Freyr - 01.05.2002, Page 47

veruleg víxlverkun er milli arf-
gerðar og umhverfís gripanna. I
framtíðinni mun sjónum verða
beint að því hjá Interbull að meta
erfðafylgni milli afkastagetu og
áðumefndra þátta, einnig að
byggja kynbótamat á flokkun bú-
anna m.t.t. þeirra.
Einnig væri fróðlegt að skoða
nokkra af þessum þáttum hér á
Molar
Egg til lyfja-
FRAMLEIÐSLU
Bandarískir vísindamenn
stunda nú rannsóknir á því að
vinna lyf úr eggjum. Það er gert
með því móti að gera erfðabreyt-
ingu á hænum og koma fyrir
nýju geni í þeim þannig að úr
eggjum þeirra megi vinna lyf.
Um árabil hefur verið unnið við
að erfðabreyta sauðfé og geitum
þannig að unnt sé að vinna ým-
iss konar lyf úr sauða- og geita-
mjólk. Það fylgja því hins vegar
ýmsir kostir að nota hænur í
þessu skyni. Það t.d. tekur
skemmri tima og hænurnar eru
afkastamiklar. Hæna nú til dags
getur verpt 330 eggjum á ári og
hvert egg inniheldur 6,5 grömm
af próteini.
Ef unnt er að gera þetta pró-
tein nothæft sem lyf með erfða-
breytingum opnast miklir mögu-
leikar í lyfjaframleiðslu.
Lyfjaiðnaðurinn hefur lengi not-
að bakteríur til að framleiða lyf,
en með því að nota húsdýr er
unnt að auka gæði framleiðsl-
unnar.
(Bondebladet nr. 16/2002).
ESB BANNAR
VAXTARAUKANDI LYF
Embættismannaráð ESB hefur
ákveðið að banna fúkkalyf sem
vaxtaraukandi efni. Frá og með
íslandi, hver er t.d. nytsælni kúa,
hversu vel halda kýr hér á landi á
sér í samanburði við það sem
gerist í öðrum löndum? Hvað líð-
ur langur tími frá burði þar til
kýmar ná hæstu dagsnyt? Þá væri
án efa athyglisvert að skoða inn-
byrðis samband þessara þátta og
hversu mikill breytileiki þeirra er.
/BHB.
janúar 2006 verða síðustu fjögur
lyfin bönnuð. Hins vegar verður
áfram leyfilegt að meðhöndla dýr
með fúkkalyfjum í lækningaskyni.
Fúkkalyf í dýrafóðri geta leitt
til þess að fólk, sem neytir bú-
fjárafurðanna, verði smám sam-
an ónæmt gegn fúkkalyfjum og
ekki verði lengur unnt að nota
slík lyf við meðhöndlun á sjúk-
dómum í fólki. Af þeim ástæðum
bannaði ESB þegarárin 1997 og
1998 notkun á fimm lyfjum í
dýrafóður sem jafnframt voru
notuð við lækningu á sjúkdómum
í fólki. Sú ákvörðun tókst vel þar
sem notkun á vaxtaraukandi lyfj-
um í löndum ESB dróst stórlega
saman. Þannig var notkun
þeirra árið 1997 alls 1600 tonn
en hafði minnkað um helming
árið 1999. Nú eru hins vegar
aðeins 17% af fúkkalyfjum, sem
gefin eru búfé, notuð til að auka
vöxt þeirra, en afgangurinn í
lækningaskyni. Yfirmaður mál-
efna neytendaverndar innan
ESB, David Byrne, hefur lýst yfir
því að matvælaöryggi eigi að
vera forgangsverkefni innan
sambandsins. Og þar sem fóður
búfjár hefur verið áberandi í
tengslum við hneykslismál á sið-
ari árum í matvælaframleiðslu,
þá mun embættismannaráðið
fyrirskipa strangar reglur um efni
sem bætt er í fóður.
Heimild: Zwald, N.R. et al. 2001.
Characterization of Dairy Production
Systems in Countries that Participate
in the Intemational Bull Evaluation
Service. J. Dairy Sci. 84:2530-2534.
Höfundur leggur stund á nám
til meistaraprófs í nautgriparækt
við Landbúnaðarháskólann i
Kaupmannahöfn.
Þau efni sem enn eru leyfð en
verða bönnuð frá árinu 2006 eru
Monensin-Natrium, Salinomycin-
Matrium, Avilamycin og
Flavophospholipal, en ekkert
þeirra eru notuð í lyf fyrir fólk.
Þá verða ákveðin hámarksgildi
af leifum þessara efna í
matvælum þannig að engin
hætta sé á að þau valdi skaða í
fólki.
(Landsbygdens Folk nr. 14/2002).
Vandræði með
SVÍNASKÍT Á SPÁNI
Stór dagblöð á Spáni eru í
fyrsta sinn farin að fjalla um
vandamál með ráðstöfun á
svínaskít.
Svínaskítur mengar ekki að-
eins grunnvatnið heldur gerir
einnig land ónothæft til ræktunar,
að sögn blaðsins El Pais, og
nefnir áþreifanleg dæmi frá hér-
aðinu Segovia. Þar er grunnvatn
í 55 sveitarfélögum af 221 í
mikilli hættu á að mengast af
völdum svínaskíts. Sums staðar
er svínaskít jafnvel veitt ólöglega
út í vatnsföll í héraðinu.
Yfirvöld eru í vaxandi mæli
farin að fylgjast með mengun af
völdum svínaskíts og vænta má
lagasetningar til að takast á við
vandamálið.
(Landsbladet nr. 16/2002).
Freyr 4/2002 - 47 j