá því að sjá
þetta öðmvísi en að mannorði mínu
hafi verið nauðgað af blaði yðar og
einsog öflum fórnarlömbum nauðg-
unar ber að gera ætla ég ekki að bera
skömmina með þögn, heldur krefj-
ast þess að blaðið játi á sig glæpinn
og taki út sína refsingu. Ég veit ekki
betur en að Pressan hafi barist hvað
harðast fyrir þvf að fá
nafn- og myndbirtingar
glæpamanna gerðar op-
inberar öðmm til viðvör-
unar. Nú blasir sú krafa
við yður sjálfum að þér
gangið framfyrir skjöldu,
öðrum til fyrirmyndar,
ásamt vitorðsmönnum
yðar, „dómnefndinni" í
„elskhugakeppninni" og
gerið hreint fyrir yðar
dymm. Sýnið oss andflt
yðar svo vér almenningur megum
þekkja yður hvar sem þér farið. Þá
eigum við, sem ekki lifum í felum á
bakvið fjölmiðil, kost á tvennu a) að
ganga á brott svo vér megum vera
afskiptalausir af hnýsni yðar, eða b)
sparka í yður.
Ef tii vifl teljið þér af lestri þessa
bréfs að ég sé reiður. Það er mikill
misskilningur. Ég er logandi sjóð-
bandbrjálaður og svíður það sárast
að eiga ekki vopn við hæfi til þess að
skjóta undan yður það sem yður
þætti án efa sárast að missa."
Reiðilestur Friðriks er langur,
tekur nánast heila síðu og svar rit-
stjórans Karls Th. er þar jafnframt að
finna. Hann segir meðal annars að
hafi tilgangur bréfs hans verið sá að
ausa úr skálum reiði sinnar hafi það
tekist en að sama skapi mistekist að
gagnrýna greinina efhislega. Það sé
stórkosdegur misskilningur, sem
Friðrik Erlingsson er ekki einn um,
að það sé ekki hægt að fjalla um fólk
í fjölmiðlum án þess að samþykki
þess þurfi að vera fyrirliggjandi.
Margir vildu á listann
Guðrún Kristjánsdóttir segir ekki
orðum aukið að allt hafi orðið brjál-
að þegar greinin birtist og játar að
» 6ð«f rithofamlur ttn* H
verulega hafi farið um sig þegar hún
sá bréf Friðriks. En síður en svo hafi
það verið svo að allir hafi tekið þessu
illa. „Ég man til dæmis að Matthíasi
Viðari heitnum fannst þetta bara
fyndið. En þeir voru vissulega til
staðar sem tóku þessu óstinnt upp á
þeimtíma."
Blaðið vakti óskipta athygli og
seldist vel eftir því sem næst verður
komist.
„Auðvitað er skelfilegt ef maður
særir einhvern óvart. En ég held nú
að allir hafi verið mjög fjót-
Þetta byggðist á svona skemmtileg-
um kjaftagangi."
Guðrún skýtur ekki loku fyrir það
að haft hafi verið samband við sig
eftir birtingu greinarinnar og það
upplýst að þarna væru ýmsir á lista
algerlega óverðskuldað. En hún
hafriar alfarið þeirri kenningu að
flstinn hafi einkennst af smekk
hennar og helstu vinkvennanna.
„Nei, ég er ekki svona hjarðkona. En
þegar upp var staðið held ég að flest-
ir hafi haft lúmskt gaman að þessu.
Og nokkrir áttu sínar fimmtán mfn-
útur og fannst þetta bara æð-
ir að jafna sig á
þessu og það voru engir eftirmálar.
Ég hef nú voðalega fl'tið pælt í þessu.
Auðvitað þótti mér afar leitt að þetta
skyldi hafa farið fyrir brjóstið á ein-
hverjum. Maður verður náttúrlega
að virða ákveðin mörk en þetta var í
heimstyrjöldinni fyrri. Það hefur
ýmislegt breyst í fl'fi mínu frá þvf
þetta var. Ég myndi ekki nenna að
skrifa grein á borð við þessa í dag,"
segir Guðrún og vill skrifa úttektina
á bernskubrek og játar fúslega að
birting greinarinnar hafi jaðrað við
dómgreindarleysi.
„En þetta átti að vera til gamans
gert, saumaklúbbagrein ef svo má
að orði komast, eitthvað í flkingu við
það sem stundum ber á góma milli
kvenna í saumaklúbbum. Sex and
the City-stemning áður en Sex and
the City komst á hugmyndastigið.
islegt. Aðrir fóru í fylu eins og geng-
ur. Og svo voru náttúrlega þeir sem
voru ósáttir við að komast ekki á list-
ann."
jakob@dv.is
Kristjánsdóttir Seg-
labernskubrek-Sex
sss*
Netadræsurnar ut
ágötu
„Jú, mig rámar í þetta," segir
Baltasar Kormákur leikstjóri, einn
hinna útvöldu elskhuga, sem var
síður en svo að æsa sig vegna þessarar umdeildu tilnefn-
ingar. „Ég get náttúrlega ekkert þrætt fyrir, ég var þarna
svo þetta verður að standa. Það þýðir ekkert að þykjast
vera voðalega töff og fara svo að væla. Það var mikil
kynorka á Kaffibarnum á þessum tfma og ég er ekki frá
því að hún sé að koma aftur. Netadræs-
urnar lágu út á götu og menn voru ,
með trollið með sér.
veiðimennska í gangi."
Baltasar segir hópinn
flottan og flestum sem á
þessum lista eru hafi
vegnað vel. „Ég er bara
stoltur af því að vera í
þessurn hópi. Gaman að
hafa fengið að vera með og
lagði grunninn að því sem
seinna kom. Þetta er svoldið
eins og smokkaauglýsingin."
Reiðarslag
„Jájá, ég man eftir þessu. Og
það verður að segjast eins og
er að þetta kom illa við mig,"
segir Björn Jörundur, tónlist-
armaður og nýráðinn ritstjóri,
tfmaritsins Bleikt og blátt sem lýsir þessu sem reiðarslagi. „Ég
var nýgiftur, var búinn að vera giftur í tvær vikur. Þannig að
þetta gat ekki verið verra. Mér fannst sem nýgiftum manninum
þetta afar ósmekklegt og trúði vart mínum eigin augum."
Björn segist svo ekki vita hvort kom á
undan, hænan eða eggið, því ekki
hélt nú hjónabandið. Hann seg-
ir vel hægt að hafa gaman að
þessu tíu árum síðar en í
ljósi aðstæðna þá sá hann
aldrei ljósið né náði þetta
að kitla hégómagirndina.
„Nei, ekki náði ég nú því
að njóta orðsporsins í
kjölfarið. Og svo setti
þetta náttúrlega óæskilega
pressu á mann. Að rísa
undir nafni. Þannig að ekk
varð þetta mér til frama
þessu sviði. En ég bíð
eftir nýjum lista. Að sjá uvai íuaum
stendur því ég er þeirrar skoðunar að ég eigi
fyllilega heima á þessum lista í dag."
■ a f „Égmaneftirþessu," segirKormák-
l-l |T,I“| ur Geirharðsson, áhugagolfari, sjón-
Cl varPsstjarna °g fyrrverandi stjórkaup-
maður. „Jájá,
■ II ( | • það varð allt
lukkustundinasíÆ
bara fyndið.
Pressan í Jmotskum - gúrkutíð og þá var búið til eirthvað
mgl. Hvað datt þeim í hug á barnum í gær, þeir sem þá
vom blaðamenn? Og glæsilegt að ná að mjólka þetta til efn-
is tíu ámm síðar. En það var mikið fjör á Kaffibarnum. Það
er nokkuð ljóst og kviðmágatalið leyndist þar."
Kormákur segir reyndar að þegar þetta birtist þá hafi
hann verið að byrja í föstu sambandi og hefur haldið sig
þar. „Jájá, ég var búinn að sanna mig. Eg á tvímælalaust
heima á slíkum lista í dag en þá er eðli
málsins samkvæmt aðeins hægt að
spyrja eina. AUir eiga sínar góðu
stundir. Og ánægjulegt að
margir þeirra sem komust á
listann skyldu hitta á sínar
lukkustundir með þessum
ábyrgu álitsgjöfum. Þetta er
góður hópur manna og ég
ánægður að vera þar á meðal. En
ég klippti ekki greinina út.“