Freyr - 01.05.2002, Qupperneq 13

um 2001 en 2000 samanborið við
aðra mánuði.
Frumutala í mjólk hefur
LÆKKAÐ Á SÍÐUSTU ÁRUM
Mynd 5 sýnir eins og áður
meðaltal frumutölu í mjólk hjá
kúm í einstökum héruðum þar
sem þessar mælingar eru fyrir
hendi. Þama er myndin mjög lík
og árið áður, ótrúlega litlar breyt-
ingar verða á stöðu mála í þes-
sum efnum á milli héraða. Eins
og áður er ástand þessara mála
lang best á Snæfellsnesi, í Dölum
og í Suður-Þingeyjarsýslu. Hins
vegar er eins og áður ástand í
þessum málum undir landsmeðal-
tali í stærstu mjólkurframleiðslu-
hémðunum.
A undanfömum ámm hafa ís-
lenskir mjólkurframleiðsndur
unnið mikið starf við að lækka
frumutölu í mjólk og breytingar
orðið umtalsverðar eins og marg-
ir lesendur þekkja vel. A árinu
2001 verður hins vegar engin
breyting í þessum efiium fyrir
landið í heild. Meðaltal allra
mælinga sýnir nú meðaltalið 331
(330) og sé meðaltalið reiknað
sem meðaltal af geometrísku
meðaltali fyrir einstakar kýr er
það 263 (265) þ.e. nánast ná-
kvæmlega sömu niðurstöður og
árið áður.
Það sem ætíð vekur samt mesta
umhugsun þegar þessar niður-
stöður em skoðaðar er hve mörg
bú, sem em með skýrsluhald,
nýta sér ekki þjónustu RM með
efnamælingar á mjólkursýnum úr
einstökum kúm. Abati hvers
mjólkurframleiðenda af því að
nýta sér þessa þjónustu virðist
augljós. Aðeins þannig er mögu-
legt að gera sér grein fyrir hvem-
ig efnahlutföll mjólkur em hjá
einstökum kúm og i þeim efnum
er mikill munur á milli gripa eins
og allir þekkja. Auk þess hljóta
niðurstöður frumtölumælinganna
að vera ómetanlegar í þeirri bar-
áttu sem margir mjólkurframleið-
endur standi í við að halda henni
innan eðlilegra marka. Hin hlið
þessa ástands snýr að hinu sam-
eiginlega ræktunarstarfi bænda.
Meðan þessar upplýsingar skortir
er ljóst að upplýsingagmnnur,
bæði um prótein í mjólk og frum-
tölu kúnna, verður talsvert lakari
en nokkur ástæða er til. Allir
munu sammála um að báðir þess-
ir þættir skipta máli í ræktunar-
starfinu.
Endumýjun í kúastofninum er
orðin miklu meiri en fyrir örfáum
ámm. Það em samtals 7.911 kýr
eða 27,5% kúnna sem er fargað á
árinu. Þetta er góðu heilli eilítið
lægra hlutfall en árið áður, en
breytingin samt það lítil að ekki
er hægt að álykta að öfúgþróun
síðustu ára í þessum efnum hafi
verið snúið við. Þegar nánar er
rýnt í förgunarástæður þá kemur í
ljós að fyrir 11,1% kúnna em
ekki skilgreindar förgunarástæð-
ur. Þó að þetta sé talsvert lægra
hlutfall en árið áður er ástæða til
að hvetja til nákvæmni í þessari
skráningu. Eins og áður þá er
júgurbólgan ráðandi þáttur sem
ástæða förgunar en 35,7% af
förguðum kúm hafa þennan vá-
gest skráðan sem ástæðu förgun-
ar. Þetta er heldur hærra hlutfall
en árið áður. Þessu til viðbótar
kemur að 14,9% fargaðara kúa
hafa spenastig eða júgur- eða
spenagalla tilgreinda sem förgun-
Nautkálfar 2001
□ Kjöt
■ Slátrað
□ Seldir
□ Dauðir
Mynd 6. Afdrif nautkálfa fæddra
árið 2001, %.
Kvígukálfar 2001
□ Ásett
■ Kjöt
□ Slátrað
□ Dauðar
Mynd 7. Afdrif kvígukálfa fæddra
árið 2001, %.
Freyr 4/2002-13 |