Freyr - 01.05.2002, Page 28

Kynbótaelnkunnlr
nauta 2002
Samkvæmt venju er birt
tafla með kynbótamati
þeirra nauta sem verið hafa í
mestri notkun frá Nautastöð BÍ
undanfarin ár og eiga þar af
leiðandi mestan fjölda dætra í
framleiðslu. Þarna má sjá kyn-
bótaeinkunnir þessara nauta
fyrir alla eiginleika sem með
eru í ræktunarmarkmiðinu,
auk nokkurra fleiri eiginleika.
Einkunnir nautanna, sem fædd
voru árið 1995 og voru í af-
kvæmadóm að þessu sinni, er
að flnna í töflu í greininni um
afkvæmarannsóknina.
Kynbótamarkmiðið er grund-
völlur ræktunarstarfsins og þess
vegna verður það aldrei of oft
rifjað upp hvemig það er byggt
upp. Það kemur fram í því hvaða
vægi einstakar einkunnir hafa í
heildareinkunn og er það þannig:
Heildareinkunn = 0,60*afurða-
magn + 0,10*mjaltir +
0,10*frumutala + 0,08*júgur +
0,04*spenar + 0,04*fijósemi +
0,04*skap.
Mat á afurðamagni er eftir-
farandi:
Afurðamagn = 0,85*magn af
mjólkurpróteini + 0,15*hlutfall
próteins.
I afúrðum er því miðað að því
að auka eins mikið og kostur er
magn af mjólkurpróteini með
samt þeim skilyrðum að haldið sé
óbreyttu próteinhlutfalli í mjólk
og skýrir það sérstakt vægi á pró-
teinhlutfallið. Væri aðeins valið
fyrri magni próteins þá mundi
próteinshlutfallið lækka örlítið
með hverju ári.
| 28 - Freyr 4/2002
ÓBREYTTUR GRUNNUR
Gmnnur kynbótamatsins er að
þessu sinni alveg óbreyttur frá
fyrra ári. Breytingar í kynbóta-
mati hjá nautunum skýrast því af
nýjum upplýsingum um dætur
eða aðra afkomendur nautanna.
Astæða er til að benda á það að
hér hafa allar upplýsingar um af-
komendur áhrif, en ekki aðeins
beinar mælingar fyrir dætur
nautsins eins og gilti um eldri að-
ferðir.
Eðlilegt er að breytingar geti
orðið mestar þar sem um er að
ræða hlutfallslega mesta viðbót í
upplýsingunum. Þetta á öðru
fremur við um tvo hópa nauta í
töflunni. Það eru yngstu nautin,
sem aðeins voru dæmd á grunni
upplýsinga fyrir takmarkaðan
fjölda dætra á síðasta ári, en hjá
þeim hafa bæst við hlutfallslega
miklar upplýsingar, bæði upplýs-
ingar um yngstu dætumar og við-
bótarupplýsingar fyrir stærstan
hluta kúnna. Hins vegar em naut-
in sem nú fá inn miklar upplýs-
ingar fyrir dætur sem em að
koma til sögunnar eftir síðari
notkunarferil þeirra, þetta á að
þessu sinni mest við um nautin
sem fædd em 1990.
Röð efstu nauta í heildareink-
unn hefúr breyst mikið frá fýrra
ári vegna tilkomu nautanna frá
1994 sem gera sig mjög gildandi.
Punktur 94032 hefúr hækkað
talsvert í mati frá fyrra ári og
skipar nú efsta sætið með 121 í
heildareinkunn. Mestu munar þar
um að mat hans um afurðir hefúr
hækkað vemlega og er hann þar
nú með 127 í einkunn, enda dæt-
eftir
Jón Viðar Jónmundsson
og
Ágúst
Bænda-
samtökum
Islands
ur hans feikilega mjólkurlagnar
kýr. Einnig hækkar mat hans um
mjaltir og skap örlítið. Segja má
að í mati hans sé enginn bláþráð-
ur.
Kaðall 94017 skipar annað sæt-
ið með 119 í heildareinkunn en
hann stóð efstur allra nauta á síð-
asta ári. Hann hefúr örlítið lækk-
að í mati. Aðallega er það mat
hans um fmmutölu sem lækkar
urn 10 stig sem skýrir þessa
breytingu. Rétt er um leið að
benda á að einmitt fyrir lágarf-
gengiseiginleika, eins og fmrnu-
tölu, er ekki óeðlilegt að talsverð-
ar breytingar verði þegar umtals-
verðar nýjar upplýsingar koma
til. Kaðall stendur eftir sem áður
með fymaöflugt mat og eins og
hjá Punkti er þar ekki hægt að
benda á neina áberandi veika
þætti.
Völsungur 94006 er þriðji
skömngurinn úr 1994 árgangnum
sem þama er á toppnum. Hann
hefúr að vísu eins og Kaðall
lækkað um tvö stig í heildareink-