Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1921, Side 101

síðustu árin á fj'rirkomulagi aflstöðvanna sjálfra og
rekstri þeirra, til þess að draga úr kostnaði við fram-
leiðslu rafmagns. Jafnframt hefir mönnum lærzt fjöl-
breyttari Jiagnýting rafmagns til annara verka, eink-
urn til þess að knýja hreyfivélar. Aflstöðvarnar koma
Þvi að margvíslegri notum og rafstrej'mið verður
údýrara.
Alt þetta hefir valdið gersamlegri breyting á ljós-
tækjum heimsins. Til dæmis að taka kostaði raf-
streymi i 16 kerta glóðarlampa í Stokkhólmi árið 1894
na?r 3,4 aura á klukkustund, en kostaði 1915 aðeins
eyris, eða svo sem sjöttang þess, sem það kostaði
fyrir 20 árum. Fjórtán lína olíulampi hefir 14 kerta
Ijósmagn nýfágaður og þegar olínpotturinn kostaði
20 aura kostaði ljósið 1,15 aura á klukkustund, eða
sem næst helmingi meira en rafljósið. Auk þess er
Það athugandi, að rafljós er látið lifa mun skemri
bma árlangt en olíuljós, sakir þess, hve auðvelt er
að kveikja og slökkva rafljósin, og verður því verð-
munurinn enn meiri en hér var talið.
Þessi verðmunur, er nú var getið, bygðist á sam-
anburði rafstrej'mis og olíu, en hér kemur einnig til
greina kostnaður við rafmagnslampa á aðra hönd og
é hina kostnaður við olíulampa, lampaglös, kveiki,
hreinsun og fyrirhöfn við að »láta á Iampa«. Eftir
t>ví verði, sem verið heflr á málmþráðarlömpum má
gera ráð fyrir, að þessi kostnaður viö hvort um sig
standist nokkuð á.
Margir hyggja enn í fáfræði sinni, að raflýsing sé
svo dýr, að ekki sé öðrum hent að nota hana en
efnuðum mönnum, en þetta er alveg öfugt, eins og
að framan er sýnt. En auk þess hefir raflýsing marga
kosti umfram önnur Ijóstæki, sem viðurkendir hafa
verið fyrir löngu og valdið hafa því, að rafmagn
heflr rutt sér til rúms meðal helztn lýsingatækja
^eimsins þrátt fyrir það, að það var til skamms
hiua dýrara en olía og gas.
(71)