Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1950, Síða 33

því að hann taldi sér það sjálfur ljóst, að stjórnar-
störf og stjórnmálaerjur væru ekki við sitt skap.
Hann var félagi í klúbbum skálda og menntamanna
og stóð þar um tíma nærri dekabristunum, samsæris-
mönnum desemberuppreisnarinnar, þó að ekki væri
liann sjálfur í félagsskap þeirra. Hugur hans í slíkum
málum kom m. a. fram i þróttmiklum óði til frelsisins
og varð til þess að Pushkin var vísað burt úr allri
dýrð höfuðstaðarins og fór til Suður-Rússlands i út-
legð, líkt og Ovid forðum. Á þessum árum orti hann
samt. mikið, lenti í ýmsum ástarævintýrum, en tók
létt á þeim störfum, sem honum voru falin. Keis-
arinn hafði mætur á sumum verkum Pushkins, þó
að hann brygði fæti fyrir önnur, og hélt að vissu
leyti yfir honum verndarhendi um skeið. Pushkin
var af gamalli aðalsætt, en móðir hans var ættuð frá
Abyssiníu, afi hennar var Etíopíumaðurinn Abra-
ham Hannibal, sem var alinn upp við hirð Péturs
mikla og komst þar til vegs og virðinga. Pushkin
svipaði mjög i andlitsfalli í sitt austræna kyn og
sjálfsagt eitthvað um skapferli líka. í einu kvæði
sinu yrkir hann um ætt sína. Hánn segir, að félagar
sínir, rithöfundarnir, hafi horn i síðu sinni og hrópi
sig háði af því, að hann sé aðalsmaður og höfðingja-
sinni. En hann segist vera sléttur og réttur borgari,
að vísu af gamalli hermannaætt, en ekki af þeim
uppsterta, nýja aðli fina fólksins, heldur af þeim
gömlu ættum, sem þjónað hafi landi sínu í striði
og friði og staðið við hlið keisara sinna kynslóð
fram af kynslóð. Að vissu leyti var Pushkin lika
ávallt keisarahollur þegn. En allt um það var hann
höfðingjadjarfur maður. Sagan segir, að þegar keis-
arinn kvaddi hann á sinn fund eftir dekabristaupp-
reisnina misheppnuðu, en þá var Pushkin fjarri á
góssi sínu uppi í sveit, spurði keisarinn: Hvort
mundir þú hafa verið mín megin eða með þessum
vinum þínum, ef þú hefðir verið hér? Með þeim,
(31)