Freyr - 01.05.2002, Qupperneq 15

Afurðahæstu kýr landslns
árlfi 2001 oo nauts-
mafiraskráln árlfi 2002
Sú hefð er nær jafngömul
starfl nautgriparæktarfé-
laga í landinu að birta á hverju
ári skrár um þá gripi sem til
mestra afreka hafa unnið á
mælikvarða skýrsluhaldsins
hverju sinni. Þetta er hliðstætt
og þekkist um allan heim þar
sem afurðaskýrsluhald er fyrir
hendi.
Undanfarin ár hafa viðmiðunar-
mörk verið 5000 kg fyrir mjólk-
urmagn og 200 kg fyrir hvort
verðefnanna, prótein og fitu. Arið
2001 voru kýmar sem mjólkuðu
5000 kg af mjólk eða meira 6947
(5756), þær sem skiluðu 200 kg af
mjólkurfitu eða meira 7121
(6057) og 200 kg af mjólk-
urpróteini eða meira voru 2910
(1826) kýr að skila. Með sam-
anburði við svigatölumar sem em
tilsvarandi tölur ffá árinu 2000
sést að fjölgun afreksgripanna er
mikil og hlutfallslega langmest
hjá próteinkúnum, sem fjölgar um
nær 60% á milli ára, sem m.a.
skýrist af hækkuðu próteinhlutfalli
hjá kúnum í landinu árið 2001.
Tafla 1 sýnir yfirlit um þá
dætrahópa sem telja flesta gripi á
meðal afrekskúnna. Þessi listi er
eins og á síðasta ári takmarkaður
við þau naut sem eiga 25 dætur
eða fleiri sem ná því að mjólka
5000 kg af mjólk á árinu 2001.
Þama em fleiri dætrahópar en áð-
ur eða samtals 43. Fyrirferðamest-
ir em nautsfeður undangenginna
ára en einnig komast inn á þennan
lista allmörg ung naut, sem ekki
eiga enn nema ffemur takmark-
aðan fjölda dætur í ffamleiðslu.
Stærstu hópamir em jafnari en
oft hefur verið en þar fer samt
mest fyrri dætmm Holta 88017,
en af þeim vom vom 248 kýr
sem mjólkuðu 5000 kg af mjólk
eða meira á árinu en dætur Búa
89017, sem náðu þeim mörkum,
vom 219, en þessi tvö naut áttu
flestar dætur í ffamleiðslu á árinu
fyrir utan Almar 90019 en dætur
hans vom miklu fleiri en nokkurs
annars nauts, en margar þeirra
hins vegar aðeins að byija sitt
fyrsta mjólkurskeið. Þriðji stærsti
hópurinn em dætur Ola 88002 og
átti hann flestar dætur sem náðu
200 kg markinu fyrir mjólkurpró-
tein eða 118 kýr sem náðu því
marki. Þá em dætur Þráðar 86013
sem ná 5000 kg markinu einnig
rúmlega 200, en þær kýr hafa
síðustu árin verið áberandi á
meðal afurðahárra kúa í landinu.
Þá er röðin komin að dætmm
Andvara 87014, sem nú fer tals-
vert fækkandi, en hann hafði árin
tvö á undan átt stærsta dætrahóp-
inn bæði árin meðal afurðahæstu
kúnna. Því næst kemur hópurinn
undan Svelg 88001 og síðan
koma Almar 90019, Sporður
88022 og Daði 87003 og em þá
taldin þau naut sem áttu fleiri en
100 dætur á meðal þeirra kúa
sem mjólkuðu yfir 5000 kg af
mjólk árið 2001.
Þegar augum er rennt yfir naut-
eftir
Jón Viðar Jónmundsson
Bænda-
samtökum
Islands
in ffá 1993 og 1994, sem komast
inn í töfluna, þá er í hópi hámjólk-
a kúa undan þeim að finna um og
yfir 70% af fjölda þeirra kúa sem
lifandi vom undan viðkomandi
nauti i árslok. Þar er þetta hlutfall
sérlega hátt fyrir Blakk 93026 og
Dróma 94025. Úr hópi 1995 nauta
koma annars vegar naut sem em
að gefa mjög miklar afkastakýr og
hins vegar naut sem eiga feikilega
stóran hóp dætra, en eins og ffam
kemur í grein um afkvæmasýning-
amar vom dætrahópar þar mis-
stærri en dæmi em um áður.
Kúm sem em að skila feikilaga
miklum afurðum fjölgar umtals-
vert með hveiju ári. Þannig em nú
6 (5) kýr sem mjólka yfir 10.000
kg, 31 (17) kýr nær 9000 kg
mörkunum, 70 (36) em kýmar
orðnar sem ná 8500 kg og 776
(440) em að mjólka yfir 7000 kg.
Tölumar í sviga sem em sambæri-
legar tölur fyrir árið 2000 sýna hve
breytingamar em feikilega miklar.
Afurðahæstu kýrnar
Tafla 2 sýnir skrá um afurða-
Freyr 4/2002-15 |