Freyr - 01.03.2001, Blaðsíða 7

Brúnar svissneskar kýr úða í sig nýslegnu grængresi í fjósinu hjá Köbi Treichler
en hann rekur nautgripabúskap í félagi við tvo aðra bændur. Allar mjólkurkýrnar,
53 að tölu, eru í fjósi hans, hinir sjá um kálfauppeldi og nautakjötsframleiðslu
(Limousin einblendingar). Meðal ársnyt er 5500 kg en stefnt er að 6000 kg í lok
lífrænnar aðlögunar. Mjólk fer í ostagerð á 16% hærra verði en hefðbundin
mjólk. Gróffóður er notað til hins ítrasta, hey að vetrinum, og aðeins 200 kg af
fóðurbæti á kú á ári. Dýralæknakostnaður er svo til enginn og eingöngu notuð
óhefðbundin lyf (smáskammtalækningar).
Alþjóðasamtök lífrænna landbún-
aðarhreyfinga- aðsetur á miðstöð-
inni og starfslið hennar undirbjó
fyrstu vísindaráðstefnuna IFOAM
sem haldin var í Sissach í Sviss árið
1977. Einnig sá starfsfólk mið-
stöðvarinnar í Frick nú um skipu-
lagningu ráðstefnunnar í Basel og
leysti það starf vel af hendi. For-
stjórinn, dr. Urs Niggli, gegndi þar
greinilega lykilhlutverki. Þótt
þungamiðja starfsemi þessarar
glæsilegu miðstöðvar sé á staðnum
sjálfum eiga sérfræðingar þar mik-
ið samstarf við lífræna bændur við
lausn ýmissa vandamála heima á
búunum. Þegar unnið er að slíkum
„dreifðum" rannsóknum greiða
bændurnir ekki sérfræðingum enda
um töluverða vinnu við gagnasöfn-
un og jafnvel afurðatjón að ræða.
Aftur á móti greiða bændur fyrir
hreinar einstaklingsleiðbeiningar.
Langtímaáhrif
lífrænnar ræktunar
Auk þess að stunda hagnýtar til-
raunir og leiðbeiningar sinna sér-
fræðingar á miðstöðinni í Frick
margvíslegum grunnrannsóknum á
lífrænni ræktun, svo sem á ýmsum
eiginleikum jarðvegs, hringrás nær-
ingarefna og gæðum safnhauga. Flér
verður aðeins vikið í stuttu máli að
niðurstöðum dreifðra lang-
tímatilrauna sem hófust árið 1978 og
stóðu í 21 ár, svokallaður „DOK“
tilraunir. Bomar vom saman þrenns
konar ræktunaraðferði, þ.e. lífefldar,
lífrænar (án tilbúins áburðar) og
hefðbundnar (með tilbúnum áburði).
Hvað lífefldu og lífrænu liðina
varðar var fylgt hinum opinbem
svissnesku reglum sem em innan
alþjóðlegs ramma, líkt og þær
íslensku. í hefðbundna liðnum var
þess gætt að hafa áburðar- og aðra
efnanotkun hóflega svo sem tíðkast í
vistvænum búskap í Sviss. Fylgt var
sömu sáðskiptaáætlun í öllum liðum
og sömu tegundir nytjajurta vom
ræktaðar, þ.e. gras, smári, hveiti,
bygg, grænfóður, rófur, hvítkál,
soyabaunir og maís. Þama er mun
hlýrra en á íslandi eða 9,5°C
meðalárshiti. Helstu niðurstöður
vom eftirfarandi:
* Lífræn ræktun gaf um 20%
rninni uppskeru á hektara en
hefðbundin ræktun með tilbún-
um áburði og eiturefnum. Aftur
á móti var kostnaður við áburð
og önnur aðföng 60% rninni í
lífrænu ræktuninni.
* Lífræna ræktunin var vinnufrek-
ari en sú hefðbundna. Þótt orku-
kostnaður vegna véla og tækja
væri heldur meiri við lífræna
ræktun var hann mun lægri en í
hefðbundnu ræktuninni þegar
tekið var tillit til þeirrar orku
sem fer í framleiðslu tilbúins
áburðar og eiturefna.
Hans og Sandra Braun á Lehenhof rækta m.a. maís til votheysverkunar fyrir
mjólkurkýr og hross. Til vinstri sést hefðbundinn maísakur nágranna þeirra sem
fær tilbúinn áburð en t.h. er lífræni maísakurinn þeirra sem gefur nær eins mikla
uppskeru. Framan við hann er belti með „ villtum“ gróðri sem nýtur ríkisframlags
vegna þess að hann bætir lífsskilyrði skordýra í dalnum sem er í rúmlega 400
metra hæð yfir sjávarmáli. (Ljósm. höfundur).
pRÉVR 2/2001 - 7