Ársrit Nemendasambands Laugaskóla - 01.01.1926, Síða 84
78
nema nýlt land, skapa ný og betri skilyrði fyrir næstu
kynslóð. Hver fura, sem úr björgunum óx, vann að því
að mola þau og skapa næstu kynslóð jarðveg. Peir menn,
sem lögðu veginn gegn um fjöllin og yfir þau, gáfu
næstu kynslóð aukið svigrúm til nýrra starfa. Hér þótti
mér sem jeg heyrði sungið þúsundraddað: lifa, lifa.
Parna ausfan úr Haddingjadalnum sá eg líka heim til
landsins okkar kalda, og þar blasti alt við í nýju Ijósi.
Háfjallajurtirnar okkar rétt við jökulröndina báru engu
síður vitni um ólgandi lífsþrána en fururnar norsku. Og
brautin þarna, þótt hún lægi um gljúfur og gegnum fjöll,
var aðeins sináræði hjá því, þegar forfeður okkar komu
hingað í stórhópum að óþektu, óyrkfu og erfiðu landi,
námu það og bygðu. Og var ekki öll sagan okkar um
þrautir og baráttu um leið vitnisburður um volduga og
eilífa lífsþrána?
Einmitt hér er rót alls lifandi. Upp af lífsþránni vex
lífið sjálft. Hún er í ósjálfráðum vexti jurtarinnar og
og æðstu lífsdraumum okkar mannanna. Forn-persar
gerðu hana að þungamiðju trúarbragða sinna; þeir skoð-
uðu það sitt æðsta hlutverk að efla og auka lífið á jörð-
unni. Forfeður okkar sögðu: »Betra er lifðum en sé
ólifðum.* Og þegar þeir dóu, þótti þeim það ofúrlítil
úrvöl að fá að lifa í endurminningu þeirra, er eftir voru,
eiga orðstír sem lifði. En hvergi brýst þó lífsþráin fram
í jafn sterkum straum og í trúnni á eilíft líf, þessum
djarfasta draumi, er mennina hefir dreymt.
Vöxtur þess lifandi er aukið líf. Práin að vaxa, er
lífsþráin í dýrðlegustu mynd. Barnið dreymir um að
verða stórt, fullorðið. Pað þráir þrek til að geta gert
það sama og fullorðna fólkið. »Pegar eg er orðinn stór,«
segir það. Þegar líkamsvöxturinn tekur að þverra, hverf-
ur vaxtarþráin meir að andlegum vexti. Pá vakna draum-
arnir um afrek og hamingju. Æfintýrið um karlsson í